چکیده: پیچید گیسبک هندی در اواخر دوره ی صفویه شدت گرفت.از این رو شعرای دوره ی افشاریه و زندیه به این نتیجه رسیدند که باید برای تغییر سبک شعر فارسی بکوشند که سرانجام با بازگشت به سبک پیشینیان از سبک هندی عدول کردند. این شعرا (شعله،مشتاق، آذر، هاتف و...) مقدمات ظهور سبک بازگشت را مهیا کردند .شعر دوره ی افشاریه و زندیه حد فاصل شعر بازگشت و سبک هندی است، که به تدریج نشانه های سبک هندی در آن کاسته ...

سبک به طور کلی به معنی نحوۀ بیان است. به عقیدۀ فرمالیست ها، وقتی اثر آفرین به دنبال ادبی کردن متن باشد، باید از یکسری قواعد و هنجارهایی که در زبان معیار و غیر ادبی وجود دارد، فراتر رود و با آشنایی زدایی و بیگانه سازی به اثر خود جلوۀ هنری ببخشد. آشنایی زدایی از دو طریق فراهنجاری و قاعده افزایی صورت می گیرد. «جفری لیچ» برای اولین بار فراهنجاری را به هشت بخش تقسیم کرد که شامل فراهنجاری واژگانی، آو...

در چند سالل گذشته، در برخی از نوشته هایم ( 9 و 10) به این نکته اشاره کردم که طبقه بندی سبک های شعر و نظم فارسی برحسب مناطق جغرافیایی و طرح سبک هایی نظیر ترکستانی، خراسانی، عراقی و نیز هندی تا چه اندازه نارساست و از این طریق نمی توان به توجیهی برای چگونگی تحول و پیدایش سیک های ادبی دست یافت. شاید در این میان، یکی از عمده ترین مشکلات سبک شناسان، دستیابی به دلیل یا دلایل توجیهی برای پیدایش سبکی با...

پژوهش حاضر بررسی و تحلیل سبک شناختی است. ما در پی آن هستیم تا ویژگی های سبک هندی را در شعر رهی معیری بررسی کرده و عناصر زبانی مانند موتیوهای واژگانی، ترکیبات اضافی و وصفی، تعابیر و اصطلاحات طبقات اجتماعی یا عناصر زبان رسمی ، ادبی و کوچه و بازار؛ و عناصر بلاغی مانند تشبیه، استعاره، تشخیص، پارادوکس و... که صورت شعر او را تشکیل می دهند، نشان دهیم. بررسی دقیق این عناصر جز با استفاده از روش سبک-شناس...

منظور از تضاد معانی و مضامین و تناقض گویی ، در اشعار سبک هندی، آن است که شعرای این سبک، به جهت خلق مضامین و معانی جدید و پرهیز از مضامین کلیشه ای و سنّتی رایج در ادب فارسی، از زاویه های گوناگون، به عناصر و پدیده های محیط اطراف خود نگریسته و یک موضوع و پدیده ی شعری را در دو معنای متضاد (مثبت و منفی یا ستایش و نکوهش) بکار -گرفته اند. هدف از این تحقیق تعیین موارد معانی و مضامین متضاد و تناقض گویی ه...

امیری فیروزکوهی ‘متخلص به ((امیر)) شاعر قصیده سرا و غزل پرداز معاصر‘از خاندانی است صاحب نام. او درمیان سخنوران معاصر چهره ای دارد شناخته شده با تمام ویژگیهای یک شاعر طراز اول. امیری نه تنها در حوزه غزل و قصیده ‘بلکه در میدان انواع دیگر شعر ‘ طبعی دارد به روانی آب ‘ زلال و صاف. اگر چه غزلش در نازک خیالی غزل صائب را به یاد می آورد ‘ اما شهرتش در پیروی از سبک هندی بیشتر به جهت دفاع توأم با هواد...

تأکید مقالة پیش رو بر تفاوت شیوة شاعران ایرانی دورة صفویه و شعرای هندی دورة گورکانی در سدة یازدهم هجری است که از آن با نام های سبک اصفهانی و سبک هندی یاد می شود.نگارنده بر این باور است که تفاوت اصلی، در میزان روی کرد شاعران این روزگاران به شعر شاعران و مضمون های مرسوم ادبی (motiv) در سبک عراقی رایج در ایران است.بیدل دهلوی تماس با سبک عراقی را در همان حد وزن و قافیه و بی یادکرد مکرر از نام شاعر ...

در حـسن بی­ تکلّـف معنــی نظاره کــن از ره مرو به خــال و خط استعاره­­هــا چکیده جستار پیش رو با هدف ارائۀ تعریفی از مفهوم­های شناور «لفظ»، «معنی» و «مضمون»، به مثابۀ عناصر درون‌سازه­ای شعر در سبک هندی فراهم آمده­است. در این جستار که به روش تحلیل محتوا و مبتنی بر منابع کتابخانه­ای انجام یافته، شعر ابتدا «عینی شدن زیبایی­شناسانه یک امر ذهنی به توسّط زبان» تعبیر شده­است. با این تعبیر، می­توان گف...

در زبان فارسی فرایندهای متعددی برای واژه‌سازی وجود دارد. ساخت انواع واژه بر پایۀ موازین و معیارهایی صورت می‌گیرد که برای زبان پذیرفته شده و معهود است. عدول از این موازین به هنجارشکنی زبانی منجر می‌شود. در شعر سبک هندی، واژه‌های تازۀ فراوانی ساخته شدند. یکی از مهم‌ترین فرایندهای ساخت واژه در سبک هندی که موجب غنای زبان هم شده، اشتقاق است. در سبک هندی، علاوه بر اینکه بر اساس قواعد عادی و متداول وا...

واژۀ مضمون از کلیدواژه های اصلی فن شعر فارسی در سبک هندی است . این واژه که از میانۀ قرن دهم به یک اصطلاح فنی در هنر شعر فارسی بدل شده است مترادف «معنی، محتوا، مفهوم، منطوق، مقصود یا فحوا و لحن کلام» نیست . مسأله این مقاله بازشناسی ماهیت مضمون به عنوان هنرسازۀ اصلی مکتب نازک خیالی (سبک هندی) است . مقاله می کوشد چیستیِ «مضمون» و سازوکار «مضمون بندی» را از دیدگاه شاعران و تذکره نویسان آن دوره بازشن...