«مولود» اصطلاح و نام مراسم دینی در میان مردم تاجیک است که در بزرگداشت زادروز پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) برپا می شود. در تاجیکستان امروز مراسم مولود را نه تنها در ماه ربیع الاول که ماه ولادت پیامبر اسلام (ص) است، بلکه در هر ماه و فصل سال ضمن جشن ها و مراسم سوگواری برگزار می کنند. برپاکنندگان مراسم مولود چند روز قبل آمادگی می گیرند و حافظان قرآن، روحانیون مشهور، میهمانان و همسایگان را دعوت می کنن...

هدف: هدف پژوهش ارزیابی داستان­های دینی منتشر شده برای کودکان و نوجوانان بین سال­های 1380-1385 از نظر کیفیت محتوا، ساخت و پرداخت، زبان و بیان و شیوه نگارش است. روش: پس از بررسی پایگاه اطلاع رسانی خانه کتاب ایران که یکی از پایگاه های معتبر در معرفی کتاب های منتشرشده در کشور هست تعداد 291 عنوان اثر داستانی بین سال های مورد بررسی شناسایی شدند که با استفاده از روش تحلیل محتوا مورد ارزیابی قرارگرفتند...

مطالعه سیره تربیتی پیشوایان دینی از جمله پیامبر اسلام۹ و امامان معصوم نشان می دهد که نظام تربیتی آنان برگرفته از تربیت الهی است که به کمال مطلق توجه دارد، لذا همواره رشد فرد را در نظر می گیرد و همواره بر پیشگیری پیش از درمان تأکید می کند. روش اسلام در تربیت کودک، محبت، پند و نصیحت توأم با مدارا و احتیاط یعنی جذب است که باید در عین حال دلنشین و مؤثر باشد. بنابراین تنبیه و مجازات نخستین عامل ترب...

آنچه در این مقاله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، کیفیت و چگونگی دو سفرنامه جهان آخریت یا معراج نامه زرتشتی و یهودی است. ضمن بررسیارداویرافنامه و نیز رؤیای خنوخ، این دو اثر با هم مقایسه شده و نکات مشترک و افتراقات آن دو بیان شده است. شخصیت های اصلی ـ ویراف و خنوخ ـ در هر دو اثر از بزرگان قوم زمان خود هستند که قدم به این سفر روحانی می گذارند و از بهشت و دوزخ دیدار می کنند؛ با خالق جهان همپرسه...

در تاریخ ادبیات فارسی، پاره ای از نوشته ها با نام عمومی شناخته می شوند . « مجالس » مجالس از نظر نوع شناسی ادبی در ردة ادبیات تعلیمی جای می گیرد و از فروع آن به ،(oratory) شمار می رود. از مهم ترین سرچشمه های مجلس گویی یا خطا بة منبری تعلیمات و ارشادات قرآن کریم و نهج البلاغه است. موضو ع مجالس، غالباً وعظ و تذکیر است و با مفاهیمی همچون خطابه، تبلیغ، تعلیم، نصیحت، ارشاد، تذکیر و پند و اندرز در هم م...

سعدی شیرازی، شاعر زبردست و نویسندۀ شیرین سخنی است که همگان به عظمتش در شعر و ادب مقرّ و معترفند. کسی چون او نیست که در زمینه پند و اندرز، داروی تلخ نصیحت را به شهد شیرین لطافت و ظرافت کلام بیامیزد و چون معجونی شفابخش، دل هر ادب دوستی را با کلامش التیام بخشد. وی در گلستان پرنقش و نگارش در هر بابی سخن رانده و به راستی داد سخن را در آن داده است. گویا سعدی در نگارش این کتاب گرانسنگ به قابوس نامه عنص...

از بارزترین مختصات انسان، این حیوان ناطق، احساس مسؤولیت و پذیرش آن است. سعدی شیرازی به عنوان ادیب حکیمی کارآزموده، آرای قابل توجهی از نظر کمی و کیفی در همین زمینه دارد. در این مقاله معنی و تعریف واژه مسؤولیت به عنوان احساس وابستگی و ارتباط با شخص نیازمند که حس تعهد، عامل احساس مسؤولیت است، بررسی شده است. از نظر سعدی، حاکم می بایست خویشتن را مسؤول مشکلات مردم بداند و در جهت رفع مشکلات آنها کوشش ...

گرچه قران مجید به انجام دعوت به خیر در کنار امر به معروف و نهی از منکر و مقدم بر آن فرمان داده است لکن در بسیاری از کتب تفسیری و فقهی اهتمام کافی برای تبیین وجه افتراق این دو و نتایج آن دیده نمی شود که تبلور آن در بی توجهی نظام تقنینی به تعیین حدود و شرایط و کیفیت دعوت به خیر-علی رغم تاکید اصل هشتم قانون اساسی- مشاهده می شود.این مقاله با کاوش در منابع یاد شده ضمن تبیین مفهوم، ابعاد و مصادیق دعو...

رعایت مرزهای اخلاق انسانی، یکی از برجسته­ترین خصوصیات شاعران بزرگ ادب فارسی است. خلق آثار ارزشمندی همچون شاهنامه در کنار ارزش­های ادبی آن که در اوج زیبایی است به دلیل رعایت اصول اخلاقی بیشترین تأثیر را در برانگیختن خصایل انسانی در مخاطبان خویش داشته است. یکی از مهم‌ترین این خصایل، رازداری و کتمان سرّ است که در بسیاری از داستان‌های شاهنامه از جمله داستان­های عاشقانه در دو گونة رازداری ممدوح و مذم...

ادبیات تعلیمی و زبان آن در ایران از سابقه‌ای طولانی برخوردار بوده، آثار فراوانی از ادبیات سنتی فارسی با مضمون پند و اندرز به دست ما رسیده است. این سابقه و وجود شواهد فراوان به اندازه‌ای است که می‌توان ادبیات تعلیمی را یک نوع ادبی مستقل  که گویا ویژۀ ایرانیان است به شمار آورد. با این حال در عصر مشروطه این نوع ادبی با انتقادات فراوانی روبه‌رو گردید و اندک اندک به حاشیه رانده شد؛ دلیل این گسترش در...