مقاله‌ی حاضر‌ می‌کوشد‌ با‌ بازخوانیِ‌ «محتوا»‌ و‌ «صورت»‌ در‌ شعر‌ «ققنوس»‌ نیما،‌ وجوهِ‌ «مدرن»‌ بودن‌ را‌ در‌ آن‌ واکاود‌ و‌ نشان‌ دهد‌ که‌ اگر‌ ققنوس‌ «سرآغاز‌ شعرِ‌ مدرنِ‌ فارسی»‌ قلمداد‌ می‌شود،‌ این‌ «مدرن‌ بودن»‌ در‌ کدام‌ وجوهِ‌ این‌ اثر‌ و‌ چگونه‌ خودنمایی‌ می‌کند.‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ هدف‌ یاد‌شده،‌ نخست‌ ویژگی‌های‌ «پارادایم»های‌ «پیشامدرن»‌ و‌ «مدرن»‌ به‌ شکلی‌ گذرا‌ و‌ فشرده‌ از‌ منابع‌ اس...

«بینامتنیت» یکی از شاخه های مهم نظریه ی پست مدرن و از شیوه های جدید در نقد آثار ادبی و هنری است. در دهه های اخیر این نظریه و مطالعات مربوط به آن در بین منتقدان آثار ادبی رواج روزافزونی داشته است. بر اساس این نظریه، آثار ادبی و هنری – خواه یک رمان، یک شعر و یا یک تابلوی نقاشی – از اجزایی ترکیب یافته و ساخته شده اند که از پیش موجود بوده اند و این آثار اصالت و یکتایی ندارند. کارآیی این نظریه در ای...

سیمین دانشور (متولد 1300 ه. ش) نخستین زن داستان نویس نوپرداز ایرانی است که از او تعداد زیادی رمان و داستان کوتاه به یادگار مانده است. سبک عمده ی او رئالیسم است. داستان های کوتاه او نمایانگر اوضاع فرهنگی، سیاسی و اجتماعی جامعه ی ایرانی معاصر است که او در آنها بعضأ به صورت نمادین به نقد این اوضاع و انتقاد از آنها پرداخته است. اغلب این داستان ها روایتگر حقایقی تلخ از زندگی مردمی است که از یکسو وار...

داستان پیامبران، بیان معجزات و سرگذشتِ پر ماجرا و آموزندة آنان از دیر باز به عنوان عناصری مؤثر به صفحات شعر و ادب راه یافته و اسباب زیبایی اثر و توجه خواننده را موجب شده است. یکی از زیباترین، مؤثرترین و مورد توجه ترین این داستان ها، داستان عیسی مسیح (ع) است. در ادبیات گذشته، بیشتر برداشت های شاعرانه از ایشان، برگرفته از نگرش اسلامی به این شخصیت الهی بوده و نگرش مسیحی که در موارد مهمی با نگرش ا...

بررسی و تحلیل صُوَر خیالِ شعرِ شاعران برجسته و صاحب سبکِ نوپرداز معاصر و به ویژه تهیه و تدوین فرهنگِ تصویری شعرِ آنان کارِ جدید و دقیقی است که ضرورتِ انجامِ این پژوهش و تحقیق است. مهم ترین هدف های این رساله عبارتند از: 1. تهیه و تدوینِ فرهنگ تصویرهای شعری سه شاعر نوپرداز، نیمایوشیج، اخوان ثالث، احمد شاملو 2. ارایه منبع و مأخذی که امکانِ هر نوع تحقیق و پژوهش در زمینه نقد ادبی و سبک شناسیِ شعرِ نو فراهم آید 3....

میان شعر معاصر فارسی و عربی به دلیل برخورداری از پیوند های دور و دراز تاریخی، بسترهای سیاسی و اجتماعی مشابه، نیز زمینه های فرهنگی نزدیک به هم و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادب اروپا، شباهت های انکار ناپذیری وجود دارد. یکی از رویکردهای مشترکِ شاعران معاصر فارسی و عربی پس از انقلاب ادبی و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادبیات اروپا، کاربرد سنت های کهن به ویژه اسطوره ها است. شاعرانِ نوپرداز در هر دو قلمرو ادبی فار...

پژوهش حاضر به بررسی نوگرایی در شعر فروغ فرخ زاد و آدونیس می پردازد. نوگرایی (مدرنیته) پدیده ای است که در عالم غرب اتفاق افتاد؛ و سبب دگرگونی عمیق در تمام ساختارهای اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و سیاسی این جوامع گردید. برخورد دنیای غرب با جوامع شرق (ایران، لبنان و سوریه) عاملی تأثیرگذار در تغییر ساختارهای این جوامع بود که حاصل آن به وجود آمدن تحولات سیاسی- اجتماعی مشروطه و نهضت بود. میان شعر فارسی و ...

محمد زهری (1373- 1305) شاعر نوپرداز، پژوهشگر، کتابدار و کتابشناس در مرداد 1305 در روستای عباس آباد از توابع تنکابن به دنیا آمد؛ تحصیلات مقدماتی را به دلیل شغل پدر در ملایر و شیراز گذارند و پس از آن به تهران آمد؛ وی درسال 1332 موفق به اخذ درج? لیسانس زبان و ادبیات فارسی شد و در سال 1344 دوره دکتری خود را در دانشگاه تهران به پایان رسانید آثار او را می توان به دو بخش فعالیت های پژوهشی و شعر تقسیم ...

هدف اصلی این تحقیق، باز نمایی نمادهای شعری در گستره ی ادب فارسی بوده است و این نمادها نیز در بستری از زبان شکل پذیرفته اند، لذا شمّه ای از زبان ارتباطی و هنری نیز بازنموده شد و از آن جا که نظریّه پردازان هنری و زیبایی شناسان در موارد عدیده ای هنر و زیبایی را در کنار هم قرار داده و شناخت یکی را منوط به شناخت دیگری دانسته اند، پای زیبایی شناسی نیز به عنوان حلقه ی واسط بین زبان و هنر به وسط کشیده شد...

زیبایی لازمه ی هنر است و با اعتقاد به اینکه شعر هم از اقسام هنر به شمار می رود، نیازمند زیبایی است. تعریف دقیق زیبایی، ممکن نیست از این رو برای شناخت زیبایی اثر هنری و خاصه شعر، باید تعریف کنار گذاشته شود و عناصر زیبایی شعر، شناخته و شعر با آنها سنجیده شود. عناصر و عوامل زیبایی شعر متعددند و هر شاعری در هر دوره ای می کوشد تا شعرش آراسته به همین عناصر زیبایی باشد. یکی از شاخه های علم بلاغت، بدیع...