هدف تحقیقی و موضوعی این پایان نامه طرح و تبیین معنا و چگونگی ساز و کار تولید آن در تزئینات وابسته به معماری و به طور اخص در دو بنای دوره قاجار بوده است. بنای شمس العماره از مجموعه کاخ گلستان و دیگری مدرسه عالی شهید مطهری. در این میان تزئینات به معنای هر گونه خصوصیت زینتی که بتواند نیازهای زیبایی شناختی و جامعه شناختی را فراتر از هدف کاربردیش برآورده نماید؛ و نشانه شناسی به عنوان چهارچوب نظری ای...

نشانه- معنا‌شناسی گفتمانی، برآیند نشانه‌شناسی ساخت‌گرا و نظام روایی مطالعات معنایی است. این دیدگاه، جریان تولید معنا را با شرایط حسّی- ادراکی پیوند می‌زند و برای تولیدات زبانی، نوعی هستی‌شناسی قائل است. نشانه- معناشناسی گفتمانی، دلالت بر گونه رخدادی از حضور نشانه- معناها دارد و چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا را در نظام‌های گفتمانی بررسی می‌کند. نشانه- معناشناسی گفتمان، در قالب فرایندها و در ...

چکیده تدبّر در قرآن یکی از مهم ترین و کلیدی ترین مفاهیم قرآنی به شمار می آید که به تصریح خود آیات، غایت نزول قرآن کریم است. اگرچه پژوهش و تحقیق حول واژه مذکور در سده های نخستین شروع شده است، لیکن باید اذعان نمود که در مدت چند ساله اخیر شاهد سیل تحقیق و پژوهش در رابطه با تبیین بیشتر ابعاد واژه تدبّر می باشیم. جستار در پیش رو نیز به نوبه خود در تلاش است این بار با بکارگیری ابزار علم معناشناسی و زب...

مقاله ی حاضر معناشناسی واژه ی نساء و بررسی روابط معنایی این واژه با واژگان مرتبط با آن در قرآن با الگوگیری از کتاب خدا و انسان در قرآن نگارش ایزوتسو یا همان مکتب «معناشناسی اولمان» است. افزون بر این، در این مقاله تلاش شده است سیمای کلی زن در قرآن و جایگاه وی با رویکردی به معناشناسی- زبان شناختی واژه ی نساء ارائه شود. روش فهم آیات در این مقاله، صرفاً بر ظاهر لفظ و جغرافیای نزول آیات است.

یکی از حوزه های زبان شناسی، معناشناسیاست. این علم معمولا بر رابطه بین دلالت کننده ها (دال ها) و مدلول ها تمرکز دارد و خود موضوعاتی نظیر چندمعنایی، ترادف، تضاد، تشبیه، متناقض نما و نماد را شامل می شود. امل دنقل یکی از شاعرانی است که این ظرفیت های هنری را در اشعارش به کاربرده و از ترفندهای شاعرانه بهره جسته و شعرش ترکیبی از اندیشه های متنوع و هنرهای پیچیده لفظی و معنوی است. پژوهش حاضر این موضوعات...

استوارترین و مطمئن‌ترین روش در شرح آیات، راهیابی به عمق معنای واژگان قرآن است که راه را برای تبیین مراد خدای حکیم هموار می‌سازد. این روش در میان مستشرقان نظیر ایزوتسو و برخی از محققان اسلامی به‌کار گرفته شده است. پژوهش حاضر به معناشناسی مفهوم صبر در قرآن در سه گام معناشناسی واژگانی، میدان‌های معناشناسی و مطالعات متنی می‌پردازد. در گام اول با ارائه تعریف معناشناسی صبر و تبیین جهان‌بینی آن از دید...

در گذشته های نه چندان دور، فرش در نظام فرهنگی کرمان به عنوان یک ابژه واجد ارزش های مبادله ای و نمادین شناخته می شد، اما امروزه با شکل گیری تحولاتی قابل توجه در بافت های اجتماعی- فرهنگی، ارزشی گفتمانی ایجاد شده است که شکل دهنده ی هویت فرهنگی و تاریخی آن است. فرش یک نظام گفتمانی است که معنا درون آن همواره پویا، سیال، متحول، متکثر و زاینده است و در نتیجه تحلیل این نظام می تواند سازوکارها و ابعاد آ...

واژه زندیق نخستین بار در کتیبه کرتیر به کار برده شد و منظور از آن پیروان دین مانی بود، پس از آن برای پیروان جنبش مزدک نیز استفاده شد.این واژه در دوره اسلامی کاربرد بسیار گسترده ای پیدا کرد؛ تا جایی که حربه ای شد برای بیرون راندن رقیبان از صحنه سیاست.بنابراین معنای دقیق این واژه همیشه در هاله ای از ابهام و مورد بحث دانشمندان ایرانی و غربی بوده است.در این مقاله نخست بحث وجه اشتقاق واژه زندیق و نظ...

نشانه- معنا شناسی گفتمانی، برآیند نشانه شناسی ساخت گرا و نظام روایی مطالعات معنایی است. این دیدگاه، جریان تولید معنا را با شرایط حسّی- ادراکی پیوند می زند و برای تولیدات زبانی، نوعی هستی شناسی قائل است. نشانه- معناشناسی گفتمانی، دلالت بر گونه رخدادی از حضور نشانه- معناها دارد و چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا را در نظام های گفتمانی بررسی می کند. نشانه- معناشناسی گفتمان، در قالب فرایندها و در ...

جریان‌های معناشناسی معاصر را می‌توان به دورة متقدم و دورة متأخر تقسیم کرد. در دورة متقدم که جریان‌های معناشناسی، خصوصاً در اروپای غربی، متأثر از دیدگاه‌های سوسور است، مکاتب معرفی‌شده عمدتاً در تکمیل دیدگاه‌های او حرکت کرده‌اند. در حوزة اروپای مرکزی، جریان‌های برخاسته از فرانسه و دانمارک و حوزة آلمانی‌زبان و کشورهایی که تحت عنوان کشورهای اروپای شرقی شناخته می‌شوند، به همراه اشاره به حرکت‌های مختصر...