هدف:آرمان پژوهش بر این مطلب استوار است که با معرفی چند کانی و بررسی آن در متون ایران باستان و سده های نخستین اسلامی به نقش این کانی ها در زندگی مردم آن دوره از تاریخ ونیزکاربرد های آن ها وهمچنین عقاید و بعضاً خرافات احتمالی بوجود آمده در مورد آن کانی نگاهی اجمالی داشته باشیم . روش تحقیق: در نگارش این رساله از روش تحقیق کتابخانه ای استفاده شده است .برخی از کتاب های مربوط به سده های نخستین اسلامی...

چکیده. از آنجایی که این کتاب در حیطه ی نقد ادبی قدیم مسائل مهمی را به بحث می گذارد، لذا ضروری دیدیم، به ترجمه و تحلیل آن بپردازیم ، تا با ترجمه ی آن تا حدودی نیازهای پژوهندگان محترم پیرامون نقدادبیات قدیم را برآورده سازیم وآنان را با رویکردها و روش های انتقادی منتقدان قدیم و نظرات انتقادیشان آشنا سازیم. این پژوهش با مطالعه وتحقیق کتابخانه ای و با استفاده از مآخذ، لغت نامه ها، و مراجعه به شرح د...

این مقاله بر آن است که میراث مکتوب تفسیری شیعه در دوران حضور امامان در مدینه را بر اساس «عنوان‌پژوهی»  بازشناسی کرده، گوناگونی آنها را بشناساند، حضور عنوان‌های مختلف و فراوان تفسیری را در این دوران نشان دهد. دو کتاب فهرست شیعی نجاشی و شیخ طوسی، یعنی فهرست مصنّفی الشیعة و الفهرست، منابع اصلی ما در این پژوهش است. سی مؤلّف با 43 قرآنی، در این حوزۀ تفسیری حضور دارند که اهتمام شیعه به قرآن و نیاز جامع...

Jafarabad School is located in the ancient Borkhar plain 50 kilometers to the north of Esfahan. It was first discovered by the authors of this paper. This descriptive and analytical research aims at finding answers to the following questions: When was this School built? Why was it built in Jafarabad? Why was this spot in the town chosen for building it? How is it related to other monuments? Acc...

عبدالله­ بن­ مسعود از شخصیّت­های به نام تاریخ صدر اسلام، قاری و دارای مصحف است که ارزیابی شخصیّت او از آن رو دارای اهمیّت است که مکاتب اسلامی از نظر آشنایی وی با علوم قرآن و حدیث، قرائت و تفسیر، بیشتر زبان به تأییدش گشوده­اند. عملکرد او قبل از شهادت پیامبر(صلی الله علیه وآله) با عنوان شاگرد مکتب وحی و بعد از فقدان ایشان به عنوان مدافعِ اسلام اصیل قابل تأمل است.  ابن­ مسعود از جمله صحابه­ای است که د...

از مهم ترین ابهامات تاریخ کلام امامیه رابطۀ دوره نخست کلام امامیه (مدرسۀ کوفه) با کلام امامیه در مدرسه بغداد در سده چهارم و پنجم است. سرشناس ترین متکلم امامیه در دورۀ حضور هشام بن حکم است. در این مقاله سعی شده است تا امتداد جریان فکری وی و پیروانش را تا سده چهارم بررسی شود. در همین راستا در بخش نخست، با پی گیری امتداد شاگردان این جریان فکری به این نتیجه رسیدیم که آراء کلامی این جریان فکری از طر...

ابو عیسی وراق، از معتزلیان شیعه  شده ای است که نه تنها تغییر نگرش و گرایش او به مذهب حقه امامیه، مناقشه برانگیز بوده و حتی اتهام ها و اظهارنظرهای تند معتزلیان را در پی داشته، بلکه رویکردها و دیدگاه های کلامی او در راستای تبیین آموزه های شیعه نیز افزون بر جالب توجه بودن، توجه و حساسیت بسیاری از اندیشمندان شیعی را برانگیخته است. در این مقاله به بررسی برخی  دیدگاه ها و رویکردهای وراق و سهم و نقش ا...

چکیده استفاده از تزیین در معماری دوره اسلامی جایگاه ویژه‏ای دارد. که از آن میان می‏توان به هنر کاشی‏کاری اشاره نمود این هنر همانند بوم نقاشی زمینه‏ای برای بیان و تجسم موضوعات متفاوتی که در هر دوره تحت تأثیر عوامل گوناگون قرار گرفته است‏. هنر در دوره قاجار دچار دگرگونی در نقش و طرح‏ها گردید؛ هنر کاشی‏کاری نیز مانند سایر هنرها این دوره دچار تحولات و پیشرفت در نقش و رنگ گردیدند. در این دوره کوشش ...

سابقه و هدف: طب قدیم ایران- قبل و بعد از اسلام- یکی از غنی ترین مکاتب طبی در هر مقطع زمانی بشمار می رفته و مورخین مشهوری همچون صاعد اندلسی (462-420 هـ.ق) بر این امر تاکید داشته اند. یکی از رشته های مهم مرتبط با پزشکی، دانش نظری و عملی دندانپزشکی بوده که مورد توجه و علاقه اطبای قدیم قرار داشته است. این مطالعه با هدف ارزیابی دیدگاه اطبای برجسته و پیشکسوت ایران قدیم در ارتباط با موضوعات مختلف دندا...

همه مسلمانان به پیروی از قرآن و سنت متفق اند که یکی از صفات خداوند متکلم بودن او است و اما این که حقیقت کلام الهی چیست و آیا کلام خداوند حادث است یا قدیم اختلاف دارند. نخستین کسانی که از ماهیت کلامِ خدا و کیفیت هم سخنیِ او با پیامبران سخن گفتند متکلمانِ معتزلی بودند که از دیدی فلسفی، خداوند را عاری از صفات ثبوتی دانستند و با نفی صفت کلام از ذات باری، قرآن را آفریده ی وی قلمداد نمودند. اما حنبل...