تهیدستان شهری از ابتدای قرن بیستم تا کنون در تغییر چهره شهر تهران موثر بوده‌اند. با این وجود بررسی ابعاد و کیفیت تاثیر‌گذاری این گروه با دشواری روبه‌رو است. کنش تهیدستان شهری جز در مواقعی خاص کنشی سازماندهی شده نیست و یا تهیدستان از طریق رسانه‌‌ها، مطالبات خود را به عنوان یک کل واحد با هویت مشخص به گوش جامعه نمی‌رسانند. نادیده ماندن کنش این گروه اجتماعی این را برای طرح یکی از پرسش‌های بنیادی ای...

تحلیل گفتمان به عنوان یکی از روشهای مطالعه ی پدیده ها در علوم انسانی به چگونگی تاثیر افکار و ایده های پروژه ی نظاممند بر امور اجتماعی می پردازد.هر نظام گفتمانی از سه ویژگی استیلاء، ضدیت وعاملیت برخوردار است و در صدد سیطره برتمامی ارکان جامعه است تا بتواند حیات خود را بر اساس آن توجیه کند.همچنین زمانی که نظام گفتمانی، قدرت توجیه کنندگی خود را از دست می دهد نیروهای آن مجموعه ی...

بیان مسئله :بروز گفتمان‌های الهی قرآن به زبان تصویر، بدون درک ارتباط متن (قرآن) و تصویر(نگاره) امکان‌پذیر نیست. نشانه – معناشناسی با عبور از تحلیل صرفاً ساختاری نگاره‌ها و با کشف ارتباط معنایی نشانه‌ها در ژرف‌ساخت‌های نگاره‌ها، راهی بر کشف معانی اساسی اما پنهان به واسطة روابط معنادار نگاره‌ها باز می‌کند. بر این اساس، مهم‌ترین سؤالات پژوهش حاضر این است؛ گفتمان پاد یا حمایت الهی که در قرآن مطرح شد...

هدف مقاله حاضر بررسی داستان کوتاه "لالایی لیلی" بنی عامری بر اساس نشانه- معناشناسی نظام گفتمانی است.مسأله اصلی آن پرداختن به نظام‌های گفتمانی شوشی در ابعاد حسی- ادراکی، عاطفی و زیبایی‌شناسی در آن است و پاسخ به این سؤال که داستان‌های کوتاه ایران تا چه میزان با این نظریه قابل تحلیل اند؟ شایان ذکر است که این مقاله ابتدا با فیش‌برداری از گفتمان‌های داستان، به روش تحلیل محتوایی انجام گرفته است. در د...

«قلمروسازی» یکی از مقوله های مهم جغرافیای سیاسی است و محور فلسفی و مبنای نظری آن را تشکیل می دهد. بحث قلمروسازی گفتمانی و فرایند شکل گیری آن، هرچند در جغرافیای سیاسی پیشینه ندارد، اغلب توسط سیاستمداران و سیاست سازان برای بهره برداری از اهداف سیاسی به کار گرفته شده است. آنچه در این نوشتار شایان توجه است، چگونگی فرایند قلمروسازی گفتمانی با بهره گیری از مدل تحلیل گفتمانی است. قلمروسازی گفتمانی، فر...

تناسب قوام مشروعیت با دوام قدرت، مفروضه بنیادین بقای دولت‌های مدرن است و فرمانروایان دنیای امروز بیش از هر زمانی نیازمند اعتماد و اقبال فرمانبرانند. اهمیت این ملازمت در جمهوری اسلامی کمتر از سایر رژیم‌ها نیست چرا که هنوز نقطه ثقل تغییر آن از درون به بیرون انتقال نیافته است. بنابراین مقاله حاضر در زمینه‌ای راهبردی و به شیوه‌ای گفتمانی بر آن است تا راوی فرآیند مشروعیت‌یابی در نظام جمهوری اسلامی ب...

چکیده: رابطه زبان و جنسیت در دهه های اخیر در حوزه های مختلفی مانند جامعه شناسی، روان شناسی، زبان شناسی اجتماعی, مکالمه کاوی و تحلیل گفتمان انتقادی بسیار مورد توجه قرار گرفته و با رویکردهای مختلفی از جمله تسلط (dominance) و تفاوت (difference) مورد بررسی قرار گرفته است, اما در طی سال های اخیر پژوهشگران این حوزه ترجیح داده اند که این رابطه را با انگاره جامعه کنشی (community of practice) مورد واکا...

چکیده فرش نظامی گفتمانی است که در درون آن معنا همواره پویا، سیال، چند بُعدی، تکرار شونده و متکثر است. فرش چهارمحال و بختیاری در نظام فرش بافی ایران از جایگاه قابل توجهی برخوردار است و نقوش آن برگرفته از بافت فرهنگی این منطقه است و معانی متعددی را با خود به همراه دارند. نقش پرنده در فرش بافی منطقه ی چهارمحال و بختیاری نیز عاملی گفتمانی است که معنایی ایستا ندارد بلکه گفتمانی را در فرش این منطقه ش...

گفتمان مجموعه‌ای از احکام و گزاره‌هاست که شرایط را برای عاملان اجتماعی معنادار می‌کند. در رویکردهای گفتمانی، برخی از مفاهیم و موضوع‌ها کنارگذاشته می‌شوند؛ زیرا نظام‌ گفتمانی بنا به ماهیتی ‌که دارد برخی از موضوع‌ها و مفاهیم را برجسته می‌کند و برخی دیگر را به کنار می‌نهد. در نظام ‌گفتمانی برخی از دانش‌ها بر اساس مطلوب‌های نظام قدرت برجسته می‌شوند؛ زیرا آن دانش‌ها بنا به ماهیتی که دارند به آن نظام...

زبان شناسی به عنوان یک علم، در سیر و روند تاریخی اش دچار تغییرات و تحولاتی بنیادین شده است. این تغییرات و تحولات خود را در نحله هایی به ظهور رسانیده، که هر یک از آنها دارای کارکردها و وظایف و رویکردهای متفاوتی از یکدیگر هستند، که سبب بازشناختشان از هم می شود. از مهمترین مراحل در این سیر تاریخی عبور از مرحله ی ساختگرایی (1960-1970) به مرحله ی گفتمانی (1970-1980) می باشد. گذار از زبان شناسی ساختگ...