با توجه به حضور گسترده سازمان ها در جوامع و پیامدهای خواسته و ناخواسته ای که سازمان ها منشأ شکل گیری آن ها هستند، حضور معنویت در حوزه سازمانی ناگزیر می نماید. مدیران و رهبران سازمان ها می توانند با به وجود آوردن معنویت در محیط های کاری و بهره گیری از ابزارهای غیر مادی، در نیروی انسانی این احساس را ایجاد کنند که کارشان با معنا و هدف دار و چالش برانگیز است و زمینه رشد و پیشرفت را برای سازمان فراه...

رشد کمی تعداد زائرین حج تمتع در هرسال سازمان حج و زیارت را برآن می دارد که با برنامه ریزی به ارائه خدمات بیشتر و بهتر به زائران بپردازد، از طرفی ضروری است این سازمان نتیجه عملکرد خود و سایر دست اندرکاران را که در رضایت زائران تبلور می یابد، مورد سنجش قرار دهد و از نقاط ضعف و قوت هر یک از زیرمجموعه های خود آگاهی پیدا کند. بنابراین در پژوهش حاضر ابعاد مختلف حج تمتع سال 1392 در بین زائران مورد برر...

حج،  از جهات مختلف در سرنوشت مسلمانان تأثیر‌گذار است و از بُعد اخلاقی و عرفانی، راز و رمزهایی دارد که در کمتر عبادتی می­توان یافت. اسرار و معارف حج می‌تواند زائر سرزمین وحی را در مسیر سیر و سلوک و عرفان ناب قرار دهد.  بُعد اقتصادی حج نیز این ظرفیت را دارد که  بازار بین­الملل اسلامی را رونق بخشد و اقتصاد کشورهای اسلامی را به سمت شکوفایی رهنمون سازد. و از نظر سیاسی، اجتماع میلیونی مسلمانان از سراسر...

بررسی آموزه‌های اساسی و بنیادین قرآنی ـ  اسلامی از دیرباز مورد اهتمام پژوهشگران غیرمسلمان یا به تعبیر دیگر، مستشرقان بوده است. یکی از جدید‌ترین و مهم‌ترین آثار آنها در این زمینه «دائرة ‌المعارف قرآن لایدن» و یکی از  موضوع‌های اساسی قرآنی ـ  اسلامی، بحث «حج» است. غالب مقالات مربوط به حج در این اثر، مربوط به خاورشناس انگلیسی، «جرالد هاوتینگ» است. وی تبیین مناسک حج و اماکن مربوط به این عمل را بنوع...

پژوهش حاضر با استفاده از شیوه ی توصیفی- تحلیلی و به روش کتابخانه ای در صدد رسیدن به 4 هدف خود که عبارت است از «بررسی مبانی و آثار تربیتی حج از منظر قرآن و روایات» است،می باشد.در این رابطه 5سوال اساسی را مطرح ساخته است.در رابطه با سوال اول خود یعنی بررسی مفهوم حج از منظر قرآن و روایات،به تعاریفی از مفاهیم حج پرداخته است.در رابطه با سوال دوم یعنی بررسی مبانی تربیتی حج از منظر قرآن و روایات ، به م...

حج از عبادت‌های جامع است. منظور از عبادت جامع عبادتی است که هم ابعاد فردی دارد و هم ابعاد اجتماعی، لذا به لحاظ برکات هم جامع است؛ هم برکات فردی دارد و هم برکات اجتماعی. هم برکات دنیوی دارد و هم برکات اخروی. اما مسلمانان از برکات حج بهره زیادی نمی برند و البته این امر دلایل و عواملی دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد. در مقاله حاضر، ابعاد تربیتی حج، از نگاه امام خمینی (قدس سره)، مورد تأمل قرار...

قاعدة «کُلُّ  مَنْ أَدْرَکَ الْمَشْعَرَ فَقَدْ أَدْرَکَ الْحَجَّ»، مانند قاعدة میقاتیه، مخصوص حج است و در دیگر عبادات کاربرد ندارد. به طبق فرمودة ائمه: هر فردی قصد عزمت به حج کند، باید  وقوف در مشعر را درک کند. وقوف در مشعر و عرفات تابع وضعیت ویژه و شرایط خاصی است. اگر حج گزار این شرایط را رعایت کند، در حقیقت حج را درک کرده است.  

آنانکه از غیر مکه و از راه دور (1) به قصد زیارت بیت‌اللَّه‌الحرام و انجام مناسک، به سوی مکه عزیمت می‌کنند، یا ناوی «حج تمتع» هستند که سر آغاز اعمالشان «عمره تمتع» است. ویا قصد انجام «عمره مفرده» را دارند. و آنانکه اهل مکه‌اند و مقیم این دیار مقدس، یاناوی «حج قران» اند (2) و یا قاصد «حج افراد» (3) که در این دو حج نیز باید پس از اتمام مناسک حج، برای انجا...

حج از عبادات و تکالیف شرعی اسلام است که علاوه بر جنبه‌های فردی و نقش آن بر تزکیة نفس و سیر و سلوک معنوی برای حج‌گزاران، از بُعد اجتماعی نیز نقش اساسی در حیات امت اسلامی دارد؛ همانگونه که آیات کریمة قرآن کریم، حج را عامل قیام و پابرجایی مردم خوانده و روایات نیز از تأثیر این فریضة جهان‌شمول بر تعیین همبستگی آحاد مسلمین از سراسر جهان و چاره جویی برای مشکلات خود و ساماندهی وضع فرهنگی، اجتماعی و سیاس...