برای واژه سازی، راههای متعدّدی وجود دارد؛ امّا ادیبان و زبان شناسان، «ترکیب» و «اشتقاق» را از اصلی ترین فرایندهای ساخت واژه برشمرده اند. در این راستا، زبان فارسی به دلیل اینکه از خانواده زبانهای «هندواروپایی» دانسته شده و در این خانواده، فرایند واژه سازی عمدتاً از راه «ترکیب» صورت می گیرد؛ در زمره «زبانهای ترکیبی» قرار گرفته است. در مقابل، زبان عربی، هم نژاد با زبانهای «سامی» است که به دلیل اهمّیّت ...

با توجه به اهمیت و جایگاه محوری اسم «ربّ» در نظام معنایی قرآن کریم، در این مقاله با نگاهی تاریخی ـ انتقادی به بازخوانی دیدگاه های دانشمندان مسلمان در مورد واژه «ربّ» و اشتقاق و معنای آن پرداخته می شود؛ تا ضمن دستیابی به تصویری روشن از روش های مورد استفاده در معناشناسی واژگان قرآنی و نتایج حاصل از آن، نقاط قوت و ضعف آن ها آشکار گردد و زمینه استفاده از روش های روزآمد جهت رفع نارسایی های موجود فراهم...

چکیده در این پایان نامه به مطالعه برخی از معادلات تابعی معین و سیستم های معادلات تابعی مربوط به اشتقاق های (تعمیم یافته) روی حلقه های نیم اول می پردازیم. به ویژه ثابت می کنیم که هر اشتقاق سه گانه ی جردن تعمیم یافته روی حلقه ی نیم اول 2-آزاد تاب یک اشتقاق تعمیم یافته هست. همچنین ثابت می کنیم که هر *- اشتقاق سه گانه ی جردن (تعمیم یافته) روی *- حلقه ی نیم اول 2-آزاد تاب یک*- اشتقاق جردن (تعمیم یا...

در این مقاله، فرایند اشتقاق در دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته و سعی می­شود با بررسی و مقایسۀ تعداد مشخصی واژۀ مستخرج، تصویری از میزان و چگونگی عملکرد فرایند اشتقاق در دو گونۀ مورد بررسی به دست داده شود. برای این منظور پس از استخراج واژه­های مشتق متعلق به دو گونۀ علمی و محاوره­ای زبان فارسی و تجزیه و تحلیل آنها مشخص می­شود اولاً نظام واژه­سازی اشتقاقی در هر دو گونۀ مورد...

  تبیین پدیدۀ مطابقۀ مفعولی به مثابۀ یکی از خصوصیات بنیادین ساخت‌های ارگتیو همواره یکی از پرسش‌های اساسی در رویکردهای زایشی بوده است. در چارچوب رویکرد کلاسیک مفروض در قالب برنامۀ کمینه‌گرا، حالت‌نمایی و مطابقه دو پدیدۀ هم‌ارزند که هر دو در جریان فرایند اشتقاق نحوی ساخت‌های زبانی تعیین می‌شوند با این حال در رویکردهای متأخرتر نظیر رویکرد حالت‌‌دهی وابسته، مطابقه همچون فرایندی مرتبط اما مجزا از ح...

استفاده از عبارات و اصطلاحات ­عامیانۀ ­تحصیلی در بین دانشجویان اصفهانی رواج دارد. در این مقاله این اصطلاحات از دو منظر ساخت­واژی و معنایی بررسی شده ­است. به این منظور با توجه به تقسیم­بندی شقاقی (1386) از انواع فرایند­های واژه­سازی، فرایند­های ساخت­واژی دخیل در ساخت اصطلاحات­ عامیانۀ ­تحصیلی تعیین ­شد. همچنین در بررسی قواعد معنایی در ساخت این اصطلاحات از آنچه اکرامی (1384) به­عنوان عمده­ترین شی...

در این مقاله به وجه اشتقاق لغت خوهل به معنی «خمیده، کج» و چند لغت دیگر فارسی نظیر خول به معنی «کج» و خُل به معنی «خمیده، کج؛ دیوانه، مجنون» که با آن هم ریشه اند، اشاره شده است. در ضمنِ مباحث ریشه شناختیِ مربوط به این لغات، به اقتضای کلام، به بررسیِ ریشه شناختیِ چند لغت دیگر فارسی نظیر سُهره به معنی «گذرگاه طعام، مری» و گونه به معنی «رخساره، خد، لُپ» و نیز به ذکر نکاتی دربارة مترادفات معناییِ برخی از ل...

گوسفندان بلوچی و کردی دو نژاد مورد توجه در زمینه ی اصلاح نژاد در ایران هستند، اما تاکنون اطلاعاتی درباره ی شاخص های الکتروکاردیوگرافی طبیعی این دو نژاد منتشر نشده است. شایان ذکر است دو نژاد بلوچی و کردی از نظر محیط زندگی، شاخص های بدنی و عملکردی متفاوت بوده و مقایسه ی این دو نژاد از نظر فعالیت الکتریکی قلب می تواند دید وسیع تری از تفاوت های عملکردی و حتی ساختاری قلب در نژادهای مختلف یک گونه ی د...