سعادت، آرمانی است که انسا‌ن‌ها همواره در جستجوی آنند. نه‌تنها فیلسوفان و اندیش‌مندان، آشکارا نظریات و راه‌کارهایی در این زمینه ارائه کرده‌اند، جستجو در آثار برخی شاعران نیز مؤید توجه و دقت و رویکرد آنان در این‌باره است. این نوشتار، در پی شناخت مفهوم سعادت از منظر سعدی و سنجش و مقایسة آن با تلقی ارسطو از سعادت است. در این راستا ابتدا سعادت از منظر ارسطو به اجمال بررسی شده و در ادامه، مفهوم سعادت...

فصل مشترک یکی از مضامین مهم در مرزبندی محله‌هاست که اهمیت بسیاری در مباحث مربوط به انسجام دارد. مرز محله‌ها در گذشته به‌دلیل ساختاری هم‌پیوند با بافت پیرامون خود، از عوامل اصلی انسجام بوده است. مسئلة پیش‌روی پژوهش حاضر، توسعة غیرمنسجم محله‌هاست که سبب جداسازی صرف از یکدیگر و پیدایش سلول‌های منفک شهری شده است. ضرورت این پژوهش به این دلیل است که روند موجود، نتیجه‌ای جز شکل‌گیری محله‌های بدون هم‌پ...

نظریه اخلاقی غزالی تقریری از نظریه های فضیلت گرایی اخلاقی است که در واقع تلفیقی از سه رویکرد فلسفی، نقلی و عرفانی است که جنبه نقلی و عرفانی آن بسیار غلیظ تر از جنبه فلسفی آن است. وی از سویی تابع نظریه حد وسط ارسطویی است که فضیلت اخلاقی را حد وسط دو رذیلت افراط و تفریط می داند و از سوی دیگر، افزون بر عقل، شرع را نیز معیار تعیین فضیلت برمی شمارد و با استناد به آیات و روایات، فضایل اخلاقی را معین ...

قطب‌الدین شیرازی از منجمان صاحب نظریه در حوز? مدل‌های غیر بطلمیوسی است. بعد از آن که مدل سیاره‌ای قطب‌الدین برای سیارات خارجی، با مطالعاتی در دو کتاب نهایة الإدراک فی درایة الأفلاک و التحفة الشاهیة معرفی شد، مورخان علم متوجه شدند که این مدل در واقع از آنِ منجم دیگر مکتب مراغه، مؤیدالدین عُرضی، است. بنا بر این، مدل سیاره‌ای قطب‌الدین برای سیارات خارجی تا به امروز ناشناخته مانده بود. مدل سیاره‌ای ق...

پرسش مهم فیلسوفان باستان علاوه بر پرسش از ماهیت فضیلت و چگونگی حصول آن، این بود که آیا فضایل برای انسان سودمندند؟ یعنی آیا فضایل سعادت انسان را به دنبال دارند یا نه؟ پرسش آنها در واقع پرسش از ارتباط میان سعادت و فضیلت بود، بدین معنا که آیا برای سعادت فضایل امری واجب و گریزناپذیرند یا خیر؟ ارسطو فضایل را برای حصول سعادت شرط لازم می دانست هرچند برخلاف افلاطون آن را شرط کافی نمی دانست. وی سعادت را...

علی‌رغم تحقیقات پذیرفته‌شده در زمینه‌ی تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل نورولوژیکی بر سعادت ذهنی[1] برخی محققان علوم اجتماعی نشان داده‌اند که فاکتورهای اجتماعی در تبیین سعادت ذهنی نسبت به فاکتورهای ژنتیکی و نورولوژیکی نقش موثرتری دارند. از جمله اینگلهارت نشان داده است که عوامل  اجتماعی و تاریخی تا 80 درصد توان تبیین سعادت ذهنی را دارند. در این مقاله به این سئوال پاسخ خواهیم داد که آیا در جامعه‌ی ...

فارابی عدالت را در سه حوزه تکوین، اجتماع و فرد بررسی می کند و در هر سه به اعتدال توجه دارد، به گونه ای که در تکوین، به معنای اعطای بهره وجودی به موجودات، متناسب با اهلیت آنها، از سوی خداوند و در اجتماع به معنای توزیع خیرات مشترک، بر اساس شایستگی افراد و در اخلاق به معنای رعایت اعتدال و حدوسط نظر دارد، از سویی وی با تقسیم سعادت به دنیوی و اخروی، سعادت دنیوی را ابزاری برای دستیابی به سعادت حقیقی ...

علی رغم تحقیقات پذیرفته شده در زمینه ی تاثیر فاکتورهای ژنتیکی و عوامل نورولوژیکی بر سعادت ذهنی[1] برخی محققان علوم اجتماعی نشان داده اند که فاکتورهای اجتماعی در تبیین سعادت ذهنی نسبت به فاکتورهای ژنتیکی و نورولوژیکی نقش موثرتری دارند. از جمله اینگلهارت نشان داده است که عوامل  اجتماعی و تاریخی تا 80 درصد توان تبیین سعادت ذهنی را دارند. در این مقاله به این سئوال پاسخ خواهیم داد که آیا در جامعه ی ...

بدون تردید مقوله «خوشبختی و سعادت»، از مسائل بنیادین و پرسش‌های دیرینه و پایدار بشر به‌شمار می‌آید که بسیاری از مکاتب دینی و فکری نیز آن را مد نظر داشته‌اند. بررسی متون دینی و سخنان پیشوایان دین در رابطه با سعادت بشر و شناخت بهتر این مفهوم از دیدگاه آنان می‌تواند بر نحوه زندگی فردی انسان و حتی جهت‌گیری‌ها و سیاست‌گذاری‌های کلان جامعه تأثیر گذارد. این پژوهش بر آن است تا با تمرکز بر موارد به‌کارگ...

ابن‏ سینا فیلسوف بزرگ عقل‏گرای مسلمان سعادت انسان را رسیدن وی به کمال قوه عاقله و اتحاد با عالم عقول مجرده می داند. از نظر او سعادت امری ذو مراتب است و کامل‏ترین و عالی‏ترین مرتبه آن سعادت عقلی  است. همچنین وی بیان می‏ دارد سعادت و شقاوت مطلق تنها در آخرت قابل تحصیل است. در مقابل این دیدگاه ابن‏ سینا که در بستر عقلانیت مبتنی بر وحی شکل گرفته است، آگوستین فیلسوف ایمان‏گرای مسیحی نیز سعادت را شنا...