توسعه چشمگیر شهرنشینی، همراه با توسعه شهرها از نظر جمعیت و مساحت و ظهور کلان شهرها و مادر شهرها، نگاه کلان و شهر مقیاس را متوجه سلول های بنیادین یا محلات شهری نموده است، تا از این سطح در جهت هدف اصلی برنامه ریزی یا بهبود کیفیت زندگی ساکنان تلاش شود. در این الگوی جدید، دیدگاه خردنگر مبتنی بر مهندسی اجتماعی جایگزین نگرش کلان می شود و در آن حل مسائل شهری از کوچکترین واحد یعنی محله که در واقع واحده...

هر شهر و هر محله ای هویت خود را از ویژگی های محیط طبیعی و محیط اجتماعی- فرهنگی باز می یابد و این ویژگی ها آن را از دیگر شهرها و محله ها متمایز می کند. چنین مؤلفه هایی یک فرصت و یک امتیاز منحصربه فرد برای تشخیص و حس مکان یا فضا است. در همین راستا، این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. جامعۀ آماری تحقیق را همۀ ساکنان محلات[1] شهر جهرم شامل 22375 نفر تشکیل ...

هدف اصلی این مقاله، امکان سنجی مشارکت شهروندان در مدیریت و توسعه پارک های محله ای، از طریق سنجش میزان تمایل آنان و عوامل موثر بر آن در سطح شهر تهران است.جهت بررسی موضوع پژوهش از نظریات رابرت دال و نظریه کنش مستدل آیزن و فیش باین استفاده شده است.برای پاسخ گویی به سوال اصلی پژوهش، یعنی میزان تمایل به مشارکت و عوامل موثر بر آن، پیمایشی با استفاده از ابزار پرسش نامه بر روی 400 نفر از مراجعه کنندگان...

همزمان با تغییر در تعریف و تفسیر فقر، سیاست­ها و روش­های مقابله با آن نیز متحول شده و از توجه به نظریات کلاسیک رشد اقتصادی به تمرکز بر روی درگیر­کردن اجتماعات محلی در فرآیند برنامه­ریزی، پیاده­سازی و مبارزه با فقر تغییر رویه داده­اند، که متأسفانه این چرخش در برنامه­های کاهش و مبارزه با فقر شهری در کشورمان کمتر مورد توجه قرار­گرفته­است. پژوهش حاضر ابتدا سعی نموده­است چارچوبی نظری برای تحلیل رابط...

امروزه مشارکت مردم در نوسازی بافت فرسوده شهرها به عنوان مهم ترین عامل موفقیت درمدیریت شهری محسوب می شود. بدیهی است که مشارکت مردم در نوسازی بافت فرسوده، نیازمند وجود انگیزه های لازم ساکنین است و وجود انگیزه های لازم مستلزم متقاعد شدن آنها در این کار می باشد. متقاعد شدن نیز نیازمند گفتگو و انعطاف پذیری ساکنین می باشد و طبیعتاً گفتگو و انعطاف پذیری مستلزم شناخت عوامل انگیزشی مردم در مشارکت می باشد...

در راستای استقرار مدیریت مطلوب شهری، طرح محله­محوری با هدف تمرکززدایی، افزایش بهره­وری، تکریم مردم و رضایتمندی شهروندان، افزایش خدمات و همچنین توسعه­ی مشارکت شهروندان از ابتدای سال 1387 آغاز گردیده است. این پژوهش با هدف شناخت تأثیر مدیریت محله در میزان سرمایه­ی اجتماعی شهروندان شهر تهران (منطقه­ی 4) انجام شده است. مطالعه به صورت پیمایشی و توسط ابزار پرسشنامه صورت گرفته است. جامعه­ی آماری، شهرون...

تفکر برنامه ریزی خرد در شهرسازی از زمان هیپوداموس تا به امروز همواره به عنوان یکی از مهم ترین دیدگاه های مطرح در راستای پاسخگویی به مسائل شهری بوده است. اما پیچیدگی های شهر امروز و مسائل مربوط به آن، لزوم برنامه ریزی محله-مبنا را دوچندان کرده است. تا دهه 1960 نوعی نگاه تک بعدی اقتصادی بر مسائل موبوط به شهرها حاکم بود، اما با تعریف مفاهیم جدید در چارچوب پایداری در دهه 1970، انتقادهای گسترده ای ع...

مقاله حاضر با اتخاذ رویکرد فضایی ـ اجتماعی با تلفیق نظریه های کنترل اجتماعی و نظریه های جامعه شناسی شهری به بررسی رابطه بین هویت محله ای و کنترل اجتماعی که در نهایت به کاهش نابهنجاری اجتماعی در شهر می انجامد، پرداخته است. این مقاله، حاصل تحقیقی با استفاده از روش پیمایش بر روی 372 نمونه از 6 محله تهران (محله های زرگنده، شهرآرا، نارمک، شهرک راه آهن، امیریه و شهرک فردوس) بوده است. یافته های تحقیق ...

مقدمه و هدف پژوهش: رﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ در دوران ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﻴﺶ از ﻫﺮ زﻣﺎن دﻳﮕﺮ، نه تنها ﻫﻮﻳـﺖ ﺷـﻬﺮی و ﻛﺎرﻛﺮدﻫـﺎی ﻣﻮرد اﻧﺘﻈﺎر از آن را دست خوش ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻠﻜﻪ زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮوز ﻣﺨﺎﻃﺮات ﺟﺪی را ﻫـﻢ در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﺷـﻬﺮی ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳـﺖ (رﻓﻴﻌﻴـﺎن و ﺗﺎﺟـﺪار، 1387). کشورهای مختلف امروزه دریافته اند که یکی از کارکردها و استراتژی های بسیار مناسب برای دستیابی به توسعه پایدار، جلب مشارکت مردم در امور مختلف از جمله امور سیا...

زمینه و هدف: بافت های قدیمی اکثر شهرها به مرور زمان و در اثر تحولات جدید، عملکرد گذشته خود را از دست داده و رفته رفته رو به اضمحلال گذارده و امروزه به عنوان بزرگ ترین معضل و عدم امنیت در شهرها مطرح هستند. یکی از لوازم برنامه ریزی در دنیای جدید، توجه به مشارکت فعال و اثربخش افراد جامعه، در تمام ابعاد مختلف توسعه است. به نظر می رسد که مشارکت، پدیده پیچیده ای است که به تعداد زیادی از متغیرهای سرما...