درعصر پهلوی اول، با روی کارآمدن رضاشاه، مدرنیزاسیون در کلی? ارکان و ابعاد دولت در دستور کار قرارگرفت و نظام قضایی نیز از دایر? شمول مدرنیزاسیون بر کنار نماند. رویکرد دولت پهلوی در مدرنیزاسیون نظام قضایی دوری جستن از نظام قضایی شرعی و تمایل به ساختارهای عرفی بود که با خلع ید علماء و روحانیون، مجموعه قوانینی متناسب با ساختارهای عرفی در نظام قضایی نوین تهیه و تدوین کنند. این اقدام با مخالفت اکثریت...

زمینه و هدف: این مقاله به بررسی تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی لرستان طی دوره‌های تاریخی پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی می‌پردازد. روش‌شناسی: روشپژوهش تاریخی و مبتنی بر اسناد و مدارک و داده‌های ثانویه است. واحدهای تحلیل، نظام سیاسی اجتماعی لرستان در دوره­های تاریخی است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که تا پیش از دوره پهل...

موضوع پژوهش حاضر اقدامات سیاسی مراجع از رحلت آیت الله بروجردی تا پیروزی انقلاب اسلامی است که در آن با بررسی مواضع دوتن از این مراجع یعنی آیت الله گلپایگانی و آیت الله شریعتمداری رفتار این دو مرجع را در قبال سیاست های حکومت پهلوی و در ارتباط با کارگزاران این حکومت بررسی می کند. باتوجه به اهمیت، نقش و جایگاه مراجع تقلید در جامعه ی ایران و مبارزات شان با رژیم پهلوی، شناسایی حکومت مطلوب از نگاه این...

انحصار ساختار سیاسی، یکی از بنیان‌های نظام سیاسی اقتدارگرا محسوب می‌شود. به زعم بسیاری از پژوهشگران و دانش‌پژوهان، ایران دوران معاصر، به ویژه در دوره سلطنت پهلوی اول، نشان از تفوق یک نظام اقتدارگرا با ویژگی اختصاصی و برجسته آن، یعنی انحصار ساختار سیاسی دارد؛ پدیده‌ای که در کنار سایر ویژگی‌های نظام اقتدارگرا، سرنوشت و فرهنگ سیاسی جامعه ایران را متأثر ساخته است. توجه و تأکید بر این مقوله، بنیان ا...

توسعه سیاسی در معنای گسترش مشارکت و رقابت ایدئولوژیک در عرصه زندگی سیاسی، دست‌کم در سطح نخبگان، نیازمند تشکیلات، سازمان‌ها و وقوع تحولاتی در ساختار جامعه سنتی است. برنامه­های نوسازی در دوره پهلوی اول زمینه تحولات سیاسی اجتماعی را فراهم آورد و تا اندازه­ای شرایط برای رقابت سیاسی و مشارکت فراهم شد. اما پیدایش ساخت دولت مطلقه، مانع عمده­ای بر سر راه گسترش مشارکت و رقابت ایجاد کرد و موجب بازتولید ا...

زمینه و هدف: این مقاله به بررسی تأثیر فرآیند نوسازی بر انتظام و امنیت اجتماعی لرستان طی دوره‌های تاریخی پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی می‌پردازد. روش‌شناسی: روشپژوهش تاریخی و مبتنی بر اسناد و مدارک و داده‌های ثانویه است. واحدهای تحلیل، نظام سیاسی اجتماعی لرستان در دوره­های تاریخی است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که تا پیش از دوره پهل...

شکنجه یکی از پدیده‏های تاریخی است که در طول تاریخ عموماً از سوی حکومت‏ها برای تنبیه و مجازات برهم‏زنندگان نظم جامعه و یا مخالفین سیاسی مورد استفاده قرار می‏گرفت. در تاریخ ایران این پدیده در شکل‏هایی گوناگون رواج داشت. به نظر می‏رسد با روی کار آمدن حکومت پهلوی تغییراتی در شکل اعمال شکنجه به وجود آمد. در این پزوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش تحقیق کتابخانه‏ای و اسنادی و با تکیه بر منابع تاری...

در مطالعه مسائل و چالش‌های امنیتی در کشورهای کثیرالقوم همچون ایران، غالباً ناهمگونی قومی و عدم یکپارچگی ملی به عنوان مهمترین علل ناامنی و بی‌ثباتی سیاسی قلمداد شده و بر مبنای آن استراتژی‌های امنیتی تدوین و پیشنهاد می‌شوند. مقالة حاضر با نقد این دیدگاه معتقد است که تنوع قومی و ناهمگونی ملی را نمی‌توان با راهبردی تقلیل‌گرایانه از میان برد و می‌بایست ضمن به رسمیت شناختن و محترم شمردن تمایزات و تفاو...

سلطنت ناصرالدین‌شاه با ایجاد اصلاحات سیاسی و اجتماعی در ایران همراه بود. ازجمله این اصلاحات تغییر در ساختار پستی کشور را باید نام برد. ورود تمبر به کشور تغییرات بنیادینی در زﻣﻴﻨﮥ ارتقاء نظام پستی به وجود آورد و عاملی برای تسریع روند اداری پست شد. در ابتدا تمبر نشان‌دهندﮤ کراﻳﮥ پستی بود و کارکردی اقتصادی داشت. در اواخر دورﮤ ناصرالدین‌شاه، کارکردهای دیگری برای تمبر در نظر گرفته شد و کارکردهای سیا...

توسعه از جمله مفاهیمی است که بسیاری از دولت­های جهت نیل به آن، تغییراتی را در ساختار اجتماعی، سیاسی و فرهنگی خود به وجود می­آورند. تحقق پدیده توسعه، مستلزم ایجاد تغییر در نظام باورهاست. پاتریمونیالیسم نیز از جمله مفاهیم پایدار فرهنگ سیاسی­ایران دوره قاجار و پهلوی است که برغم وقوع انقلاب مشروطه و شکل­گیری مؤلفه­های جدیدی مبنی بر فرهنگ سیاسی مشارکتی، هم­چنان تداوم یافت. اما با وقوع انقلاب اسلامی،...