مقالۀ حاضر به بررسی شکسته‌شدن خوشه‌های همخوانیِ آغازین وام‌واژه‌های انگلیسی در زبان فارسی، که منجر به تغییر هجا می‌شود، می‌پردازد. داده‌های پژوهش از سه فرهنگ معتبر، انوری (1383)، مشیری (1371) و زمردیان (1384)، جمع‌آوری شده‌است. چارچوب این پژوهش نظریۀ بهینگی ـ یکی از رویکرد‌های محدودیت بنیاد ـ است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را در چارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. در این پژوهش، در پی پاسخ به ...

از فرایندهای واژه­سازی در گویش کردی کلهری تکرار است که در آن، تمام یا بخشی از واژه تکرار، و واژۀ جدیدی ساخته می­شود که یا معنای جدیدی دارد، یا بر معنای پایه تأکید دارد، و یا شدت آن را نشان می­دهد. در این مقاله فرایند تکرار را در گویش کردی کلهری از دیدگاه نظریۀ بهینگی بررسی کرده‌ایم تا اولاً چگونگی فرایند تکرار در این گویش مشخص شود، ثانیاً در چارچوب گونۀ معیار نظریۀ بهینگی، که به نظریۀ تناظر مشهور...

هدف از این تحقیق بررسی نظام آوایی زبان ترکی آذری (گونه ی تبریز) در چهارچوب انگاره-های غیرخطی و بهینگی است. در گردآوری داده ها از گفتار چند گویشور بومیِ ترک زبان، خود نگارنده به عنوان گویشور بومیِ زبان آذری و منابع مکتوب از جمله فرهنگ لغت آذری – فارسی استفاده شده است و این داده ها به روش توصیفی – تحلیلی بررسی شده اند.این پژوهش از پنج فصل تشکیل شده است: فصل اول که کلیاتِ پژوهش است به چهارچوب پژوهش ا...

در این رساله شرایط بهینگی کان-تاکر قوی را بررسی می کنیم. در حالتی که مسا‎‎‏یل بهینه سازی به صورت تک هدفه در نظر گرفته می شوند، شرایط لازم کاروش-کان-تاکر ‏طوری ‏بیان می شوند که ضریب متناظر با تابع هدف مثبت باشد. برای مساله ی بهینه سازی چندهدفه این شرایط، که اینجا شرایط کان-تاکر خوانده می شوند، به گونه ای هستند که بردار متناظر به تابع هدف مخالف صفر است و در نتیجه ممکن است که برخی از مولفه های تاب...

سندروم داون شایع¬ترین عارضه ژنتیکی عقب¬ماندگی ذهنی متوسط و شدید می¬باشد که برای سال¬های زیادی موضوع مطالعات گسترده¬ای قرار¬گرفته است. تحقیقات و تجربیات بالینی نشان می-دهد که به طور¬کلی برخی جنبه¬های زبان به خصوص هنگام یادگیری زبان دوم برای افراد مبتلا به سندروم داون مشکلتر است. ساختار هجای زبان فارسی "((cc"cv می¬باشد که از یک همخوان در موقعیت آغازه هجا و دو صامت اختیاری در موقعیت پایانه هجا تشک...

وجود گونه های مختلف از یک عنصر زبانی را نشانداری می گویند. هدف مبحث نشانداری، توصیف و دسته بندی این گونه هاست. نشانداری در حوزه های مختلف زبانشناسی از جمله نحو مشاهده می شود. هدف این پژوهش، تحلیل نشانداری مشاهده شده در جملات خبری زبان فارسی از دیدگاهی نظری و مقایسه درجه های مختلف نشانداری است که شامل مطالعه ی ترتیب سازه ها در زبان پارسی و تغییرهایی که در آن ایجاد می شود، می باشد. در این پژوهش ا...

یکی از اصول پایه در طرح آزمایش ، کاهش دادن خطای آزمایش است. طرح بلوک بندیشده اغلب این مهم را برآورده می کند. اگر دو منبع اغتشاش تغییر پذیر وجود داشته باشد، حذف این دو منبع اغتشاش تغییر پذیر، تنها از طریق بلوک بندی در دو جهت میسر میباشد. به عبارت دیگر در طرح دو عامل بلوک بندی مورد استفاده قرار می گیرد که یک عامل با سطرها و عامل دیگر با ستون های طرح مشخص می-شود. چنین طرحی را طرح سطری - ستونی می ن...

مقالة حاضر به بررسی الگوی تکیۀ زبان فارسی در سطوح کلمه و گروه نحوی می‏پردازد و نشان می‏دهد که در چارچوب نظریة واج‏شناسیِ نوایی، تکیة واژگانی در زبان فارسی از الگویی ثابت پیروی می‏کند. تکیۀ واژگانی در زبان فارسی تابع قاعدۀ تکیة کلمة واجی یعنی راست‌رو است، اما در بررسی تکیة گروه، رجوع به اطلاعات نحوی و ساخت سازه‎ایِ درونیِ سازة نحوی امری اجتناب‏ناپذیر است. اصل هسته‏گریزی (اسلامی، 1379 و 1384) به‌خوب...

نقش تقابلی مشخصه [گستردگی چاکنای] در توصیف  همخوان های انسدادی و سایشی در سایر زبان ها مانند زبان انگلیسی تأیید شده است؛ ولی در زبان فارسی، نقش این مشخصه تنها درمورد انسدادی ها بررسی شده و درمورد نقش آن در رفتار واجی همخوان های سایشی پژوهشی انجام نشده است. در این مقاله، نشان می دهیم که در چارچوب نظریه زمان بندی چاکنایی، توصیف سایشی ها با این مشخصه حنجره ای توجیه آوایی می یابد، سپس براساس فرض تم...