این پایان نامه کوشیده است که اندیشه سیاسی و اجتماعی سید حسن مدرس را در مقطعی حساس از تاریخ معاصر بررسی کند. سالهای پایانی قاجار که منتهی به صدور فرمان مشروطیت است و ورود اندیشه های نوگرایانه از منابع فرنگ بسیاری از اندیشمندان مذهبی و فعالان سیاسی کشور را به تکاپوی پاسخگویی به مسایل زمانه می کشاند. آنچه در این پایان نامه بدان پرداخته شده است شناخت خاستگاه فکری مدرس و منابع تاثیر گذار بر اندیشه ا...

جریان شناسی نواندیشی دینی و به‌ویژه فقه سیاسی شیعه در ایران یکی از مهم­‌ترین موضوعات در قلمرو اندیشه سیاسی اسلام و همچنین تاریخ اندیشه سیاسی در ایران معاصر است<span style="font-family: Times New Roman; font-siz...

رواج مفهوم قانون با درک جدید در نظام سنتی دانش و عرصه‌های سیاسی ـ اجتماعی ایران عصر مشروطه، با اجتهادات متفاوت فقهی علما و فقهای شیعه مواجه شد. منازعه مفهومی فقهای عصر مشروطه در مواجهه با قانون و فرآیندهای قانون‌گذاری مستند به دلائل شرعی و ناپایداری فضای گفتگوی مسالمت‌آمیز میان آنان، به اتخاذ مواضع متضاد نظری و عملی از سوی ایشان منجر شد. ارائه این نتایج متضاد در قالب فتاوای فقهی لازم‌العمل به م...

جنبش مشروطه خواهی مردم ایران، از زوایای مختلفی مورد بررسی محققان قرار گرفته است. با این حال این واقعۀ مهم از جهت انطباق با زمانه و افق تاریخی ایران کمتر مورد کندوکاو قرار گرفته است. اندک تحقیقات موجود در این زمینه به دو مشرب نظری تعلق دارد؛ در یک مشرب نظری مشروطیت واردۀ خارجی در نظر گرفته می شود که فاقد هر گونه تجانس مضمونی و انطباق اجتماعی با زمینۀ تاریخی ایران است و لذا شکست کوشش های فعالان م...

این مقاله به معرفی و نقد کتاب چالش مذهب و مدرنیسم می پردازد کتابی که چگکونگی شکل گیری اندیشه اتحاد اسلام و سپس تطور آن به اندیشه حکومت اسلامی یا ولایت فقیه را در ایران بررسی می نماید این اثر از جنبه پردازش موضوع برجستگی هایی دارد اما در بررسی و ارایه اندیشه علمای مشروطه خواه و مشروعه خواه دچار اشتباه می شود که این مقاله درصدد تبیین و تحلیل نقادانه آن است.

احمد مجدالاسلام کرمانی از روزنامه نگاران مطرح دوره مشروطه است که با اندیشه تنویر افکار عمومی پا در راه مشروطه خواهی و آزاد اندیشی گذاشت و با انتشار 4 روزنامه مهم به خصوص روزنامه ندای وطن در تهران نقش وطن خواهی خود را به خوبی ایفا نموده و با مقالات خود مردم را به مزایای حکومت مشروطه آشنا نمود . این پژوهش به واسطه مطالعه کتاب ها و روزنامه های مجدالاسلام به سرانجام رسید و طی آن سعی شد به مسائلی چو...

باکو، مهم ترین شهر مسلمان نشین منطقه قفقاز در اوایل قرن 19 هجری از حاکمیت سیاسی ایران جدا گردید. با این حال علاقه میان مردم این شهر با ساکنین ایران و به ویژه آذربایجان تا سالیان طولانی همچنان ادامه یافت. حفظ این علاقه در دوره مشروطیت به خوبی نمود پیدا کرد چرا که تاریخ ایران در این دوره شاهد ابراز علاقه منسجم روشنگران و آزادی خواهان باکو نسبت به سرنوشت سیاسی ایران می باشد. در این میان مردم آذربا...

پژوهش حاضر بررسی افکار مشروطه خواهی روزنامه حبل المتین است که با مطالعه بر روزنامه حبل المتین و سایر افکار روشنفکران معاصر وی انجام گرفته است و سعی نموده شد که علاوه بر ذکر مسائل گفته شده به تلاش روزنامه در تطبیق افکار جدید که با آموزه های دینی اسلام در تضاد بوده است پرداخته و علما و روحانیون را که یک قطب مهم در تحریک افکار عمومی بودند با اهداف خود همراه ساخته و برای پذیرش این افکار در جامعه مذ...

در سیر تاریخی «اندیشه امروز ایران و انتشار انتقادی متون، رساله حقوق اساسی یا اصول مشروطیت یکی از رسالاتی است که در تاریخ قانون خواهی ایرانیان و مشروطه طلبان از جایگاه عناصر برخوردار است؛ رویداد مشروطیت با تمامی خواسته ها و کنش ها، درصدد ایجاد نظام حقوقی نوینی بوده که در آن حق طبیعی انسان ها به رسمیت شناخته شود، امور قضایی انتظام گیرد، قواعد و قوانینی عرفی و موضوعه پایه محاکم و قضاوت قرار داده ش...

بررسی تطبیقی اندیشه سیاسی علامه نائینی و شیخ فضل الله نوری باهدف به دست آوردن امکان و امتناع تحقق دموکراسی خواهی در افکار و اندیشه های این دوعالم دینی، به منظور ارزش نهادن به حضور گستردۀ مردم در تمامی عرصه های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... در جامعۀ انسانی و سازگاری و سفارش این مهم در تعالیم اسلامی با اندیشه های نوگرایانه و وارداتی از غرب، در گفتمان مشروطه خواهی علامه نائینی و مشروعه خواهی شیخ فضل...