هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل سن، جنسیت، سطح تحصیلی و سطح اقتصادی/ اجتماعی گوینده و نیز درجۀ رسمیتِ موقعیتِ گفتمان بر بیانِ آینده در گفتار فارسی است. بدین منظور داده های لازم جهت تحقیق به صورتیادداشت‌های میدانی از گفت و گوی روزمره افراد گردآورییان گر آینده بود جمع آوریی و تحلی‌شوندگان برآمد ایشان زمان آینده را در گفت‌وگوهای روزمرۀ خود به نُه گونۀ واژگانی- نحوی ابراز می‌داشتند: حال استمراری، ح...

بررسی تأثیر جنسیت‌ بر زبان زنان شاعر معاصر   قدسیه رضوانیان*             سروناز ملک** دانشگاه مازندران چکیده اکثر محققان رشته‌های زبان‌شناسی اجتماعی و جامعه‌شناسی زبان و منتقدان فمینیست بر این باورند که بین زبانِ زنان و مردان، تفاوت‌های آوایی، واژگانی و نحوی وجود دارد. گروهی این تفاوت را ناشی از تفاوت‌های فیزیولوژیکی زنان و مردان و اختلاف پایگاه اجتماعی و عوامل فرهنگی مسلط بر جامعه می‌دانند و گر...

ادبیات، هنر آرایش و پیرایش کلام است به نحوی که صورت آن زیباتر و پیام آن تأثیرگذارتر گردد. برجسته‌سازی ادبی یا فراهنجاری در اثر دگرگون‌سازی زبان معیار (انحراف از نُرم) صورت می‌پذیرد. فراهنجاری ممکن است در صورت‌های زبانی (آوایی، معنایی، واژگانی، نحوی، گویشی و...) اتفاق بیفتد. در اسلام دعا به عنوان یکی از نخستین چارچوب‌هایی در نظر گرفته می‌شود که در آن روح می‌تواند مطابق با خواست الهی شکل بگیرد. د...

تحقیق حاضر ضمن معرفی «نظری? سبک شناسی انتقادی» و ابزارهای کارآمد در آن، به تحلیل سبکی ترجم? داستان یوسف در دو کتاب قرآن و تورات پرداخته است. در این تحقیق علاوه بر نظری? سبک شناسی انتقادی از «روش لایه ای» نیز جهت فراهم آوردن امکان فهم بهتر متون استفاده شده است. متن دو روایت داستان (قرآن و تورات) بر اساس مولفه های سبکی گزینش شده از نظری? جفریز، در دو لای? «واژگانی» و «نحوی» مورد تحلیل قرار گرفته ...

چکیده دستوری شدن یک فرایند تغییر زبان است که طی آن عناصر واژگانی در برخی بافت های زبانی به عناصر دستوری تبدیل می شوند و یا عناصر دستوری، دستوری تر می شوند. واژگانی شدن نیز یک فرایند تغییر زبان است و زمانی رخ می دهد که سخنگویان زبان در بافت های زبانی خاص، یک ساخت نحوی یا یک صورت واژگانی را به عنوان یک فرم معنادار جدید به کار برند به صورتیکه ویژگی های معنایی و صوری این فرم زبانی جدید کاملاً از رو...

از جمله موضوعات مهم زبان‌شناسی نقش‌گرای هالیدی و رقیه حسن، انسجام و به هم پیوستگی متن است. هراندازه انسجام آوایی، واژگانی، دستوری و معنایی میان یک متن و عناصر آن بیشتر باشد؛ آن متن ماندگارتر خواهد بود. از این رو می‌توان گفت یکی از دلایل ماندگاری قرآن مجید همین انسجامی است که میان عناصر آن برقرار است و مایه برخی از پژوهش‌های ادبی ـ قرآنی گشته است. در این جستار با روش توصیفی– تحلیلی، «انسجام واژگ...

یکی از نظریه های برنامه کمینه گرا، پادتقارن پویا می باشد که بر اساس آن تمام حرکت های نحوی به عنوان شکست تقارن پنداشته می شود. به عبارات دیگر، ساخت سلسله مراتب باعث برانگیخته شدن (فرایند) حرکت می گردد. دراین رساله، با استفاده از این چارچوب می توان قبل از شکل گیری ساخت پرسشواژه، ترتیب واژگانی «فاعل- مفعول- فعل» را از ترتیب واژگانی بنیادی «فاعل- فعل- مفعول» مشتق کرد. در واقع، فاعل و مفعول یک جمله ...

چکیده پایان نامه: در پژوهش حاضر به تحلیلِ سبک شناسی سه اثر خواجه عبدالله انصاری به روش سبک شناسی انتقادی پرداختیم. این پژوهش در پنج لای? آوایی، واژگانی / ایدئولوژی، نحوی و بلاغت سامان یافته، و نتایج ذیل به دست آمده است: در لای? آوایی، متغیرهای آوای بنا به اقتضای بافت موقعیتی(متناسب به موقعیت اجتماعی مخاطبان و مولف) به کار رفته است. در لای? واژگانی بسامد بالای رمزگان مذهبی با کارکرد محق دانستن ...

واژه سازی، آفرینش واژه های جدید است. هر زبان در هر زمان به تولید واژه های جدید برای برطرف کردن نیاز ارتباطی و بیان مفاهیم تازه نیازمند است. واژه سازی به روش های مختلفی صورت می گیرد. در این رابطه رویکردهای متفاوتی وجود دارد. یکی از رویکردهای رایج، دیدگاه صرف واژگانی قوی است که در آن واژه سازی کاملا? به واژگان و حوزه صرف سپرده شده و امکان تولید واژه را در حوزه نحو مردود می داند. آن چه در این پژوه...

مقاله حاضر نگاهی است به نمود واژگانی (Lexical aspect) و انواع آن که به‌صورت مشخصة معنایی در فعل موجود است و روند انجام فعل را از لحاظ استمرار، تکرار، تداوم و غیره نشان میدهد. اگرچه نمود مقوله‌ای مستقل در تصریف فعل بشمار می‌آید، امّا بازتاب نحوی حاصل از آن تنها به نمود دستوری مربوط نمیشود بلکه نمود واژگانی را نیز دربر میگیرد. در این مقاله نمود واژگانی از نمود دستوری جدا و متمایز شده و انواع آن مو...