فقر وغنا در ادبیات ایران و به خصوص در آثار عرفانی، سابقه‌ای کهن و جایگاهی والا دارد. «فقر» در لغت به معنای درویشی و نداری و «غنا»، نقطه مقابل آن و به معنی توانگری، بی‌نیازی و دولتمندی است.از دیدگاه هجویری و خواجه عبدالله انصاری، غنا در معنی توانگری و دولتمندی حقیقی، خاصّ حق است و غنای خاصّ خلق، غنای دل، در معنای توانگری قلب است. توانگری قلب مقامی است که بنده در آن، خود را از همة جهان و جهانیان بی...

اولین مناجات از مناجات های پانزده گانه امام سجاد? مناجات تائبین است. این مناجات زبان حال خوبی است برای کسانی که در حالت توبه کردن قرار می گیرند و ائمه? می آموزند که انسان ها در حالت (توبه) چگونه با خدای تعالی سخن بگویند. در راستای این موضوع آشنایی با مبانی قرآنی و روایی این مناجات و راه های برگشتن از معصیت و گناه و همچنین راه رسیدن و سیر الی الله مورد بررسی قرار گرفته است و این که آیا انسان ه...

تفاسیر کهن پارسی مجموعه نفیسی از واژگان – گاه فراموش شده – پارسی و یادگارهای ارزشمندی از زبان دری هستند. توجه به این گنجینه های گرانبها برای آشنایی ما با پیشینه زبان پارسی اهمیتی به سزا دارد.((تفسیر ینابیع العلوم)) از یوسف بن عبدالله اند خودی یکی از متون با ارزشی است که اگر چه تنها بخش هایی از آن در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و بخش اندک دیگری در کتابخانه مرحوم آی? الله مرعشی نجفی – بصورت میک...

با توجه به سیر هستی که بر پایه کمال و تعالی قرار گرفته و از تدابیر ربوبی خداوند است که الگو و اسوه های رفتاری را به عنوان پیشوایان هدایت و کمال یافتگان در جامعه بشری قرار داده است، در این پژوهش آیات و احادیثی که به طور صریح و یا ضمنی به موضوع نعمت و نعمت یافتگان به عنوان رفیقان نیکو برای کمال پرداخته اند؛ با توجه به پیام و اهداف تربیتی آنها، مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. اما بر اساس این پژ...

تفاسیر کهن پارسی مجموعه نفیسی از واژگان – گاه فراموش شده – پارسی و یادگارهای ارزشمندی از زبان دری هستند. توجه به این گنجینه های گرانبها برای آشنایی ما با پیشینه زبان پارسی اهمیتی به سزا دارد.((تفسیر ینابیع العلوم)) از یوسف بن عبدالله اند خودی یکی از متون با ارزشی است که اگر چه تنها بخش هایی از آن در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و بخش اندک دیگری در کتابخانه مرحوم آی? الله مرعشی نجفی – بصورت میک...

چکیده در سده  سیزده یک دست پوششِ سه‌گانه‌ فراگیر ـ چادر، روبند، ‌چاقچور ـ زن را هنگامِ حضورِ عمومی و شهری‌اش در بر می‌گرفت، و در این حالت تقریباً هیچ قسمتی از اندامِ او به چشم نمی‌خورْد. چنین پوششی امکانات، روزمرگی‌ها، و نیز حاشیه‌هایِ متنوّعی را ایجاد می‌کرد؛ به عبارتِ دیگر، در متنِ کردارِ اجتماعی از این پوشش استفاده می‌شد، موردِ ارزیابی قرار می‌گرفت، و به شیوه‌هایِ گوناگون به بافتِ کنشِ روزمره متصل می‌گشت، ...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مث...