بیان مسئله :یکی از منابع غنی هنر ایران، نگارگری است که کاربرد نقوش زیبا و قوام‌یافته چه به‌ صورت هندسی، تجریدی و انتزاعی و یا طبیعت‌گرایانه در این هنر و زیرشاخه‌های آن به کثرت قابل‌ رویت است. نسخه هفت‌اورنگ جامی که در قرن دهم و در مکتب مشهد مصور شد از نسخ مشهور و ارزشمند دورة صفویه است. هم‌آمیزی سنت‌های مکتب هرات و تبریز در دورة صفوی و ترکیب آن با ویژگی‌های بومی و منطقه‌ای نگارگری مشهد، منجر به...

توصیف بهشت، در قرآن و روایات اسلامی به تفصیل بیان شده است. نقاشی اسلامی نیز بنا به ضرورت نسخ مصور، به تصویرگری این موضوع توجه نموده است. یکی از نسخی که موضوع بهشت به صورت گسترده در آن تصویرسازی شده است نسخۀ مصور معراجنامۀ میرحیدر می‌باشد که به توصیف روایی معراج پیامبر (ع) پرداخته است. با توجه به ماهیت معنوی موضوع معراج از یک سو و بافتار عرفانی عصر تیموری از سوی دیگر، نگارگران این نسخه به دفعات ...

یکی از موضوعات اصلی نسخ و کتب خطی سفرنامه هاست که بخش وسیعی از آنها به عصر قاجار اختصاص دارد. سفرنامه ها گزارش هایی به جا مانده از گذشتگان هستند که حاوی مطالب ارزشمند و خواندنی می باشند خصوصا اگر با مهارت و هنرمندی به رشت? نظم کشیده شده باشد. در این صورت ارزش ادبی آن دو چندان می شود. سفرنامه منظوم فرنگستان از جمله نسخ خطی است که در این جا به تصحیح آن پرداخته شده و شرح سفر اول ناصرالدین شاه قاج...

تذکر? خلاصهالاشعار و زبدهالافکار (تألیف 975-1016 هـ) مهم ترین و گسترده ترین اثر به جای مانده از تقی الدین کاشانی است و از مفصل ترین تذکره های عمومی زبان و ادبیات فارسی به شمار می رود که چه در زمان خود و چه پس از آن مورد توجه بوده است. نگارند? تذکره بر آن بوده با گردآوری اشعار شاعران پارسی گوی، نمایی از گذشت? ادبی ایران تا روزگار خویش به دست دهد؛ پس با گردآوری تفصیلی اشعار که همراه با بررسی دقیق...

0

گنجینه های دست نویس شرقی آکادمی علوم جمهوری تاجیکستان بزرگ ترین مخزن نسخه های دست نویس در تاجیکستان و یکی از مراکز مهم یادگارهای خطی فارسی و شرقی در آسیای مرکزی است. این گنجینه در سال ۱۹۵۳م به فرمان حکومت جمهوری شوروی تاجیکستان تأسیس شد و هدف آن جمع آوری نسخ خطی و تحقیق همه جانبه و عمیق درباره آن ها بود. هم اکنون در این گنجینه بیش از ۵۷۶۰ جلد نسخۀ خطی و ۶۴۰۰ جلد کتاب چاپ سنگی موجود است. اکثر دس...

چکیده : پژوهش حاضر با هدف بررسی سیر تحول تصویرگری پژشکی از ابتدا تا پایان دوره صفوی گردآوری و تدوین شده است. برای رسیدن به این هدف در این تحقیق پس از ارائه مختصری از پیشینه تصویرگری و علم پزشکی در ایران ، به شناخت ، معرفی و بررسی نسخه های مختلف خطی پزشکی پرداختیم . در تصویرگری نسخه های خطی پزشکی مصور ، موضوع غالب به شکل تشریح و کالبد شناسی بود. البته تصویرگری موضوعات دیگری از جمله گیاهان ، حیو...

پژوهش حاضر به روش سندی – کتابخانه‏ای با رویکرد تطبیقی است که به بررسی میزان انطباق مجموعه عناصر و قواعد موجود در پیشینه‏های کتابشناختی پایگاه نسخ خطی آستان قدس با استاندارد توصیف و دسترسی به منبع (آر.دی.ای.) پرداخته است که برای استخراج عناصر فهرست‏نویسی نسخ خطی آستان قدس رضوی و استاندارد آر.دی.ای. از روش سندی – کتابخانه‏ای؛ و جهت بررسی میزان انطباق عناصر پیشینه‏های کتاب‫شناختی پایگاه نسخ خطی آس...

هدف: این پژوهش به بررسی تولید نسخ خطی و فهرست نگاری آن در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و به صورت مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در تولید نسخ خطی انگیزه‌های گوناگونی از جمله انگیزه مذهبی، فرهنگی و اقتصادی دخیل بوده است. در زمینه سازماندهی نیز اساتید برجسته فهرست‏نگار ایرانی با سه شیوه سنتی، میانه و مدرن به فهرست‏ن...

شاهنامه بایسنغری، یکی از ارزنده‌ترین نسخ مصور دوره تیموری، در سال 833ق با پشتیبانی شاهزاده تیموری، بایسنغر میرزا ساخته شده است و 22 نگاره دارد. در شش نگاره، بناهایی با کارکرد کاخ و قلعه ترسیم و سطوح گسترده‌ای از آن‌ها با کاشیکاری لاجوردی رنگ تزیین شده‌ است و سیمای بناهای معظم و مجلل تیموری را به خاطر می‌آورند. اهداف اصلی پژوهش حاضر، تطبیق تزیینات ابنیه مصور در نگاره‌های شاهنامه بایسنغری با بناه...