اصطلاح "فلسفه در طول تاریخ به معانی گوناگون به کار رفته الست. زمانی همه دانشها تحت عنوان حکمت یا فلسفه, طبقه بندی می شدند،و آن بخش خاص فلسفه را که امروز به آن فلسفه می گوییم، ما بعد الطبیعه یا "ماوراء الطببعه یاالهیات ویا فلسفه اولی می نامیدند. امروزه با اضافه کردن اسامی علوم به لفظ فلسفه، اصطلاح دیگری پدید،آمد که به آ ن فلسفه مضاف می گویند. فلسفه یک علم- مثلآ فلسفه علم فیریک; فلسفه علم شیمی/ ف...

چکیده سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه به سبک های مختلف و آهنگ های متفاوت بیان شده که می توان آن را یکی از امتیازات کلام ایشان برشمرد خطاب های ایشان به گروههای مختلف و به افراد خاص گاه با الفاظ رقیق و لطیف بیان شده و گاه دارای کلمات محکم و سرزنش آمیز می باشد. عتاب ها و نکوهش های امیرالمومنین (ع) نه تنها دشمنان بلکه دوستان و کارگزاران و در مواقعی نیز عموم مردم جامعه آن روز را در برمی گیرد. در ...

بررسی آثار و اندیشه های بزرگان و مفاخر در ادبیات فارسی امری مهم تلقی می شود و برای شناخت فرهنگ و ادب هر دوره، ناچاریم به بررسی کتب و آثار آن دوره بپردازیم. بر این مبنا، در این پژوهش بر آنیم تا با بررسی محتوا و درون مایه شعر منوچهری دامغانی، قدمی هر چند کوتاه در شناخت اندیشه های شاعر و نمایاندن فرهنگ آن دوره برداشته باشیم.هدف اصلی شناخت و استخراج درون مایه های اصلی شعر منوچهری دامغانی است. نگا...

بررسی تطبیقی جهتگیریها و دیدگاهه ای امام محم د غزّالی و جلال الد ین مولوی نسبت به دنیا، در حیطهی ادبیات تطبیقی است. مسلماً بین این دو عارف مشترکات فراوانی وجود دارد. ابتدا به ماهی ت دنیا از دیدگاه اسلام و ادیان مختلف پرداخته می شود و پس از اشاره ای گذرا به زندگی این دو عارف در ادامه به ابعاد منفی و گمراهکننده ی آن و علّت نکوهش آنان از دنیا و همچنین به ابعاد مثبت دنی ا، دنیاگرایی و دنیاستایی پر...

در این مقاله ، تاثیرات قضایای ناتمامیت اول و دوم گودل ، پس از تبیینی کوتاه ، در برخی فلسفه های مضاف ، از جمله فلسفه ی ریاضیات و فلسفه ی ذهن ، و نیز بر علیه مادی گرایی و پوزیتیویسم مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.      تاثیر قضایای گودل در فلسفه ی ریاضیات ، در سه حوزة منطق گرایی ، صورت گرایی و سرشت برهان بررسی شده است.      در حوزه ی فلسفه ی ذهن ، به تاثیر قضایای گودل در براهین ضد ماشین انگا...

این نوشتار، پژوهشی در خطابهای عتاب آمیز خداوند به پیامبر اکرم (ص) است. این گونه عتابها که قریب 80 آیه در قرآن را شامل می شود، گسترة عظیمی از مباحث گوناگون را در میان قرآن پژوهان به وجود آورده است. اهتمام اصلی مفسران در توجیه و تحلیل این گونه آیات نکوهش بار، حلّ تعارضی است که به گمان ایشان، این آیات با اصل وجوب عصمت پیامبر (ص) دارد. نگارنده در این جستار کوشیده است ضمن بیان آرای مفسران در تفسیر بر...

باورهای دینی امروز مسلمانان برخاسته از گذشته اسلام است . کتاب های تاریخ یکی از منابع دین شناسی به حساب می آیند . از آن جمله کتاب مغازی واقدی است . محمد بن عمر واقدی نخست در مدینه می زیست ‘ در سال 180 به دربار هارون پیوست و در حکومت و در حکومت مأمون به قضاوت پرداخت . این وابستگی او در ترویج کتابش بی تاثیر نبود . اعتبار علمی او در زمان خود و پس از آن مورد اختلاف بود . افرادی او را ستودند و بسیار...

اصولا ً موضوع مورد بحث تربیت به طور اعم شامل موجوداتی است که نشو و نمو یا رشد می کنند و بالقوه استعداد بالندگی را دارند و بطور اخص شامل انسان کمال پذیری است که در صدد تغییر مطلوب حیات و زندگی خود می باشد و بالقوه قابلیت رسیدن به عالیترین مراحل کمال را دارد.همانطور که دیویی گفته فلسفه تربیت نه شاخه ای از فلسفه بلکه خود فلسفه است. آنچه بیش از هر چیزی حائز اهمیت است این است که فیلسوفان نگریستن به ک...

فلسفه در آغاز نامی عام برای همه دانش­ها بوده است. پس از دوران قرون وسطی غربیان به بخش طبیعیات فلسفه توجه ویژه نمودند و عالمان علوم طبیعی از عالمان سایر بخش­های فلسفه جدا شدند. در دوران معاصر رفته رفته بخش­های مختلف فلسفه – که همگی در روش غیر تجربی مشترک بودند- در غرب با عناوین مجزا از یکدیگر متمایز شدند. پس از انتقال این عناوین به اهل فلسفه ایران، اصطلاح فلسفه های مضاف در برابر فلسفه (مطلق) رای...

به گواهی تاریخ، ایران اسلامی همواره مهد حکمت و اندیشه ورزی بوده است. حکیمان و عارفان این دیار ـ از فارابی و ابن سینا و مولوی تا سهروردی و حیدر آملی و صدرای شیرازی ـ در همه جای دنیا به عنوان ستارگان درخشان معرفت و معنویت شناخته شده اند. از این رو، از دیرباز طالبان معرفت از اطراف و اکناف عالم، چشم به فرزانگان این دیار دوخته اند و آثار اندیشوران ایرانی ـ اسلامی را در شرق و غرب عالم می توان ردیابی ...