از جمله تعابیر بکار رفته در قرآن کریم در خطاب خداوند به انسان تعبیر "نفس مطمئنه "است ، که انسان در نهایت سیر خود به سوی خداوند به این مرتبه از نفس انسانی نائل می گردد. اما در تعابیر عرفا پیوسته "نفس "مورد مذمت قرار گرفته است . و از جمله غایت های عرفا رسیدن به مرحله ی "بی خودی "و فناست ، که در این مرحله نفس و انانیت عارف محو می گردد. از آنجا که عرفای اسلامی تعالیم خود را بر گرفته از قرآن و احادی...

جنگ­های ایران و روم در روزگار ساسانیان از حوادث مهم ایران باستـان به شمار می­رود که مورد توجه مورخان در آسیا و اروپا قرار داشته است. گزارش جنـگ­ها و درگیری­ها و توصیف شخصیت­ها و رخدادها در شرایط گوناگون مدنظر مورخان اروپایی (رومی) و ایـرانی (اسلامی) بوده است زیرا فعالیت و خلاقیت ذهنی مورخان در رابطه با جنگ­ها و اغتشاشات عمیق اجتماعی غالباً چشمگیرتر است. علاوه بر تحلیل رویدادها، آنها به چرائی، چگ...

در تاریخ سیاسی ایران، اندﻳﺸﮥ ظل‌اللهی سلطان قدمت و دیرینگی بسیاری دارد. اندیشه‌ای که در دوران باستان با نام فره‌ایزدی مطرح بود. متون تاریخی یکی از جایگاه‌های بروز این اندیشه است و مورخان در نقل روایت‌های تاریخی، به‌‌کرات به اندﻳﺸﮥ ظل‌اللهی و تعابیر وابسته به آن استناد کرده‌اند. نموﻧﮥ این‌گونه روایت‌ها در متون تاریخیِ ایران عصر افشاریه یافت می‌شود. مروی و استرآبادی از مورخان شاخص عصر افشاری بودند...

موضوع جایگاه خلیفه و حکومتگران ایرانی در تاریخ‌نوشته‌های مورخان ایرانی، با تعلق حق خلافت به مدعیان آن آغاز می‌شود و سپس با بحث تقسیم قدرت معنوی و دنیوی خلفا و انتقال قسمتی یا تمامی آن به حکومتگران ایرانی ادامه می‌یابد. مورخان، در این مرحله، از نظریه‌پردازی‌های فقهای مذاهب برای توجیه لزوم و بیان چگونگی انتقال قدرت دنیوی خلیفه سود جستند. این بحث، با گذشت زمان و با تأثیر‌پذیری از حکمت عملی، بخشی ا...

جنگ­های ایران و روم در روزگار ساسانیان از حوادث مهم ایران باستـان به شمار می­رود که مورد توجه مورخان در آسیا و اروپا قرار داشته است. گزارش جنـگ­ها و درگیری­ها و توصیف شخصیت­ها و رخدادها در شرایط گوناگون مدنظر مورخان اروپایی (رومی) و ایـرانی (اسلامی) بوده است زیرا فعالیت و خلاقیت ذهنی مورخان در رابطه با جنگ­ها و اغتشاشات عمیق اجتماعی غالباً چشمگیرتر است. علاوه بر تحلیل رویدادها، آنها به چرائی، چگ...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعة خود و شرایط حاکم بر جامعة جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...

رساله پیش روی که عنوان آن «سقیفه در متون تاریخی فارسی قرون هشتم تا دهم هجری قمری» است، سوال اصلی خویش را این گونه مطرح کرده است که ماجرای سقیفه در نگرش مورخان قرن هشتم تا دهم چه بازتابی داشته است. در راستای سوال اصلی این رساله، فرضیه رساله بر این اصل استوار است که مورخان قرن هشتم تا دهم با اینکه در ظاهر نگاه های متفاوتی به سقیفه داشته اند ولی در مجموع نگرش آنان با تساهل و تسامح مذهبی همراه بوده...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعه خود و شرایط حاکم بر جامعه جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...

در پژوهش حاضر، اخلاق جنسی در سه محور؛ عمده ترین وجوه اخلاق جنسی از منظر فیلسوفان مسلمان (ابن سینا، خواجه نصیر الدین طوسی و علامه طباطبایی)، عمده ترین وجوه اخلاق جنسی از منظر مربیان مسلمان و تعاریف مرتبط با غریزه جنسی مورد بررسی قرار گرفته است. روش انجام پژوهش، تحلیل اسنادی بوده و به منظور گردآوری داده های لازم جهت پاسخ گویی به سؤال های پژوهش، کلیه اسناد و مدارک موجود و مرتبط با موضوع تبیین اخلا...

چکیده: قرن چهارم هجری قمری، برای اسلام و مسلمانان، قرنی شگفت انگیز بود. رشد و نمو علم و دانش و نگارش کتب علمی در اکثر زمینه ها از جمله، پزشکی، شیمی، ریاضیات، فلسفه، نجوم ، کلام، تاریخ، ادبیات، فقه و حدیث از بالندگی مخصوص برخودار شد. در این بین مورخان مسلمان نیز در نگارش تاریخ به ابداعاتی دست زدند. آنها به علل و عوامل وقایع تاریخی توجه نمودند. جریانی که بر مورخین اسلامی و تاریخ نگاری آنان تأثیر...