تپه دشت یکی از محوطه های اقماری شهرسوخته محسوب می شود که در 3 کیلومتری جنوب غربی آن واقع شده است. این محوطه در دهه 60 میلادی توسط تیم باستان شناسی ایتالیایی به سرپرستی ماریتسیو توزی کشف شد. اولین مطالعات باستان شناسی در سال 1387 شمسی با کاوش در این محوطه توسط مهدی مرتضوی و داوود صارمی نائینی آغاز شد. در طی بررسی سیستماتیک و حفاری به منظور لایه نگاری این تپه مهم، 65 پیکرک گلی انسانی و حیوانی، مق...

در سال های اخیر مطالعات ژئومورفولوژی با رویکرد زمین باستان شناسی با هدف بررسی زمینه های ظهور و فروپاشی تمدن ها و نیز عوامل موثر بر آنها جهت پیدا کرده است. در این پژوهش از دستگاه غربال برای دانه سنجی ذرات بالای 63 میکرون و برای ذرات زیر 63 میکرون از روش پیپت و از نرم افزار گرداستیت برای تحلیل آماری رسوب ها بهره گرفته شد. در کنار آن از نتایج کانی شناسی رسی، کلسیمتری و رنگ نیز استفاده شد. بر اساس ...

شکل گیری جوامع پیچیده اولیه در ایران در دوره پیش از تاریخ مربوط به دوره مس- سنگی است که مرحله انتقال سنت های فرهنگی جوامع ساده نوسنگی به حکومت های دوره آغاز نگارش و سپس دوره ایلام محسوب می شود. این دوره انتقالی که در استان فارس با عنوان دوره های باکون و لپویی مطرح است، دارای شاخصه های مهمی همچون پیدایش نابرابری سیاسی- اجتماعی، افزایش جمعیت، کنترل اداری، تولید تخصصی و رشد اقتصادی می باشد که نمود...

وجود صدها تپه و محوطه باستانی منعلق به دوره های فرهنگی گوناگون، در حوزه درون فرهنگی هلیل رود نشانه غنا و سرشاری این حوزه فرهنگی کشور می باشد. یکی از مهم ترین این دوره ها دوره مس و سنگ است زیرا پایه های فرهنگ بزرگ عصر مفرغ منطقه در این دوره شکل گرفته است. هدف از انجام این پژوهش مشخص کردن توالی فرهنگی دوره مس و سنگ و شناسایی عوامل موثر بر استقرارهای این دوره بوده که با توجه به اهداف موجود، پرسش ه...

باستان شناسی به عنوان نظامی علمی برای پردازش مدل ها و ایجاد قیاس های منطقی و بازسازی محیط طبیعی، وامدار جغرافیاست و به صورت جدایی ناپذیری در بازسازی محیط طبیعی گذشته استقرارهای انسانی با چشم انداز و محیط مرتبط است؛ چرا که الگوهای خاص زندگی شکل گرفته بر روی زمین ناشی از تأثیرات متقابلی است که بین انسان و محیط وجود داشته است. این ارتباط به ویژه در زمینه مسائل و موضوعات مربوط به خاک و زمین های رسو...

مقالۀ پیش رو قصد دارد تا الگوهای مکانی ـ زمانی محوطه های باستانی شهرستان سنقروکلیایی را در محیط gis مورد ارزیابی قرار دهد. برای دست‎یابی به این مهم، نخست منطقۀ مورد نظر با روش بررسی عمومی از دید باستان شناختی مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجۀ این بررسی شناسایی دویست‎وهشتادوشش محوطۀ باستانی مربوط به دوره های مختلف بود که مواد و جامعۀ آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. پراکنش محوطه­های باستانی شناسایی‎...

دریای مازندران بزرگ ترین دریاچۀ روی زمین است و به دلیل بسته بودن حوضۀ آبریز، در طول زمان نوسانات زیادی داشته است. از بدو شکل گیری این دریا تا کنون، کمینۀ سطح آب آن به 113- متر و بیشینۀ آن به 50+ متر رسیده است. در خلال هر پیش روی و پس روی، اراضی زیادی از آب خارج شده و منابع جدیدی اضافه شده یا منابعی به زیر آب می روند. پس روی و پیش روی آب دریای مازندران در پژوهش های متعددی بررسی شده که بیشتر بر م...

حوزه فرهنگی جنوب شرق ایران در عصر مفرغ شاهد شکوفایی مراکز شهری پیچیده ای است، محوطه ی باستانی شهداد که در نزدیکی کویر لوت واقع شده یکی از این محوطه های شاخص و کلیدی به حساب می آید. از این محوطه اشیای متفاوتی بدست آمده که از آن جمله می توان به ظروف سفالی ساده و منقوش (قرمز، نخودی و خاکستری)، ظروف مفرغی، اشیای سنگی، پیکرک های گلی و مهره های زینتی اشاره نمود. پژوهش حاضر جهت دستیابی به اهداف تحق...

در بهار سال 1389 بررسی و شناسایی باستان­شناسی تنگ معشوره (گاوشمار) به سرپرستی نگارنده با هدف شناسایی محوطه ­ها و تپه ­های باستانی موجود در این محدوده، واقع در60 کیلومتری جنوب غربی شهرستان دلفان در شمال لرستان طی دو مرحله در اطراف رودخانه چم زکریا در دهستان میربگ جنوبی شهرستان دلفان و رودخانه کاکارضا در دهستان فیروزآباد شهرستان سلسله به صورت فشرده و با پیمایش دقیق منطقه انجام شد. نتیجه بررسی انج...

بررسی و شناسایی باستان‌شناختی به روش‌های گسترده یا فشرده، از رایج­ترین روش‌های کاربردی برای شناخت آثار، تغییرات فرهنگی و زیست‌بوم فرهنگی است؛ بررسی و شناسایی دشت‌ها، دره‌ها و مناطق مختلف، قطعاً نتایجی را دربر دارند که در کنار یکدیگر می‌تواند اطلاعات جامع و کاملی از چگونگی حضور و برهمکنش جوامع باستانی ارائه دهد. دشت‌های دامنه‌‌های مختلف رشته­کوه الوند و به‌طور اخص، دشت مرتفع میان‌کوهی تویسرکان از...