برخی اندیشمندان میان «اعجاز» قرآن در اصطلاح متکلمان و «الهی بودن» این کتاب فرق نهاده، در همسویی اندیشۀ اعجاز قرآن با‌ آیات قرآن تشکیک کرده‌اند. از سوی دیگر بعضی دانشمندان برای دفاع از اعجاز ذاتی قرآن در برابر اندیشۀ «صرفه»، دلالت آیات موسوم به تحدّی را کافی ندانسته و بر اجماع امّت تکیه دارند. گویا نقش قرآن به عنوان سرچشمۀ اندیشۀ کلامی اعجاز قرآن چندان شناخته نیست. در این پژوهش با استناد به بیان‌ه...

چکیده یکی از راههای شناخت پیامبران که عده ای آن را تنها راه شناخت پیامبر می دانند معجزه است که به وسیله پیامبران انجام می گیرد. معجزه در اصطلاح کار شگفت و امرخارق العاده ای است که پیامبران الهی به رغم قوانین عادی و جاری طبیعت، به منظور اثبات ادعای رسالت خدایی خویش انجام می دهند؛ اموری که آدمیان عادی از انجام مانند آن ناتوان و درمانده اند. معجزات پیامبران را بر حسب جهات مختلفی مانند حسی و عق...

در کتاب های مربوط به تصوف، از کهن ترین روزگار، کرامات بسیاری به اولیا و مشایخ طریقت نسبت داده شده است و در میان آنها، تذکرهالاولیای عطار، از این منظر، گستردگی و ویژگی خاصی دارد.نوشته پیش رو، در پی نوعی دسته بندی کرامات در تذکرهالاولیای عطّار نیشابوری است و به بررسی و شناسایی صور نوعی و الگوهای اوّلیه کرامات منسوب به اولیا در این کتاب می پردازد. نگارنده بر این باور است که بسیاری از این کرامات-احتم...

مُهرنبوّت از جمله معجزه های حضرت محمد (ص) به شمار می آید که بیش از همه مورد توجه عارفان قرار گرفته است. اصلی ترین مسأله این مقاله بررسی شرح ها و تفاسیر عارفان مسلمان از این مُهر و پیوند آن با مهمترین مضامین عرفانی در طول دو سنّت عرفانی اوّل و دوّم است. با نگاهی به نحوه توجه صوفیه متقدم از جمله حلّاج (د: 309 ق) به این مُهر دیده می شود که در ابتدا شرح و تفسیر ظاهر این مُهر نزد آنان مطرح است و با ظهور ابن ...

پرداختن به مسأله ی خوارق عادات و بحث درباره ی انواع افعالِ ناقض عادت، یکی از مباحث رایج در میان اهل تصوّف بوده است. این موضوع در عرفان و تصوّف اسلامی به صورتِ مسأله ی کرامات نمودی ویژه پیدا کرده است. در میان مساﺋل متعدّدی که در عرفان اسلامی مطرح می باشند، و در بین احوال و آثاری که آن­ها را از آن اولیا دانسته­اند، کرامات مشکل­ترین آن­هاست. پیچیدگیِ این موضوع به گونه­ای است که درصورت عدم آشنایی کامل با...

این پژوهش به شناسایی، استخراج و تبیین «مصادیق تصویری و تجسمی» قصه ی یوسف(ع) در قرآن کریم پرداخته، و سپس با استفاده از داده ها و یافته های به دست آمده به سنجش و اندازه گیری فراوانی و وزن کمی و کیفی مولفه های مذکور می پردازد. در همین ارتباط متن قرآن کریم و به طور مشخص قصه یوسف(ع) در این کتاب مقدس (آیات چهارم تا یکصد و یکم سوره یوسف) به عنوان محدوده پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش، ...

از ظاهر برخی عبارت­های ابن رشد چنین استفاده می شود که وی حکمت را برای تحصیل سعادت عقلی خواص(فیلسوفان) کافی می داند و شریعت  را از این جهت ضروری نمی­داند. هرچند فیلسوفان را از جهات دیگری نیازمند شریعت می داند. مثلاً از این جهت که تنها با سعادت عامه مردم است که می توان از امکان تحقق سعادت خواص سخن گفت و چون سعادت عوام از طریق شریعت ممکن است، پس شریعت برای فیلسوفان هم ضروری است. این مقاله ضمن ارائه...

جنگ جهانی دوم با تمام مشکلات و مصائب به پایان رسید، متفقین که جنگ را با پیروزی پشت سرگذاشته بودند، در راه رسیدن به این پیروزی از هیچ تلاشی برای به زانو درآوردن ماشین جنگی هیتلر فروگذار نکرده و تمامی کارخانه ها، صنایع، زیرساختهای اصلی حتی مراکز تصفیه آب، منابع آب انبارهای مواد غذایی و غیره را از بین بردند. ارتش هیتلر نیز برای کاهش سرعت پیشروی دشمنان خود هنگام عقب نشینی از مناطق تحت تصرف با استفا...

در کتاب های مربوط به تصوف، از کهن ترین روزگار، کرامات بسیاری به اولیا و مشایخ طریقت نسبت داده شده است و در میان آنها، تذکرةالاولیای عطار، از این منظر، گستردگی و ویژگی خاصی دارد.نوشتة پیش رو، در پی نوعی دسته بندی کرامات در تذکرةالاولیای عطّار نیشابوری است و به بررسی و شناسایی صور نوعی و الگوهای اوّلیه کرامات منسوب به اولیا در این کتاب می پردازد. نگارنده بر این باور است که بسیاری از این کرامات-احتم...