در بررسی برخی از شیوه های معنی شناسی نخست سخن از شناخت وحدت و انسجام معنی است ‘ و اینکه اجزای سخن‘گاه از واحدهای بسیط‘تشکیل می شوند‘وگاه از واحدهای مرکب. امام بلاغت((عبدالقاهر)) ‘ نخستین کسی است که از این نوع سخن یاد کرده‘و میگوید: (( نوعی سخن داریم که ساختار جمله ها و بافت داخلی آنها و شبکه های فرعی به گونه ای است که نشان از انسجام معنی ترکیبی واحد است.)) آنگاه سه نمونه ارائه میدهد که از آنها...

شعر فارسی در چهار دوره سبک خراسانی، عراقی، هندی و بازگشت، شعری است معطوف به معانی و اندیشه های گوناگون اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فیر آن. شاعران بزرگ فارسی گو نیز ارزش و اعتبار معنی را در شعر بسی والاتر از نقش و جایگاه مختصات زبانی و شیوه های تعبیر و بیان دیده اند...

الف- موضوع و طرح مسأله (اهمیت موضوع و هدف): رساله حاضر با عنوان نگاهی نو به گونه های حشودر گفتمان زبان فارسی، به بررسی وقوع حشو در گفتمان می پردازد. هدف این پژوهش، بررسی واحدهای زبانی حشو در زنجیره گفتار از سطح آوا-واج تا سطح گفتمان است و بر پایه معنی شناسی کاربردی در زبان فارسی است. نگارنده در این پژوهش به بررسی عوامل و دلایلی می پردازد که باعث می شوند واحد یا واحدهای اطلاعی، حشو تلقی شوند. اف...

در سنت مطالعه ی معنی، می توان معنی شناسی را به سه شاخه ی عمده تقسیم کرد و سه گونه معنی شناسی را از یکدیگر متمایز ساخت؛ معنی شناسی فلسفی به مثابه بخشی از مطالعه فلسفی زبان، معنی شناسی زبانی به منزله ی بخشی از زبان شناسی، و معنی شناسی منطقی در حکم بخشی از منطق ریاضی. در این میان سابقه ی مطالعه ی فلسفی معنی یا معنی شناسی فلسفی به مراتب بیش از دو مطالعه ی دیگر بوده و به آرای مندرج در مکالمات کراتیل...

در مقاله مقایسه ای صورت بندی ساخت معنا، گونه ای کاهش زبان شناختی- تاریخی است که فارغ از روابط خویشاوندی زبان ها، امکان مطالعه های تطبیقی میان آن ها را فراهم می آورد.این گونه مطالعه ، تا بدانجا که به زبان شناسی مربوط می شود، زمینه شناخت برخی ریشه های ناشناخته را فراهم می آورد و در یافتن حلقه های گم شده از زنجیره دگرگونی های واژگانی، ما را یاری می رساند.پژوهش در حوزه صورت بندی ساخت معنا، فراتر از...

این مقاله نقدی است گذرا بر برخی از آرا و دیدگاه های مطرح شده در کتاب »قرآن شناسی« اثر استاد دکتر محمد مهدی فولادوند. بیشتر حجم این کتاب، ترجمه چند اثر عربی است و بخشهای پایانی آن به مقالات و سخنرانی ها و مصاحبه های مؤلف پیرامون موضوعات گوناگون قرآن اختصاص دارد. ناقد نخست به برخی از مبانی و اصول تفسیری نویسنده اشاره کرده سپس بر این اساس، دیدگاه های وی را مورد نقد و بررسی قرار داده است. در این می...

شطحیات عرفانی ازجمله معناگریزترین بازنمودهای تجربیات و مواجید عرفانی است که با زبانی اشاری، هنجارگریز و پویا به تصویر کشیده می‌شود. براساسِ بنیان‌های معرفت‌شناختی شطحیات، کلمات در این دسته از آثار دایرة معنایی وسیع و منعطفی دارد. بررسی دایرة واژگانی در شطحیات عرفانی ـ که البته غالباً حاصل گزینش آگاهانة گویندگان آنها نیست ـ راهی به شناخت مبانی فکری و تجربه‌های گویندگان آنهاست. با توجه به رویکرد تح...

بررسی معنی شناسی و اصطلاح شناسی مرحوم طبرسی از اصطلاح دین، ایمان و اسلام است. عده ای میان معنای لغوی ایمان و معنای اصطلاحی آن ارتباط می بینند و ایمان را تصدیق قلبی، تصدیق لسانی و قلبی و... معرفی می کنند. گروهی دیگر ایمان اصطلاحی را معرفت و لغت ایمان را تصدیق می خوانند. مرحوم طبرسی از سویی همانندی معنای لغوی و اصطلاحی ایمان را باور دارد و از سویی دیگر ایمان را معرفت می خواند و نقل ایمان از معنای...