نشانه‌شناسی از نظریات تحلیلی نیمة دوم قرن بیستم است. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسوی­تبار آمریکایی، با کتاب نشانه‌شناسی شعر، این نظریه را برای خوانش شعر پیشنهاد کرد که بر اساس آن می‌توان شعر را با دو خوانش اکتشافی و پس‌کنشانه مورد بررسی قرار داد. خوانش اول، معانی محوری شعر را مورد بررسی قرار می‌دهد اما در خوانش دوم، با توجه به دلالت‌های زبانی، پس از بررسی عناصرغیردستوری، ارتباط درونی عناصر متن، در ...

در مقاله حاضر چهار فرایند شکل گیری هویت در فرایند توسعه فضاهای کار و زندگی در دو روستای جنوبی شهر سمنان بر اساس مطالعه میدانی و داده های مردم نگارانه بررسی شده اند. در واقع با توجه به ابعاد تئوریک و دشوار مساله هویت، نقاط ارتباط و اتصال میان فرد و فضا - که یکی از جنبه های مادی شکل گیری هویت است- در چهارچوبی تحلیلی قرار گرفته است. این تحقیق با استفاده از روش هرمنوتیکی که یکی از روش های تحلیل کیف...

پژوهش حاضر، به بررسی نحوه تفسیر و رمزگشایی سریال «کلاه پهلوی» در بین زنان پرداخته است. برای این منظور، ابتدا پنج گروه از زنان شهر تهران، به روش غیراحتمالی و هدفمند، به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند و سپس، با استفاده از روش مصاحبه گروهی متمرکز، خوانش های آنان از این مجموعه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تفاوت هایی در واکنش مخاطبان به این سریال وجود دارد و آنان دریافت کنندگان منفعل پیام های...

مایکل ریفاتر، دو شیوۀ خوانش اکتشافی و پس نگر را در نشانه شناسی شعر مطرح کرده است. در خوانش اول به بررسی مفهوم و معنا و در خوانش دوم به دلالت های زبانی توجه می شود. در خوانش دوم، پس از بررسی عناصر غیردستوری، ارتباط پنهانی و درونی عناصر متن درقالب انباشت و منظومه های توصیفی تبیین می شود، سپس خواننده به دریافت هیپوگرام ها روی می آورد، و درنهایت این مباحث به دریافت و کشف ماتریس ساختاری شعر می انجام...

این مقاله به تحلیل گفتمان کارزار انتخاباتی نامزدهای پیروز دوره‌های هفتم و نهم، انتخابات ریاست جمهوری ایران‌ ـ‌ آقایان سید محمد خاتمی و محمود احمدی‌نژاد می‌پردازد. هدف از این تحقیق، آشنایی و درک تحولات گفتمانی بین دولت و مردم، طی یک دورۀ هشت ساله از طریق تحلیل مقایسه‌ای دو فیلم تبلیغاتی این کاندیداهاست. روش‌شناسی پژوهش، روش تحلیل گفتمان انتقادی از منظر فرکلاف است. لذا ابتدا واژگان، ضمیر ما...

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی دامنه خوانش پذیری متن در چارچوب الگوی تحلیل متن بارت: مطالعه موردی دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» در صدد است تا ضمن ارائه نمونه ای از هزاران خوانش ممکن از متن، الگویی برای بررسی دامنه خوانش پذیری متن ارائه دهد، تا بر اساس این الگو برای اولین بار ابزاری جهت بررسی دامنه خوانش پذیری متن مطرح شود. چارچوب نظری پژوهش نسخه پیشرفته تری از الگوی تحلیل متن بارت (1977؛...

نظریه قطبهای استعاره و مجاز یاکوبسن از جمله دستاوردهای راهگشای زبانشناسی جهت تبیین برخی ویژگی های سبکی متون ادبی به ویژه شعر است.یاکوبسن کاربرد استعاری زبان را مرتبط با بهره گیری از امکانات محور جانشینی و کاربرد مجازی را در ارتباط با استفاده از امکانات محور همنشینی می داند.در عین حال کاربرد استعاره را شاخص ادبیات رمانتیک و سمبولیستی و استفاده از مجاز را مشخصه ادبیات حماسی و واقعگرا به شمار می آ...