اثارت بعض الروایات المتعلقة بنزول القرآن جدلا واسعا ، خاصة روایات التی توحی بنزول القرآن علی سبعة احرف ، حیث احرف ، حیث اصبح فهمها و استجلا معناها میدانا للصراع بین آرا المحققین من علماء الاسلام ، کما تعرض لها المستشرقون ایضا ، و توصلوا – علی ضوء روایات اهل سنة – الی نتیجة مفادها ان القرآن یشوبه الاضطراب. هی ان القرآن لم ینزل علی سبعة احرف – کما یتوهم بعضهم – و انما هو قرآن واحد ، نزل الی حرف ...

بررسی و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »کشاف« اثر جار اللَّه زمخشری (538 ه.ق( است. زمخشری، اعتبار چندانی برای اسباب نزول قائل نیست و واژه ها و کلماتی را برای اسباب نزول به کار برده است که نشانگر تضعیف و بی اعتباری آن روایات از دیدگاه وی است. علت این بی توجهی ریشه در عقل گرایی و اعتبار عموم نص در عین خصوصیّت سبب در باور وی دارد. حدود استفاده زمخشری از اسباب نزول به دو مورد تفسیر آیه و تأیید ت...

یسعی النقد الجدید بالبحث عن العتبات النصّیة لما له من أهمیّة فی قراءة النص والکشف عن دلالاته والتصدیر بوصفه عتبة ذا أهمیّة ذات وظیفة جمالیة و دلالیة، استُثمِر فی کثیر من الأعمال الروائیة؛ فهذه الدراسة تتناول مدی استخدام هذه العتبة فی الروایات الفارسیة والعربیة ویهدف إلی دراسة مقارنة للتصدیر بین الأدبین روایةً، للوقوف علی طبیعة استثمار عتبة التصدیر وللإطّلاع علی کمیّة توظیف التصدیر وأنواعه ونوع مصادره و...

ینصح الإمام علی (ع) بتجنب الکریم الجائع واللئیم الشبعان فی الحکمة ٤۹ من نهج‌البلاغة للوهلة الأولى، تحیط بسبب هذا التحذیر، وخاصة بالنسبة للفرد الکریم، هالة من الغموض. لأن فضائل الکریم تتطلب منا أن نتوقع عکس ذلک فی مثل هذا الموقف. وفی حالة الشخص اللئیم، وعلى الرغم من أنه أقل غموضًا، فإنه بحاجة للتبریر. بشکل عام، هناک استخدامان، حقیقی وافتراضی لجوع الشخص الکریم. وخلال هذه الدراسة، واستنادًا إلى الأس...

نوادر الحکایات و غرایب الروایات یا بحر النّوادر تألیف ملا عبدالنّبی فخرالزّمانی قزوینی از نویسندگان و شاعران سد? یازدهم هجری، مولّف تذکر? مشهور میخانه است که شامل یک مقدّمه و چهار یا پنج صحیفه و هر صحیفه شامل دوازده باب و هر باب مشتمل بر دوازده مجلس یا نادره است. این اثر در بردارند? حکایات و نوادر زندگانی پیامبران، امامان، پادشاهان و سایر طبقات اجتماعی است که مولف، این حکایات و داستان¬ها را از کتب پ...

نوادر الحکایات و غرایب الرّوایات یا بحر النّوادر اثر عبدالنّبی فخرالزّمانی قزوینی، مولّف تذکر? میخانه است. این کتاب در سد? یازدهم تألیف شده و شامل یک مقدّمه و چهار یا پنج صحیفه و هر صحیفه شامل دوازده باب و هر باب مشتمل بر دوازده مجلس یا نادره است. این اثر در بردارند? حکایات و نوادر زندگانی پیامبران، امامان، پادشاهان و سایر طبقات اجتماعی جامعه، ذیل باب هایی با موضوعات گوناگون است که به شیو? نقل و گردآ...

از مهم ترین شاخصه های فلسفه سیاسی اسلام، توجه به نبوّت و جایگاه نبی 9 در ساختار اندیشه سیاسی است. نبی 9 در فلسفه سیاسی کلاسیک اسلامی از دو جهت، بسیار مورد توجه قرار گرفته است: اول آن که نبی 9 در رأس ساختار سیاسی قرار دارد و قوام و دوام مدینه به او بستگی دارد؛ دوم آن که قانون در مدینه از نبی نشأت می گیرد. در تفکر اسلامی نبی 9 که با عالم فوق قمر در ارتباط است، معارف را در قالب شریعت که هم شامل قوا...

علم المتشابه من العلوم القرآنیه الذی یتناول لغه القرآن بمفهومها العام و هو علم له أصوله و فروعه و علماوه.ینقسم مصطلح المشتبهات اَو المتشابهات فی علوم القرآن إلی نوعین؛ الأول علم المتشابه مقابل المحکم و النوع الآخر هو التشابه فی الألفاظ و التراکیب، إذاً هناک نوعان من التشابه، تشابه؛ بمعنی الخفاء و اللبس العام و ذلک مما إستإثر الله بعلمه من حقائق المغیبات و الثانی تشابه خفیف لیس فیه لبس فی المعنی إ...

 بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »کشاف« اثر جار اللَّه زمخشرى (538 ه.ق( است. زمخشرى، اعتبار چندانى براى اسباب نزول قائل نیست و واژه‌ها و کلماتى را براى اسباب نزول به کار برده است که نشانگر تضعیف و بى اعتبارى آن روایات از دیدگاه وى است. علت این بى توجهى ریشه در عقل‌گرایى و اعتبار عموم نص در عین خصوصیّت سبب در باور وى دارد. حدود استفاده زمخشرى از اسباب نزول به دو مورد تفسیر آیه و تأیید ...

تقریباً همۀ مولفان کتُب نقدِ ادبی درایران ازاستاد زرینکوب تا متاخّران(شمیسا، امامی، غلامحسین­زاده، درگاهی، بشردوست، شایگان­فر و...) همه یا بخشی ازکتاب خود را به بررسی آثار، منابع و آبشخورهای «نقد ادبی درگذشته» اختصاص داده­اند. به­رغم منظرها و رویکردهای مختلف مولفان، با مقایسه و جمع­بندی مطالب این کتب درباب گذشته نقد ادبی در ایران می­توان به یک آرشیو ِمحدود و مشخص برپایه «ذخیره ذهنی مشترک» دست یافت.ا...