هدف از انجام این تحقیق بررسی فعل‌های وجه‌نمای کمکی زبان فارسی در چهارچوب الگوی نیرو-پویایی تالمی (1985) و الگوی شناختی آرمانی لانگکر (1991) است. الگوی نیرو-پویایی، در اصل، ناظر بر فعل و انفعالات فیزیکی حاکم بین اشیاء موجود در جهان خارج است که ابتدا توسّط تالمی جهت بررسی مفاهیم الزامی عناصر وجه‌نما و سپس توسّط سویتسر (1990) جهت بررسی معانی معرفتی وجه‌نماها بکار رفت. الگوی معرفتی نیز یک نمونه از ال...

معیار تفکیک کاربردهای اخلاقی مفاهیم خوب و بد و باید و نباید از کاربردهای غیر اخلاقی آن مورد بررسی قرار گرفته است. معیار تمایز و تشخیص مفاهیم اخلاقی نسبت به اقسام آن متفاوت است. نویسنده در آغاز، تقسیم رایج مفاهیم اخلاقی به دو قسم ارزشی و الزامی را مطرح نموده و سپس در رابطه با معیار تمایز آنها از مفاهیم غیر اخلاقی سه احتمال را نام برده است 1- تفاوت به لحاظ نهادگزاره ها، 2- تفاوت به لحاظ طبیعت مفا...

یکی از دغدغه های فکری ادیبان معاصر، یافتن تفاوتها و شباهتهای موجود در شعر سنتی و اشعار نو و نیز یافتن علل و عوامل حاکم بر این تغییرات می باشد. چنانکه در پی تحقیقات و بررسی های انجام شده تفاوتهای چشمگیری در زمینه واژگان، مفاهیم ، وزن ، آهنگ و حتی موضوع در میان اشعار سنتی و نو دیده شده است. اما با ظهور علم نوپا و جدید زبان-شناسی شناختی و مبحث استعاره های مفهومی از این دیدگاه، دریچه جدیدی به روی م...

چکیده این پژوهش با نگاهی به نشانه شناسی و شناخت شناسی آغاز می شود و سپس به طرح مسئله ی نشانه شناسی در هنر می پردازد و در این راستا از روش شناسی ویگوتسکی در خصوص نشانه های واسطه مند به عنوان منشأ شکل گیری اندیشه و شناخت انسان از جهان بهره گرفته و دیدگاه وی در مورد تحلیل روان شناختی هنر بررسی می شود، به این لحاظ هنر به مثابه ی یک نظام پیچیده ی نشانه-ای مورد توجه قرار گرفته که از ساختارهای فرهنگی...

در فصل اول کلیات ارائه شده است. در فصل دوم هر داستان به تعدادی مشخص تصویر تقسیم شده و از منظر علوم بلاغی، نشانه ها، مفاهیم استعاری، رده بندی پروپ و عناصر و ساختار داستان شرح داده و بررسی شده است. در فصل بعدی این داستان ها به لحاظ آماری و تعداد عناصر بلاغی با یکدیگر مقایسه شده اند. فصل چهارم همین تصاویر را از منظر علوم شناختی با یکدیگر مقایسه کرده است. بخش آخر به نتیجه گیری اختصاص دارد.

مطالعۀ حروف اضافه در زبان فارسی می‌تواند گامی در جهت شناخت پیچیدگی‌های آن و کمکی در جهت تبیین صحیح ساخت زبان فارسی باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی معانی مختلف حرف اضافۀ ”به“ از منظر معنی­شناسی شناختی است. برای این منظور از رویکرد چندمعنایی سامان‌مند تایلر و ایوانز (2003) در چارچوب معنی­شناسی شناختی برای تحلیل داده­ها استفاده شده است. در جهت نیل به این هدف، مثال‌های مختلف از فرهنگ لغات سخن، معین و ده...

شاعران فارسی‌زبان همواره طبیعت و پدیده‌های آن را در سخن خود به کار گرفته‌اند. گاه این کاربرد با رویکردی توصیفی بوده است و گاه رویکردی استعاری و سمبلیک. فریدون مشیری از شاعرانی است که هم طبیعت به عنوان محور کلامی او قرار گرفته، هم از پدیده‌های طبیعت به صورت ابزاری با نگاهی استعاری بهره برده و طبیعت را دستاویزی برای تصاویر شعری قرار داده است. یکی از ابزار مهم کلامی وی با توجه به دیدگاه رمانتیسم، ...

 معیار تفکیک کاربردهاى اخلاقى مفاهیم خوب و بد و باید و نباید از کاربردهاى غیر اخلاقى آن مورد بررسى قرار گرفته است. معیار تمایز و تشخیص مفاهیم اخلاقى نسبت به اقسام آن متفاوت است. نویسنده در آغاز، تقسیم رایج مفاهیم اخلاقى به دو قسم ارزشى و الزامى را مطرح نموده و سپس در رابطه با معیار تمایز آنها از مفاهیم غیر اخلاقى سه احتمال را نام برده است 1- تفاوت به لحاظ نهادگزاره‌ها، 2- تفاوت به لحاظ طبیعت مف...

در متون دینی و ارتباط آن با استعاره و « ید » مقالۀ حاضر به بررسی چند معناییِ واژه مجازشناختی پرداخته است. بدین منظور عبارات استعاری موجود در زبان قرآن و ادعیه، بویژه صحیفه سجادیه که بر این واژه و کنش های آن دلالت داشتند، جمع آوری و بررسی شده است تا مشخص شود که چگونه می توان با اتکا به نظریۀ استعاره مفهومی و مجاز مفهومی، استعاره های را تبیین کرد، و نیز اینکه تحلیل شناختیِ « دست » زبانی مذکور و...

زبان¬شناسی شناختی یکی از گرایش¬های جدید علم زبان¬شناسی است که نظریه استعاره مفهومی از نظریات مهم آن می¬باشد. از دیدگاه زبان¬شناسی شناختی، استعاره درک یک حوزه مفهومی از راه حوزه مفهومی دیگر است. حوزه مفهومی که استعاره از آن برمی¬خیزد و دارای مفهومی ملموس¬تر است حوزه مبدأ و حوزه انتزاعی¬تر حوزه مقصد است. در نظریه استعاره مفهومی حوزه مبدأ و حوزه مقصد بهم پیوند می¬خورند و این پیوند در سطح واژگان و ...