تلمیح استفاده از آیه، حدیث، داستان یا مَثَل معروفی در کلام است و موجب زیبایی کلام و تأکید و ترویج منبع مورد استفاده می گردد. عالمان فنّ بلاغت، تلمیح را در مجموعه صنایع معنوی بدیع قرار داده اند و برخی آن را مترادف و بعضی قِسمی از تضمین می دانند. جایگاه قرآن کریم و پس از آن، نهج البلاغه به عنوان دو منبع غنی معارف اسلامی همواره مورد نیاز انسان ها بوده است و خواهد بود. این مقاله با پرداختن به تلمیحات ق...

تأثیر قرآن کریم - با بیش از شش هزار آیه - و احادیث نبوی بر ادب گران سنگ پارسی بر احدی پوشیده نیست و دو منبع گرانمایه ادب پارسی، همواره تأثیری پنهان و آشکار بر آثار ادبی نهاده است. در این مجال، به بررسی تأثیرگذاری آیات قرآنی و احادیث نبوی بر رباعیّات سحابی پرداخته شده است. سحابی از شاعران دوره صفوی است که بیشترین شهرت او به خاطر سرودن رباعیّات بوده است. سحابی بیشترین بهره وری را از آیات قرآنی برده...

کمال خجندی، از سخنوران و عرفای عالی‌قدر قرن هشتم هجری، یکی از بزرگ‌مردانی است که از آیات و مضامین قرآنی در اشعار خویش بسیار بهره برده است. در این مقاله، بازتاب مطالب قرآنی خواجه کمال ذیل چهار بخش مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است که عبارت‌اند از: ۱. اسماء، سُوَر و آیات قرآنی؛ ۲. تلمیح به داستان‌های قرآنی؛ ۳. تجلی مضامین قرآنی؛ ۴. اقتباسات قرآنی. در بخش اول ابیاتی که نام سوره‌ها و آیه‌های قرآنی به...

در این پژوهش برآن ایم تا از دیدگاه بینامتنیت قرآنی، غزلیات خواجه راز را مورد  نقد و بررسی قرار دهیم. در حقیقت بینامتنیت قرآنی در سخنان این شاعر و عارف بزرگ، در اشکال مختلفی جلوه گر شده است. وی از واژگان و عبارات قرآنی به وفور در کلام خویش استفاده نموده است. این پژوهش با هدف نمایاندن بینامتنیت قرآنی در اشعار حافظ و با بررسی چگونگی استفاده حافظ شیرازی از آیات نورانی وحی در غزلیات پر شوراش صورت گر...

چکیده این پژوهش تاثیر آموزش مهارتهای زندگی با رویکرد قرآنی (رویکرد جدیدی در آموزش مهارتهای زندگی) را بر دو متغییر تایید خویشتن و پذیرش اجتماعی در دانشجویان دختر شرکت کننده در کارگاه آموزش مهارتهای زندگی قرآنی که در غرب تهران ساکن بوده اند، مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش نیمه آزمایشی بوده و با استفاده از طرح پیش آزمون- پس ازمون همراه با گروه کنترل انجام گرفته است. به منظور نمونه گیری در این...

انسان موجودی اجتماعی است که تنها در صورت زندگی در اجتماع و تعاون با سایر اعضای جامعه قادر به تأمین نیازهای مادی خود خواهد بود. او در پرتو زندگی در عرصه ی اجتماع می تواند در مسیر کمال معنوی حرکت کرده و استعدادهای خود را شکوفا سازد لذا پیوسته نیازمند بروز و ظهور رفتارهای پسندیده و بهنجار در ارتباط با دیگران است. در مقابل، در صورت بروز رفتارهای مذموم، زندگی اجتماعی او از هم می پاشد و دچار اختلال و...

نَسخ، از مسائل بحث‏انگیز قرآن کریم است و ماهیت، امکان، مصادیق و مسائل آن، مباحث گسترده‏ای را در قرآن‏پژوهی برانگیخته است. محصول این مباحث، به گونه مستقیم یا غیر مستقیم، بر علومی همچون تفسیر و فقه اثر می‏گذارد. بازشناسی نظریه نسخ قرآن از نگاه روایات اهل بیت:، مفهوم و گستره آن به همراه پاسخ به مسائل و شبهات آن، موضوع اصلی این مقاله به شمار می آیند که با رویکردی تحلیلی سامان یافته است.

از جمله مسائلی که از دیرباز در همه انحای نگرش تفسیری و در همه اعصار تا امروز، معرکه آرای مفسّران قرار گرفته است، وجه ارتباط هدایت قرآن کریم به متّقین می باشد. قرآنی که حکمت نزول آن هدایت عالمیان معرّفی شده، به چه علّت در آیه دوم سوره بقره هدایت آن به متّقین نسبت داده شده است؟ منظور از هدایت و متّقین در این آیه چیست؟ آیا این نسبت دالّ بر انحصار هدایت قرآن به متّقین است؟ نظرات مختلف مفسّران را به دو بخش ا...

در بین آثار کهن ادب پارسی، مثنوی معنوی مولوی، تنها کتاب عمده در نوع خود می­باشد که بیشترین تأثیر و بهره را از کلام وحی گرفته است. یکی از این اثرپذیری­ها، تجلّی چهره­های قرآنی خصوصاً انبیای الهی می­باشد که مولوی به تناسب ذوق عارفانه­ی خویش، به این شخصیّت­ها ماهیّتی عرفانی بخشیده است. مثلاً از نظرگاه این عارف بزرگ، خضر(ع) پیری جاودانه و مبارک قدم است که گم­گشتگان طریق حق را از تاریکی جهل، به سرچشمه­ی ...

عزاداری برای سیدالشهداء (ع) یکی از بزرگ ترین مصادیق بزرگداشت شعائر الهی است. در حقیقت یکی از مهم ترین امتیازات جامعه شیعه، برخورداری از چشمه پر فیض نورانیت و معنویت عاشوراست. این چشمه جوشان از نخستین روزی که موضوع یادکرد مصیبت امام حسین (علیه السلام) و یارانش مطرح شد جریان یافت و تا امروزه همچنان جاری است و پس از این هم ادامه خواهد داشت. اما در طول تاریخ همواره کسانی بوده اند که علی رغم اینکه ا...