طبیعت‌گرایی، یک رویکرد فلسفی درون سنت فلسفه تحلیلی است، که در طول سه دهۀ آخر قرن بیستم یکی از جهت‌گیری‌های غالب در فلسفه تحلیلی به شمار می‌آید. از نگاه بسیاری از طبیعت‌گرایان، طبیعت‌گرایی نه تنها رویکردی فلسفی، بلکه در عین حال، به عنوان یک «ایدئولوژی» و عامل جهت دهنده به کل سنت فلسفۀ تحلیلی نیز به شمار می‌آید. اما با این وجود، پاسخ به این سؤال که «طبیعت‌گرایی چیست؟» با چالش‌های بسیاری همراه بود...

برخی به صرف شباهت­های ظاهری مسائل و مطالب فلسفه ملاصدرا با آرای پیشینیان، نوآوری­ها، دگردیسی­ها و تولید مسائل نوین ملاصدرا را به تکرار مباحث فیلسوفان پیشین و دانش­هایی همانند کلام و عرفان تقلیل داده­اند. به نظر می­رسد فقدان طرح جامع در خصوص ماهیت و مختصات، یکی از عوامل معرفتی جدی در این فروکاست بوده است. پرسش پایه این جستار به این قرار است:اضلاع معرفتی و مختصات محوری فلسفه ملاصدرا چیست؟ هدف جست...

در پی خبر اعطای مدال فیلدز به خانم مریم میزاخانی،همکاران من در پژوهشکدهٔ ریاضیاتِ پژوهشگاه دانش های بنیادی دست به انجام تحقیقی درباره وضعیت پژوهشی ریاضی در ایران زده اند. هدف این تحقیق،از جمله، بررسی این پرسش بود که چه نسبتی میان پیشرفت ریاضیات در ایران با موفقیت چشم گیر یک ایرانی خارج از کشور در ریاضیات وجود دارد. وقتی از انجام گرفتن این تحقیق مطلع شدم، به نظرم رسید که جای چنین تحقیقی دربارهٔ وضع...

چکیده می توان تعریف یا تفسیر سوژه یا فاعل شناسا را در نظام های مختلف فلسفی که متضمن بحث از آن اند یا باآن مرتبط اند، مورد پرسش و پی جویی قرار داد.با این وصف مساله تحلیل و تفسیر مقایسه ای حقیقتی به نام فاعل شناسا را می تواند یکی از مهم ترین مسایل  مربوط به فرا معرفت شناسی(metaepistemology) به شمار آورد. در همین چارچوب،مساله این نوشتار آن است که اگرماهیت سوژه یا فاعل شناسا در فلسفه جدید و در نزد ...

مقایسه میان فیلسوفان و نظام‌‌های فلسفی از صدر تاریخ فلسفه تا روزگار ما همواره وجود داشته، چنانکه فارابی مؤسس فلسفه اسلامی در کتاب الجمع بین رأی الحکیمین، به‌نوعی تطبیق میان فلسفه‌‌های افلاطون و ارسطو پرداخته است. مع‌هذا این پل ماسون اورسل در اوایل قرن بیستم با انتشار کتاب فلسفه تطبیقی (1931) بود که با دیدگاهی تاریخ‌محور و با توجه به مرکزیت اندیشه غربی، بحثی منسجم و روش‌مند را در این باب آغاز و...

چکیده هدف از انجام این پژوهش تبیین فلسفه دوران کودکی در شعر معاصر می باشد. در این راستا ابتدا ویژگی های فلسفی دوران کودکی در شعر بررسی شد. سپس به رویکردهای فلسفی شعر معاصر ایران نسبت به دوران کودکی پرداخته شد.

زنده یاد قیصر امین پور، شاعر، نویسنده، هنرمند و منتقد ادبی و استاد دانشمند ِدانشگاه تهران و از همه بالات، انسانی وارسته و پارسا، از پرآوازه ترین ادیبان معاصر – نه تنها در ایران، افغانستان و تاجیکستان و شبه قاره، بلکه در قلمرو فرهنگی و تمدنی زبان و ادبیات فارسی – به شمار می رود و در کشورهای دیگر هم شناخته شده است. او با سروده ها و ترانه هایش به جهانی شدن شعر فارسی مدد رسانده و افکارشاعرانه اش، طر...

مسئله شر از مهم ترین مسائل فلسفه دین است. بر مبنای این مسئله، وجود شرور با سه صفت الهی یعنی علم مطلق، قدرت مطلق، و خیر مطلق بودن در تعارض است. جان فینبرگ، فیلسوف دین معاصر، مسئله شر را به دو مسئله فلسفی ـ کلامی و دینی تقسیم می کند و مسئله فلسفی ـ کلامی را نیز دارای دو صورت منطقی و قرینه ای می داند. او بر اساس مبانی خود درباره اختیار و نظریات اخلاقی به شر اخلاقی پاسخ می گوید. فینبرگ بر اساس نظم ...

مسأله کلیات یکی راز مهمترین مسائل فلسفی است و در کثیری از دیگر مسائل فلسفه دارای نقش و تأثیر است. کلیات ممهمترین نقش را در معرفت شناختی و هستی شناختی ایفا می کند. به همین دلیل، هدف این پژوهش بررسی چگونگی برخوردها و تلقیات گوناگون در باب کلیات در فلسفه غرب و فلسفه اسلامی است. برشمردن راه حلهای ارائه شده برای حل مشکلات ، مقایسه و تطبیق مسائل راجع به این موضوع به منظور دستیابی به فهم کلی درباره نح...

رساله حاضر دارای شش بخش است ، بخش اول به بیان عقل گرایی در فلسفه قدیم اختصاص دارد. بحث از زمینه های فکری فلسفه افلاطون آغاز گردیده و پس از بررسی فلسفه های این دوره، عقل گرایی نزد آنان تبیین شده است . در بخش دوم، ضمن بحث از فلسفه مسیحیت ، به نکته برجسته این دوره، یعنی ایمان گرایی پرداخته ایم و نحوه تقابل آنرا با عقل گرایی، روشن نموده ایم و همچنین تفکرات عقل گرایانه در این دوره، مدنظر قرار گرفته ...