شمال فلات مرکزی ایران یکی از حوزه های طبیعی – فرهنگی فلات مرکزی ایران است که از اواخر هزاره ششم ق.م در آستانه پیچیدگی های اقتصادی و اجتماعی قرار گرفته است. شواهد حاصل از کاوشها و بررسی ها در محوطه های باستانی تپه سیلک کاشان، اریسمان نطنز، تپه چشمه علی شهر ری و تپه حصار دامغان که محوطه های پیش از تاریخی با تکنیکهای اولیه، شکل گیری فلزکاری را در این حوزه رقم زدند. فرایند تولید فلز در فلات مرکزی...

فعالیت های جدید باستان شناسی در جیرفت، در جنوب استان کرمان، علاوه بر کشف شواهد آغاز شهرنشینی، منجر به شناسایی مدارک فلزکاری، اشیای فلزی، شواهد معدن کاری کهن و سرباره های استحاله ی کان سنگ ها گردیده است. در مجموعه ی اشیای بازیافتی از حفاران غیرمجاز از منطقه ی معروف به «میل فرهاد»، در جنوب خاوری دشت جیرفت، یک سنجاق و دو میله مفرغی انتخاب و در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفته اند. بر پایه ی مقایسه...

تشکیل دریاچه های سدی در محیط های آبرفتی که دارای آب و خاک حاصلخیز می باشند، علاوه بر تغییرات محیطی می تواند باعث جابجایی، از بین رفتن و یا تغییر الگوی استقرارگاههای انسانی در محدوده تشکیل دریاچه شود. وقوع زمین لغزش کبیرکوه و شکل گیری دریاچه سیمره در 4 مرحله، باعث تغییراتی در الگوی استقرار محوطه های باستانی شده است. هدف از این تحقیق، بررسی اثرات شکل گیری دریاچه سیمره بر استقرار محوطه های باستانی...

هدف پژوهش حاضر مطالعه و بررسی چهار شهر شیروان، سیمره، جولیان و چوی زر در استان ایلام می باشد. استان ایلام واقع در جنوب غرب ایران، باتوجه به برخورداری از امکانات و مواهب زیست محیطی از گذشته های دور، بستر مناسبی برای ایجاد هسته های تمدنی محسوب می شده است. شکوفایی این منطقه بویژه از دوره ساسانی آغاز گشته و طی این دوره بر اثر افزایش جمعیت، آثار و شهرهای زیادی احداث شده است. از جمله مهمترین محوطه ها...

ایران و هند تمدن‌هایی کهن با ریشه‌های عمیق و مشترک‌اند، که بی‌شک حضور و گستردگی آیین‌ها در این دو تمدن نقش مهمی ایفا می‌کند. دربارۀ پیدایش خاستگاه نمایش در ایران پیش از اسلام تا کنون بحث‌ها و نظریات مختلفی بیان شده است. در میان نظریات مختلف در این باب، دیدگاه خاستگاه آیینی اساس نظرگاه ما را در این بحث تشکیل خواهد داد. در این پژوهش، ابتدا به‌اختصار، نظر این گروه از پژوهندگان بیان می‌شود. آن‌گاه ...

فسا و داراب دو شهر مهم و باستانی در شرق استان فارس هستند که متاسفانه مطالعات باستان شناسی بر روی آنها بسیار کم صورت گرفته و تنها به صورت اختصار در تعداد اندکی از کتابهای باستان شناسی، به نام تپه جلیان فسا بر می خوریم. در مورد تپه های پیش از تاریخ داراب وضع به مراتب بدتر می باشد و تاکنون بررسی دقیقی بر روی آنها صورت نگرفته است. میروشیجی مقاله ای را در گزارش های اولین مجمع سالانه کاوشها و پژوهش ه...

معرفی و شناخت نقوش سفال‌های شهر سوخته‌ی سیستان که یکی از بزرگ‌ترین محوطه‌های باستانی دوران آغازتاریخی فلات ایران به شمار می‌رود و نیز از تمدن‌های حوزه رود هیرمند محسوب می‌شود، دارای اهمیت زیادی درزمینهٔ های گوناگون فرهنگ ایرانی است. مطالعه و تحلیل نمادین نقوش سفال‌های شهر سوخته و شناخت ویژگی‌های تزئینی آن‌ها که با زیبایی و هماهنگی خاصی به‌صورت نقش و طرح جلوه‌گر شده‌اند، باعث آگاهی ما از تفکر، با...

کشور ایران دارای فرهنگی بسیار متنوع و تاریخ کهنی است و یکی از غنی ترین کشورهای جهان از حیث آثار باستانی در بیشترین دوره های تاریخی تمدن و فرهنگ بشر و حتی ما قبل تاریخ است. می توان با برقراری رابطه بین فرهنگ و گردشگری این گنجینه را به منبع خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرد زیرا فرهنگ دیرینه کشورمان از مولفه ها و عناصر متعددی تشکیل شده که از جمله آن ها می توان به زبان پارسی، آداب و ر...

سغد نام باستانی منطقه­ای اطراف درّه بدخشان در ماوراءالنهر بود. مرکز این منطقه شهر سمرقند است. مردم سغد در زمان ساسانیان به دلیل فعالیت­شان در بازرگانی، بخصوص تجارت با چین و هند، معروف بودند و یکی از قطب­های اصلی اقتصاد ایران بشمار می­آمدند. از زبان سغدی در دوره میانه زبان­های ایرانی، آثاری بسیار برجای مانده که یکی از مهم­ترین آن­ها، نامه­های کهن سغدی است. نامه­های کهن سغدی به زبان و خط سغدی به س...