در بیشترِ پژوهش­هایی که تا امروز درباره «آیین­های ایرانی» در ادب حماسی منتشر شده، شواهد عموماً محدود به شاهنامه بوده و در این حدود نیز آداب و رسوم نادر و درخور بحث از توجّه و بررسی به دور مانده است. در مقاله حاضر با مطالعه در ادب حماسیِ ایران به معنای کامل و دقیق این اصطلاح، چند نمونه از رسوم، ویژگی­ها و بن­مایه­های کمتر شناخته شده پهلوانی استخراج و تحلیل شده است. مطابقِ این چند آیین و مضمون داستانی...

ادبیات هر عصری، بازتاب فضای ویژ?‏ آن عصر است. فاصله زمانی چهارده سال? بین 1285 و 1299 ه.ش. یعنی از زمان امضای فرمان مشروطیت توسط مظفرالدین شاه قاجار تا سقوط احمد شاه و کودتای رضاخان، دورانی پر از تحول و اتفاق در جامع? ایرانی بوده است. امضای فرمان مشروطه که با رونق روزافزون مجلات و روزنامه ها همراه بود، فصل تازه ای را در ادبیات ایران گشود. ادبیات این دوره با زبان و قالب و محتوا و مفهومی نو، بستر...

زبان به مثابة شکل دهندة ساختمان داستان در تحلیل ساختار آن اهمیت ویژه­ای دارد. براساس این دیدگاه، ساختار زبان و چگونگی کاربرد و ارتباط زیبایی شناسی و فرازبانی، نوع آن را در ارتباط با مضمون کلی اثر مشخص می سازد. زبان حماسی- که یکی از ارکان اساسی این متون است - قابلیت های ساختاری همچون به کارگیری کلمات، نحو کلام، لحن متناسب با فضا و حس حماسی در سطوح مختلف آوایی، لغوی و غیره را دارد. در ادب شفاهی ...

این رساله در چهار فصل تنظیم شده است . فصل اول به بیان مسئله سوال و فرضیه تحقیق اهداف و روش تحقیق می پردازد فصل دوم مبانی نظری فصل سوم تحلیل داده ها فصل چهارم نتایج برسسی های انجام شده مورد بحث قرار می گیرد

حماسۀ دینی ضریرنامه، سرودۀ ملانورعلی ورمزیاری به گویش کردی گورانی است. این منظومه که از حماسه های دینی و تاریخی ادب محلی کردی به شمار می­رود، حادثۀ عظیم عاشورا را از آغاز تا انجام و نیز، قیام ضریر را به زبان حماسی و در قالب مثنوی به نظم کشیده است که برگردانی آزاد از ضریرنامۀ خزائی است. چنان که نتیجۀ پژوهش نشان می دهد، زبان روایی و لحن حماسی و فاخر این منظومه از ویژگی های برجستۀ آن به حساب می آی...

عدّه ای از ادیبان قدیم، میان نثر گفتاری و نوشتاری فرقی نگذاشته و حتّی بسیاری از آنان چیزی به نام نثر گفتاری نمی شناختند. کم کم با گذر زمان، تغییرات عمده ای در نثر ایجاد و بر انواع آن افزوده شد، از این رو برخی از ادیبان، نثر گفتاری را از نوشتاری جدا کرده امّا همچنان بین این دو نوع، تفاوت خاصّی قائل نشدند. در دوران معاصر نیز، باز هم از تفاوت های میان این دو نوع، کمتر سخن به میان آمده است.     کلام ح...

آغاز نثر فنّی اگرچه مربوط به قرن ششم هجری است. اما بخش عمده ای ‏از پیشینه ی آن به زمینه های موجود در سده های پیش تر بازمی گردد. حشر و نشر ‏ایرانیان با زبان و فرهنگ عربی و اسلامی از طریق مدارس و مطالعات و اعمال و ‏شعائر روزانه، و نیز ترجمه ی متون عربی به فارسی از همان نخستین سال های ورود ‏اسلام به ایران، به طور تدریجی هم بر تغییر سبک خراسانی به عراقی در شعر، و هم ‏بر فرایند شکل گیری نثر فنّی از در...

در این پژوهش، چهار متن را از ‏میان نثرهای قاجار بدین شرح برگزیده‌ایم: ناسخ‌التواریخ اثر محمّدتقی لسان‌الملک سپهر، مسالک‌المحسنین اثر عبدالرّحیم تبریزی، مجمع‌الفصحا اثر رضاقلی‌خان هدایت و هزار و یک شب ترجم? عبداللّطیف تسوجی تبریزی. سپس در آنها مهمّ‌ترین اشکال‌های نگارشی و ویرایشی را در ‏حوزه‌های فعل، نشانه‌های جمع، واژه‌ها و ترکیبات، قید، حروف، مصدر، صفت بررسی کرد‌ه‌ایم و ادام? آنها را در نثر فارسی ...

در میان دسته‌بندی‌های متعدد و متنوع ارائه شده برای اندیشه‌های سیاسی در اسلام و ایران معمولاً بر حوزه‌هایی همچون فقه سیاسی، فلسفه سیاسی، کلام سیاسی و سیاست‌نامه‌نویسی تأکید می‌شود، اما ایرانی‌ترین حوزه اندیشه‌ورزی در ایران اسلامی را بایستی در حوزه شعر جستجو کرد. زیرا که سپهر اندیشه ایرانی شعر است و اغلب فقها و فلاسفه و متکلمان و عرفای ایرانی، زمانی که خواسته‌اند نهان‌شده‌های دل خویش را آزادانه و ...