بی‌بی منجّمه سمنانی، بانوی نامدار و ستاره شناس ایرانی در قرن ششم از اهالی نیشابور، دختر کمال‌  الدّین سمنانی رئیس فرقة شافعیّة نیشابور و منجّم‌باشی سلطان محمّد خوارزمشاه بود. او به دلیل مهارت در علم نجوم، در دربار سلطان جلال الدّین خوارزمشاه و علاءالدّین کیقباد از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شد. بیجة منجّمه، از زنان شاعر، منجّم و ادیب اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجرى است. وی به ماه کرمان شهرت داشت. معاص...

ازرقی هروی از شاعران قرن پنجم و ششم است که او را عموماً شاعری درجه دوم محسوب می‌دارند. در این مقاله، نویسنده ضمن بازنگری و بررسی اطلاعات مربوط به شاعر، و مسائل مربوط به زندگی او به بحث در باره سبک آثار، نوآوری‌ها و تازگی‌های شعرش پرداخته و نشان داده است که او به سبب همین تازگی‌ها از بعضی شاعران هم‌عصرش برتر یا با آنان برابر است. در این مقاله، مسائل فنی شعر وی در محور اندیشه، خیال، عاطفه،‌ زبان، ...

چکیده ملکم خان نظام الدوله یکی از تاثیرگذارترین روشنفکران عصر ناصری به شمار می آید. شخصیت فکری و سیاسی او تلفیقی از نظام فکری دو شخصیت هم عصرش، مستشاراالدوله و آخوند زاده بود که از نظر او راه افراط و تفریط را پیموده بودند. از این رو در کار خود شکست خورده بودند و قابلیت اثربخشی مناسبی، در عمق فکری نخبگان حاکم و مردم زمانه خود نداشتند. لذا او سعی داشت با رفع کاستی های متدولوژیک آنان و به کارگیری...

هنر شرق آن چنان دارای عمق، پیچیدگی و رمز و راز است که تا کنون دنیای مبهم محمد سیاه قلم و حتی هویتش در پرده ابهام مانده است. موضوع این پایان نامه به بررسی آثار محمد سیاه قلم و به خصوص جهان هیولایی این نقاش گمنام اختصاص دارد. این پایان نامه از نظر ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی و توصیفی و روش گردآوری اطلاعات آن کتابخانه ای است که در شش فصل تهیه و تنظیم شده است. فصل اول به کلیاتی در مورد نگا...

یوسف بن محمد بن یوسف هروی معروف به حکیم یوسفی یا مولانا یوسفی فرزند محمد بن یوسف و از پزشکان قرن 10 ه.ق می باشد. یوسف بن محمد ظاهرا از اهالی خواف خراسان بود که در ماوراء النهر دانش آموخت و در هرات می زیست و از ترس سرخ کلاهان با پدرش به هند کوچ کرد اهمیت خاص این حکیم این بود که او برای آسان کردن دانش پزشکی چندین منظومه سرود.از جمله آثار این حکیم می توان به موارد زیر اشاره کرد: رساله منظومه علاج ...

روندیابی جریان یک روش ریاضی برای پیشبینی تغییرات حجم، سرعت و شکل یک موج سیل در یک کانال به صورتتابعی از زمان میباشد که اهمیت زیادی در مهندسی رودخانه، کنترل و کاهش خطرات سیل، حفاظت رودخانه، مدلسازیجریان در مخازن و سرریزها دارد. حل مسئله روندیابی سیلاب بسته به شرایط و اطلاعات موجود از رودخانه میتواندبه روشهای هیدرولیکی و هیدرولوژیکی انجام پذیرد. در تحقیق حاضر روندیابی هیدرولیکی با استفاده از روشت...

رضی الدین عبدالله بن محمد، معروف به امامی هروی، ادیب و شاعر قرن هفتم هجری قمری، معاصر سعدی و مجد همگر و ملک الشعرای دربار قراختاییان کرمان بوده است. علاوه بر شعر و علوم بلاغی، در ادبیات عرب و علوم عقلی از سرآمدان روزگار خود بود و رساله ای به عربی در شرح قصیدة ذوالرمه (شاعر معروف عرب د 117 ق) دارد. دیوان این شاعر، فقط یک بار، آن هم در 1343 شمسی به کوشش همایون شهیدی از سوی انتشارات علمی چاپ شده ا...

یکی از عوامل زیبایی در شعر به ویژه قالب‌های کلاسیک استفاده بجا از موسیقی کناری و بیرونی است. مهم‌ترین جلوه‌های این نوع موسیقی به کارگیری وزن و قافیه و ردیف است. واصفی از جمله شاعرانی است که در این زمینه تحسین بر انگیز کار کرده است. او در ساختار بیشتر اشعار خود بار معنایی و موسیقیایی را به دوش قافیه و ردیف گذاشته است. واصفی گاه واژگانی چون لاله، نرگس، بنفشه، سرخ، غنچه و... را در ردیف‌های اشعار خ...

واقعیت‌ها و حوادث گوناگونی در جهان هستی وجود دارد که فراتر از درک و فهم انسان است و آدمی برای شناخت آنها ابزار و توانایی خاصی ندارد؛ به همین سبب برای بیان و توصیف‌ آنها از ابزاری ابداعی به نام نماد استفاده می‌کند. نمادها با انواع و شکل‌های گوناگون و متنوع، در همۀ ارکان زندگی بشری به‌ویژه در ادبیات و هنر و فرهنگ و اعتقادات انسان حضور دارند. استفاده از نماد حیوانات در آثار گذشته بیش از نمادهای دی...

در پی مشارکت مردم، روحانیت و روشنفکران در جریان نهضت مشروطیت، سرانجام در فاصله روزهای 14تا 18 جمادی‌الثانی 1324، مظفرالدین‌شاه سه فرمان در پاسخ به خواست‌های معترضان، مبنی بر تغییر در ساختار اداره کشور صادر کرد که محوریت فرمان‌ها بر تشکیل مجلسی از نمایندگان اقشار مختلف قرار داشت، اما حساسیت در نام‌گذاری مجلس، که عمده دلیل آن عوامل سیاسی بود، موجب شد فرمان نخست که در آن فقط از تشکیل مجلس سخن رفته...