نگاه ساختاری به آثار ادبی به سبب بررسی عناصر درون متنی و کشف الگوی پیوند آنها، زمینه های دریافت شایسته تر از ماهیت ادبیات را فراهم می آورد و با ارائه ی شگردهای خلق آثار برتر ادبی می تواند به گسترش الگوهای پردازش اثر ادبی کمک کند. گروهی از منتقدان ساختارگرا به فرمهای روایی و بررسی عناصر داستان و قوانین ترکیب آنها پرداخته اند. از جمله «تزوتان تودوروف»، «کلود برمون» و «گریماس» با ابداع نظام های مب...

نظریه ی پسااستعماری، گونه ای نقد ادبی است که در گفتمان علوم انسانی، از سال 1980 در دنیای آکادمیک اروپا و آمریکا مورد بحث قرار گرفت. شروع این واژه شامل ادبیات بیشتر کشورهای جهان سوم می شد که تجربه ی استعمار را پشت سر گذاشته و یا هنوز تحت استعمار به سر می بردند. این گفتمان سعی بر ساختار زدائی تئوریهای اروپا، آمریکا محوریِ تاریخ نگاری، فلسفه، مطالعات ادبیات و دیگر رشته ها دارد و به وجود دنیایی چند ...

این گفتار تلاشی است برای تبیین یکر از بنیادی ترین نظر یه های بلاغت و نقد ادبی: یعنی نظر یه نظم امام عبدالقاهر جرجانی . نویسنده برای رسیدن به این هدف به شرح موضوعات زیر پرداخته است: ١ ~ یکپارچه بودن و کلیت زبان و شعر ٢ ~ ابطال اندیشه دوگانه بودن لفظ و معنا ٣ - مقایسه آرا و نظریات عبدالقاهر با آرا و نظریات ناقدان جدید بویژهآ.ا. ریچاردز ٤ - اشاره ای به نظریه کاربرد زبان کولویچ و مقایسه آن با نظریه...

گونه شناسی ادبی یا نظریۀ انواع ادبی یکی از نظریات مطرح در حوزۀ نظریۀ ادبی است که در حیات حدوداً دوهزار و چهارصد سالۀ خود محمل مناقشات، رد و قبول ها و جرح و تعدیل های فراوانی بوده است. در این مناقشات و مجادلات مسائل و مباحث مختلفی مطرح شده که سبب گسترش، تعمیق و امروزه تثبیت این نظریه شده است. این مقاله بر آن است تا از انبوه مباحث مطرح در این نظریه به مسائلی بپردازد که توجه به آنها در مطالعات گونه...

امروزه فقدان واحدهای مکفی بررسی ادبیات معاصر و آشنایی با نظریه ها و نظریه پردازان شاخص، امری ملموس در عرصه مطالعات دانشگاهی می باشد؛ ازسوی دیگر ادبیات غنی کلاسیک فارسی که بی شک رمز جاودانگی آن استظهار به مبانی غنی عرفانی است از جهت اعتباری که برای معتقدان خود دارد و از جهت در بر داشتن مباحثی درباره بینش آدمی نسبت به خویشتن، جهان و خدا حائز اهمیت است. در این میان لزوم نگریستن از دیدی نو به متون ...

تحلیل محتوا و نقد ادبی از جمله پرکاربردترین¬ روش¬ها و رویکردها در پژوهش¬های ادبیات و به طور خاص ادبیات کودک است. در حال حاضر تحلیل محتوا با دو رویکرد کمی و کیفی در بسیاری از پژوهش¬ها مورد استفاده قرار می¬گیرد. به نظر می¬رسد که رویکرد کیفی در تحلیل محتوا قرابت زیادی با نقد ادبی به عنوان یکی از رویکردهای رایج در پژوهش¬های ادبی دارد. از مجموع 75 پژوهش بررسی شده که در پنج شماره¬ی دوفصلنامه¬ی علمی پ...

«برنامه ی قوی» در جامعه شناسی فرهنگی، گرچه به مرور و تدریجی، اما در پاسخ به چالش های نظریه ی جامعه شناختی فرهنگ شکل گرفت. یکی از این چالش ها، مبهم بودن مفهوم پردازی ها از فرهنگ بود. ابهام، گرچه به تلقی دوگانه ی ادبی و اجتماعی از فرهنگ تقلیل می یافت، ولی مسئله ی اساسی درواقع مبهم بودنِ جایگاهِ تبیینیِ فرهنگ بود. جامعه شناسی فرهنگی می کوشد تا با قائل شدن نقش علّی برای فرهنگ، جایگاه ویژه و متمایزی به ...