هبوط انسان از مهم‌ترین مسائل حوزۀ انسان­شناسی در دین‌پژوهی و مطالعات فلسفی است که نه تنها به تبیین ماهیت نفس، بلکه به چگونگی و نحوۀ پیدایش آن اشاره دارد. اگر چه در بعضی از آیات قرآن و روایات متعدد، هبوط به‌وضوح مطرح شده، اما در آثار فلسفی ملاصدرا آمیخته با بحث حدوث نفس توصیف گردیده است. به‌همین دلیل، نوشتار حاضر بر آن است که به واکاوی مسئلۀ هبوط در نظام فلسفی صدرالمتألهین و برخی از آیات و روایا...

پژوهش حاضر وضعیت کنش‌های دگردوستانة شهروندان تهرانی را در دو مقطع به تصویر می‌کشد و روند تغییرات عوامل اثرگذار بر این امر اخلاقی را نشان می‌دهد. به‌منظور تحقق این هدف تلاش شد با اتکا به رویکردهای فلسفی، جامعه‌شناختی، روان‌شناختی و زیستی چارچوب مفهومی مناسبی تدوین شود و با استفاده از روش پیمایش در سال‌های 1384 و 1394 به پرسش‌ها و فرضیات پاسخ داده شود. شیوة نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله و حجم نمونه...

مخالفت با فکر فلسفی و در معنائی عام تر عقل گرائی در فرهنگ اسلامی پیشینه ای دیرین دارد این مخالفت در ادوار مختلف تاریخی شدت و ضعف داشته اما همیشه وجود داشته است یکی از تجلیات این نگرش دیدگاهی است که امروزه به مکتب تفکیک معروف شده است مقاله حاضر نگاهی است مختصر وتحلیلی به مبانی این مکتب درجهت روشن تر شدن دعاوی آن

فلسفۀ منطق علمی پسینی است و دربارۀ مبانی فلسفی منطق از سویی، و مسائل فلسفی ناشی از مباحث منطقی از سوی دیگر بررسی می کند. فلسفۀ منطق ارسطو تاکنون تدوین نشده است؛ اما برای تطبیق دو منطق قدیم و جدید لازم است مبانی فلسفی منطق ارسطو را استخراج کنیم، زیرا ممکن است با مشاهدۀ پاره ای اختلافات یا اشتراکات ظاهری به وجود وحدت یا تضاد میان آنها حکم کنیم. برای استخراج این مبانی فلسفی باید افزون بر آثار پیرو...

یکی از مسائلی که در حوزه دین شناسی در قرون اخیر در غرب مطرح شده، دین و زبان مربوط به آن است. معناشناسی صفات الهی، مشکل تعارض علم و دین، پیدایش مکاتب فلسفی معارض چون پوزیتیویسم و پوزیتیویسم منطقی از عواملی است که بحث زبان دین را در میان فلاسفه و متکلمان مطرح کرد. معرفت بخشی در گزاره های دینی از چالش های شایان توجه دین پژوهی معاصر در زبان دین است و از پرسش معناداری یا بی معنایی و نگرش های پوزیتیو...

نحوۀ نگرش به آثار ملاصدرا می­تواند در استنباط آرای دقیق وی مهم و تأثیرگذار باشد. در این راستا دو گونه رویکرد قابل تصور است؛ اول آن­که نظرات صدرا را همان تصریحات وی، که اکنون در همه جا شایع و رایج است و به عنوان نظرات صدرالدین شیرازی شناخته می­شود، دانست. رویکرد دوم می­تواند چنین باشد که با توجه به تصریحات ملاصدرا و شواهد و قرائن گوناگون، استنباط نظرات نهایی وی، صرفاً با مطالعۀ آثارش حاصل نمی­شود...

جهانی شدن، پدیده‌ای است که تأثیرات قابل ملاحظه‌ای بر زندگی بشر امروز گذارده است، تا آن جا که می‌توان عصر کنونی را «عصر جهانی‌شدن» نامید. مفاهیمی همچونآزادی، دموکراسی و حقوق بشر، از جمله مفاهیمی هستند که در این عصر، رویکردی جهانی پیدا کرده و با توجّهبه تفوّق تفکر غربی و لیبرال دموکرات در عصر کنونی، این مفاهیم، از منظر تفکّر لیبرال دموکراسی معنا شده، و هر تفسیر و قرائت جدیدی از این مفاهیم که توسط «د...