کمابیش، هم زمان با حکمرانی سلجوقیان، ساخت سفال هایی با شکل، نقش و روشی نو در ایران آغاز شد و از سده های ششم تا هشتم هجری قمری رواجی چشمگیر یافت. در میان روش های فراوان و گوناگون مورد استفاده در ساخت و تزیین سفال ها، تکنیک «زرین فام» جلوه و مقامی خاص دارد و با ویژگی های منحصر به فرد و چشمگیر، یکی از عالی ترین نمونه های سفال اسلامی است. علیرغم تمامی پژوهش های صورت گرفته در این زمینه، خاستگاه سفال...

آئین ها و باورهای اجتماعی از آغاز همراه و همزاد انسان بوده اند و تا زمان زندگی انسان بر کره خاکی همراه او خواهند بود. نماد، اساس بسیاری از باورهای دینی، اجتماعی و ... است و در حقیقت نحوه نگرش انسان به طبیعت و اندیشه انسان در این باره بدون استفاده از کلام را نشان می دهد. در اساطیر کهن، یکی از این نمادها نقش ماه و خورشید است که همواره و در همه فرهنگ ها نقش برجسته ای داشته و در اشکالی متفاوت در هن...

ایلام که در تاریخ کشور ما به عنوان پلی از دوره پیش از تاریخ به دوره تاریخی محسوب می گردد، مهمترین و پر بها ترین اوراق فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و ... کشور باستانی ما را پر نموده است، چرا که ضمن ابداع خط که خود به تنهایی گامی بزرگ در جهت آشنایی ما با ابعاد چند گانه حکومت 3000 ساله ایلام می باشد، اولین قومی است که حکومت مرکزی را در ایران پایه گذاری کرده است. اگر چه در سده اخیر، حفاری های کم و پراکند...

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهای ایرانی بوده است که تحت حمایت حکومت های مستقل ایرانی چون سامانیان بیش از پیش شکوفا شد. سامانیان خاندانی علاقه مند به هنر وفرهنگ بودند ودر احیای سنن هنری پیش از اسلام کوشیدند. فرهنگ ایران ریشه در تاریخ دارد وسلسله های قدرتمند پیش از اسلام نقش مهمی در اعتلای آن داشته اند. فرهنگ هر جامعه ای در طی زمان در اثر جنگها ،تغییر ادیان وتأثیر پذیری از فرهنگهای دیگر دچار تحو...

به سال 617 هجری، مغول‌ها در ادامۀ سلسله فتوحات خود به ایران رسیدند و خرابی‌های گسترده‌ای به بار آوردند. بسیاری از پایگاه‌های اصلی تولید سفال ایران ویران شد و هیچ‌گاه شکوه گذشته را به دست نیاورد. در سال‌های پایانی این قرن تولید سفال‌های زیرلعابی در ایران فزونی یافت که تحت عنوان کلی سفال سلطان‌آباد (منطقه‌ای در اراک) شناخته شده‌اند. نمونۀ این تولیدات را در یافته‌های کاشان، کرمان، بجنورد و یا مراک...

با توجه به اینکه سرزمین بلوچستان در طی دوران اسلامی دارای استقرارهای فروان بوده است، اما متأسفانه مطالعه سفالینه های اسلامی کمتر مورد توجه محققان و باستان شناسان دوران اسلامی قرار گرفته است. برای تأمین این منظور، بر آن شدیم که مجموعه سفالینه های اسلامی جمع آوری شده در بررسی شهرستان های نیک شهر و چابهار در استان سیستان و بلوچستان که به ترتیب در سال های 1381 و 1388 خورشیدی از سوی روح لله شیرازی ا...

در طول زمان، ذوق و علاقۀ سفالگران منجر به ترسیم نقوش و طرح‌های گوناگون روی سفالینه شد. نقوش به عنوان عنصر اصلی تزیین در سفالینه‌ها بیانگر مفاهیمی چون اعتقادات، باورها، اندیشه‌ها، تمایلات و آرزوهاست. توجه به خرد و دانش و اشاره به فرهنگ‌ها و آیین‌ها و اسطوره‌های ملی، از مهم‌ترین موضوعاتی است که علاوه بر نظم و نثر، در دیگر آثار هنری این سرزمین رواج می‌یابد. در سده‌های ششم و هفتم هجری قمری، هنر سفا...

با مطالعه نقوش به جای مانده از آثار هنری هزاره های پیش از تاریخ علاوه بر مشاهده ی باورهای فرهنگی مشابه، سنت های هنری و الگوهای مشترکی را در خلق آثار هنری مناطق مختلف این سرزمین پهناور خواهیم یافت. گستره ی عظیمی از این نقوش بر تن پیکره های سفالینی نقش بسته است که همچون مدارکی مکتوب، شیوه ی معیشتی و آئین های سنتی پیشینیان ما را معلوم می دارد. برای مطالعه ی این منابع تصویری نخستین خاستگاه های سفال...

Sistan rug is one of the most genuine native artifacts of the region which is closely linked to the spirit and substance of the people of this land, since in these years less attention has been paid to this original art and it has been less frequently studied by the relevant experts and researchers, day by day changes has been made in its design and color that has resulted in the deterioration ...

میان اقوام و فرهنگ‌ها، برخی اعداد اهمیت ویژه‌ای دارند و به نظر می‌رسد که عدد چهار در فرهنگ و هنر ایران به‌ویژه هنر سفالگری، از اولویتی خاص برخوردار است. سفالگران با منقوش‌کردن سفالینه ها، از آن‌ها به عنوان جایگاهی برای بیان افکار، عواطف و تجسم باورهای خود بهره می‌گرفته‌اند. با بررسی سفالینه‌های پیش از تاریخ در ایران، به نقوشی برمی‌خوریم که بر پایۀ تقسیمات چهارگانه تصویر شده‌اند. پژوهش حاضر به ا...