مقاله حاضر به بررسی واژه عروس (braut) در زبان ژرمنی و ریشه شناختی آن با توجه به چند زبان دیگر خانواده زبانی هند و اروپایی می پردازد. از این کلمه، معانی:  زوجه شرعی، زن در روز ازدواج، نامزد، همسرِ پسر، دوشیزه، باکره و همبستر از متن های گوناگون باستان و میانه در دست است. در یک دوره، معنای صفتی هم داشته است که احتمالاً کلمه عروسی (hochzeit) هم ریشه با این معنی است. در تحولات آوایی این واژه, بار فرهن...

زبان شناسی شناختی رویکردی است که به زبان به عنوان وسیله ای برای کشف ساختار نظام شناختی انسان می نگرد. زبان شناسان شناختی معتقدند که استعاره پدیده ای است شناختی و آنچه در زبان ظاهر می شود، تنها نمود این پدیده شناختی است. هدف اصلی این پژوهش، نشان دادن نقش انسان شناختی و روان شناختی «استعاره های مفهومی» مربوط به خودرو، کامپیوتر، تلفن و موبایل در زبان محاوره فارسی است؛ بدین منظور با در کنار هم قرار...

مقدمه: به نظر می رسد دو زبانگی رفتار استفاده کنندگان دو زبانه را از محیط های اطلاعاتی تحت تأثیر قرار دهد. هدف این پژوهش بررسی نقش موانع زبان شناختی در رفتار اطلاعاتی دانشجویان دو زبانۀ ترکمن - فارس است. روش: در این تحقیق کیفی، داده ها با استفاده از مشاهده و مصاحبه با حدود 50 نفر از دانشجویان ترکمن گردآوری شد. داده ها کدگذاری و موضوع های اصلی حاصل از ثبت مصاحبه ها و مشاهده ها استخراج شد. یافته ه...

در این پژوهش به دنبال آن هستیم با در نظر گرفتن دو رویکرد نقد ادبی که عبارتند از نقد محتوا محور و نقد صورت محور مجموعه داستان های کوتاه«العبرات» و«الارواح المتمرده» و داستان کوتاه «الجریمه» را بر پایه مکاتب ادبی مورد سنجش قرار دهیم. در نقد صورت محور، با تحلیل ساختاری آثار، به دنبال شناخت قابلیت هنر داستان نویسی نویسندگان مطرح شده هستیم؛ و به منظور شناخت اندیشه حاکم در داستان به نقد محتوا مداراز ...

بی گمان شاهنامه ی فردوسی از شاهکارهای بزرگ ادبی جهان در بازنمایی موقعیت انسان در فرایند تکامل و حیات دنیوی است. نظام اخلاقی-انسانی آن، حصار جغرافیایی و نژادی را از آن برداشته و بدان خاصیتی جهانی و فرازمانی و فرامکانی بخشیده است. از نشانه های این ادعا، ظرفیت کم نظیر شاهنامه و شخصیت های آن با نمادهای جهانی و کهن الگوهای شخصیتی انسان هاست. این پژوهش به شیوه ی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر چارچوب نظری تحل...

نقد جامعه شناختی یکی از شیوه های کارآمد در نقد متون ادبی، به خصوص رمان است. در این شیوه، ارتباط ساختار و محتوای رمان با وضعیت و دگرگونی های جامعه و محیطی که در آن متولد شده است، کندوکاو می شود و چگونگی انعکاس و بازنمایی هنرمندانه ی اجتماع در جهان تخیلی اثر ادبی، نقد و تحلیل می گردد. سابقه ی این گونه از پژوهش و به کارگیری این شیوه در نقد رمان فارسی ایران، کارآیی نقد جامعه شناختی در نقد و بررسی ر...

محمود دولت آبادی به شهادت آثارش از داستان نویسان توانایی است که در نقد فرهنگی اجتماعی جوامع روستایی ایران نگاهی ژرف دارد. وی که بیش از پنج دهه از انتشار نخستین اثرش می گذرد با انتشار رمان «کلیدر» و «جای خالی سلوچ» جای خود را در میان دیگر نویسندگان تثبیت کرد. یکی از نکات درخورتوجه در آثار دولت آبادی، رابط? میان آفرینش ادبی و اوضاع و احوال اجتماع نویسنده و همچنین دغدغه های انسانی و جامعه شناختی ا...

شعر در یک دیدگاه کلی، به دو حوزه شکل(form) و محتوا (meaning) تقسیم می شود. آنچه شکل اثر را می سازد، زبان، صور خیال، موسیقی (وزن و قافیه) و ساختار بیرونی و درونی (پیوند پوشیده عناصر متن در محور عمودی) است؛ و محتوای اثر نیز بازتابی از جهان بینی، نگرش و تجارب وی‍‍ژۀ شاعر از دنیای پیرامون او است .در ادوار مختلف شعر فارسی، توجه شاعران و ادیبان یا بر جهان معنای اثر بوده و یا بر شکل بیان آن: برای شاعر...