مسجد به عنوان کارآمدترین نهاد عبادی ـ سیاسی در اسلام، با کارکردها و تأثیرات سیاسی و اجتماعی بسیار در جامعۀ عصر آل‎بویه (320 - 447 ق)، عملاً به عنوان نهادی تأثیرگذار در ساخت قدرت عمل می‎کرد. در این میان، کارکردهای اجتماعی مسجد غالباً مثبت و سازنده و در یک عبارت، همگرا و تعاملی بود که خود به رشد و تعالی جامعۀ ایرانی ـ اسلامی این دوره یاری رساند. در این راستا، پرسش اساسی این است که مهم‎ترین کارکردها...

چکیده امام خمینی(رحمه الله) به عنوان فقیهی روشنفکر وجامع نگر ،بیشترین تلاش را در تبیین جایگاه مردم در حکومت اسلامی داشته است.در این پایان نامه،مبانی فقهی جایگاه مردم در حکومت،در سه بخش ؛مشروعیت ،تشکیل حکومت ونظارت بر حکومت از دیدگاه امام خمینی (رحمه الله)با تتبع در آیات ،روایات وکتب فقهی به روش کتابخانه ای جمع آوری ومورد توصیف و بررسی قرار گرفته است. نتیجه این تحقیق،تاکید براین نکته است که ...

پژوهش حاضر، با ارائه چهار فصل، در صدد پاسخ به چگونگی رویکرد و سیاست دولتمردان اموی در مواجهه با حج می باشد که در فصل اول اهمیت حج به عنوان یکی از شعائر الهی در ادوار تاریخی، عصر نبوی(ص) و خلفا، از سه منظر قرآن، روایت و تاریخ مطرح و مشخص شد که حج علاوه بر اهمیت و جایگاه رفیعش، از ارکان دین، جامع اَعمال عبادی و مظهر اصول اعتقادی است که از جمله رسالت مهمه اش، زعامت امت به رهبری ولایت می باشد. در فص...

چکیده امنیت مردم پایه، در واقع مفهوم جدیدی است که با شکل‌گیری «بسیج مردمی» در ایران پس از انقلاب اسلامی 1357 و در عراق پس از هجمه داعش به بخش‌هایی از خاکش با  فتوای مرجعیت شکل گرفت؛ به‌گونه‌ای که حضور عناصر عقیدتی و مردمی در ساختار آن برجسته است. در حال حاضر می‌توان ادعا کرد که حشد شعبی به مثابه ساختاری عقیدتی ـ مردمی، در واقع ﺧﻸ ناشی از «ناکارآمدی ساختار چینش شده از سوی اشغالگران در دوره پس از...

ما در جهان معاصر، با دو نگرش اساسی در مورد حقوق روبه‌رو هستیم: نگرشی بر اساس فرهنگ دینی و الهی و نگرشی مبتنی بر فرهنگ لیبرال دموکراسی که سیاست را جدای از دین می‌انگارد. در فرهنگ دینی، حق الهی حقی ذاتی است و سایر حقوق از حق الهی سرچشمه می‌گیرد. از این رو خداوند حقوق و تکالیفی را برای بشر تشریع کرده که در سایه آن، بشر می‌تواند به سعادت و قرب الهی دست یابد، در حالی که در نظام لیبرال دموکراسی به دل...

در نگرش جهان بینی الهی، تنها کسی که می تواند اختیار انسان را محدود کرده و حق ولایت بالذات و حاکمیت مطلق بر تمام شئون زندگی فردی و اجتماعی وی داشته باشد، خدای متعال است، و هر ولایت و حاکمیت منسوب به دین که هدف آن فراهم کردن زمینه های رشد انسانی و تسهیل قرب به کمال مطلق است؛ تنها در ظلّ ولایت الهی، صاحب حقانیت و مشروعیت خواهد بود. بنابراین، به رغم اندیشه ی سیاسی اهل سنت که شأن امام علیه السلام را...

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی از حیات حکومت اسلامی در تاریخ جهان اسلام به‌شمار می‌رود. یکی از بارزه‌های این تحول شگرف، احیا مفاهیم ناب الهی- انسانی در چارچوب آموزه‌های دین مبین اسلام می­باشد؛ اما این احیاگری که به نوعی نشئت گرفته از مطالبات مردمی به‌شمار می‌رود، محدود به تنگناهای زمانی/ مکانی جامعه ایرانی نمانده و به علت غنای محتوایی/ معنایی خود، د...

مسئله اعمال قدرت و کسب مشروعیت سیاسی یکی از دغدغه‏های فرمانروایان ایرانی در طول تاریخ ایران باستان خصوصا در دوره ساسانی بوده است. در این دوره و برای کسب مشروعیت سیاسی تلاش بر این بوده است تا پادشاهان ایرانی فرمانروایی خود را به یکی از خاندان‏های حکومتگر پیشین پیوند و با دادن جنبه الهی به آن خود را به عنوان نماینده خدا بر روی زمین معرفی کنند. به عبارت دیگر، مشروعیت در ایران باستان بیشتر بر سه جن...

مسجد به عنوان کارآمدترین نهاد عبادی ـ سیاسی در اسلام، با کارکردها و تأثیرات سیاسی و اجتماعی بسیار در جامعۀ عصر آل‎بویه (320 - 447 ق)، عملاً به عنوان نهادی تأثیرگذار در ساخت قدرت عمل می‎کرد. در این میان، کارکردهای اجتماعی مسجد غالباً مثبت و سازنده و در یک عبارت، همگرا و تعاملی بود که خود به رشد و تعالی جامعۀ ایرانی ـ اسلامی این دوره یاری رساند. در این راستا، پرسش اساسی این است که مهم‎ترین کارکردها...