پایان نامه ی حاضر با هدف بررسی فعل مرکب در کتاب های درسی زبان فارسی ایران انجام شده است. در این پژوهش با رویکرد آماری به این مقوله ی زبانی نگریسته شده و ابزار سنجش و معیار تشخیص جدیدی برای شناخت فعل مرکب ارائه شده است. این پایان نامه در قالب نظریه ی زبان شناسی پیکره ای انجام شده است؛ بر این اساس تعداد 14 فعل گروهی که در کتاب های درسی برای شناخت فعل مرکب نمونه آورده شده بود، مبنای مطالعه قرار گر...

فعل سبک فارسی در طول زمان به لحاظ بسامد کاربرد و انواع آن دچار تطور شده است. مطالعه تغییرات بسامدی و انواع فعل سبک رایج در دوره‌های طولانی تاریخ تطور زبان فارسی امری معقول به نظر می‌رسد، اما مطالعه افعال سبک در دوره زمانی نسبتاً کوتاه حدوداً یک قرن برای تحولات نحوی امری جالب توجه می‌باشد که تحقیق حاضر به آن پرداخته است. بررسی در زمانی میزان کاربرد فعل سبک فارسی در دوره‌های مختلف می‌تواند ظهور و ش...

مقالۀ حاضر به بررسی وجه فعل در زبان فارسی اختصاص دارد. در منابع دستور سنتی، فعل را حداقل شامل سه و حداکثر شش وجه دانسته اند. همۀ این منابع سه وجه اخباری، التزامی و امری را پذیرفته و برخی، وجوه دیگری مانند مصدری، شرطی، وصفی و دعایی را نیز ذکر کرده اند؛ اما در این منابع ذکر نشده است که این دسته بندی برپایۀ چه اصلی صورت گرفته و ملاک انتخاب وجه فعل در جملات مختلف چیست. در این مقاله دسته بندی جدیدی ...

مقالۀ حاضر به بررسی وجه فعل در زبان فارسی اختصاص دارد. در منابع دستور سنتی، فعل را حداقل شامل سه و حداکثر شش وجه دانسته اند. همۀ این منابع سه وجه اخباری، التزامی و امری را پذیرفته و برخی، وجوه دیگری مانند مصدری، شرطی، وصفی و دعایی را نیز ذکر کرده اند؛ اما در این منابع ذکر نشده است که این دسته بندی برپایۀ چه اصلی صورت گرفته و ملاک انتخاب وجه فعل در جملات مختلف چیست. در این مقاله دسته بندی جدیدی ...

بسیاری از فیلسوفان حرکت در مجردات را امری ناممکن دانسته اند. براهین آنها بر ثبات مجرد بر این مبنا استوار است که ماده شرط تحقق حرکت است. این مقاله می کوشد پس از تبیین حقیقت حرکت، نشان دهد که به ویژه بر مبنای حرکت جوهری، وجود ماده از اساس مورد تردید قرار دارد و براهین اثبات هیولی، یعنی برهان قوه و فعل و برهان فصل و وصل ناتمام است. با انکار هیولی باید در تعریف مجرد بازنگری کرد و آن را به موجودی که...

در تحقق قتل عمدی با فعل، تردیدی وجود ندارد. فعل مجرمانه در قتل عمدی نیز در ادبیات حقوق کیفری ایران به فعل مادی و غیرمادی تقسیم می‌شود؛ بدون آنکه تعریف و معیار دقیقی برای این دو عنوان و تمیز آنها از هم وجود داشته باشد؛ به‌طوری که برخی افعال منجر به مرگ، در هیچ­یک از تقسیم‌بندی افعال قرار نمی‌گیرد. علت این امر احتساب برخورد یا عدم برخورد فعل به جسم مجنی‌علیه و نوع صدمة وارده به عنوان معیار تفکیک ...

مطالعات نظری زبانشناسی و تجربۀ عملی در فرهنگ‌نویسی، دو شاخۀ مستقل از بررسی‌های زبانی‌اندکه هرکدام با پرسش‌ها و مسائل خاص خود روبه‌رو هستند اما درحوزۀ «معنی‌شناسی واژگانی » کار زبان‌شناس و فرهنگ‌نویس بیشترین مرز مشترک را باهم دارند؛ و از این میان نیز بیشترین همگرائی درمبحث «چندمعنایی » به چشم می‌خورد. درپژوهش حاضر بررسی چندمعنایی برمقولۀ واژگانی «فعل» انجام‌شده و داده‌ها،که مشتمل بر حدود 500 جمل...

تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش نشان می دهد که در آزمون (1) به علت تأثیر عامل تعداد مشارکان، میانگین زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل لازم به طور معنی داری کمتر از زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل متعدی شده است. همچنین، به علت تأثیر عامل تعداد گزاره ها بر امر پردازش، میانگین زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل لازم به طور معنی داری از میانگین زمان واکنش به جملات مرکب دارای فعل لازم کمتر شده...

این مقاله به بررسی فضای معنایی فعل «شدن» در زبان فارسی می¬پردازد تا برخی ویژگی¬های بنیادین شناخت زبانی بشر، همچون تحلیل¬پذیری و ترکیب¬پذیری را تحلیل کند. یکی از پربسامدترین افعال در زبان فارسی فعل «شدن» است که با توجه به نقش¬های متفاوتی که در سطح جمله ایفاء می کند، شاید فعال¬ترین فعل در این زبان باشد. با چشم¬اندازی درزمانی «شدن» با چهار کاربرد مجزا (فعل اصلی، فعل ربطی، فعل کمکی تکلیفی و جزء فعل...

در این پایان نامه،مختصری از مطالعات مربوط به ساخت جمله و گروه فعلی در زبان فارسی را مورد بررسی قرارمی دهیم. در بسیاری از این مطالعات گروه فعلی به عنوان یک سازه ی هسته پایانی معرفی شده که فعل را در جایگاه پایانی خود پس از مفعول صریح برمی گزیند.همچنین جایگاه مفعول صریح در این زبان بستگی به نوع سازه ی آن دارد.به عبارت دیگر ،اگر سازه از نوع مقوله ی گروهی باشد قبل از فعل و اگر از نوع جمله واره ی متم...