قضاوت و دادرسی از روزگار قدیم که به صورت ساده و ابتدایی و در قالب‌ داوری و قضاوت خصوصی وجود داشته تا امروز که به صورت نظامی پیچیده درآمده است؛ متناسب با درجه تمدن، نوع حکومت و مقتضیات و ملاحظات سیاسی، اجتماعی و مذهبی جوامع دگرگون‌ شده و در هر دوره‌ای ویژگی‌های خاصی داشته است.یکی از این دوره‌ها، عصر حاکمیت تیموریان بر مناطق مختلف از جمله ایران و ماوراءالنهر است. در این دوره مانند دوره‌های قبل ا...

طلوع داستان نویسی پسامدرن، اندکی پس از رشد داستان نویسی مدرن در کشورمان و تقریباً همگام با شروع داستان نویسی پسامدرن در جهان آغاز شد. اگرچه نخستین بارقه های پسامدرنیسم در ایران آشکارا در برخی از داستان های کوتاه دهه ی 40 به بعد مشاهده می شود، امّا رشد رمان پسامدرنیستی فارسی را می توان ویژه دهه های 70 و 80 دانست. علیرغم مرزبندی دقیقی که بین رمان های مدرن و پسامدرن در کشورمان وجود ندارد، امّا پس از ...

در دسته بندی رمانهای دهه هشتاد و نود، چهارنوع رمان عامه پسند، رمان جنگ، رمان شهری و رمان زن- محور را ملاحظه می کنیم که تفاوت ها و تقابل های نسلی بسته به نوع رمان و اندیشۀ حاکم بر آن در این تقسیم بندی چهارگانه متفاوت است. مساله اصلی این پژوهش، تحلیل چگونگی بازآفرینی مناسبات نسلی در رمان های این دو دهه است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای تقسیم بندی چهارگانه ای است که از رمان ها انجام شده است...

جنبش ادبی رمان نو یکی از جریان‎های پیشرو و شالوده‎شکن در داستان‎نویسی جهان بوده‎است. این جریان ادبی در فرانسه بسیاری از اصول داستان‎نویسی سنتی را تحت‎الشعاع قرار داد و نوعی شالوده‎شکنی در عرصۀ نوشتار و سنت‎های ادبی به وجود آورد. رمان نو که از جریان‎های تأثیرگذار ادبیات مدرن به شمار می‎رود در جامعۀ ادبی ایران نیز نویسندگان و علاقه‎مندانی را به خود جلب کرد. در دوره‎ای که رئالیسم وجه غالب داستان‎ن...

امروزه رمان غالب ترین ژانر ادبی معاصر است. از میان تمامی طرفداران رمان، سهم زنان در این حوزه، چه در قالب نویسنده و چه در مقام خواننده به طور روزافزون در حال افزایش است به نحوی که بسیاری از صاحب نظران از زنانه شدن ادبیات سخن می گویند. این مقاله به توصیف همین ابعاد می پردازد. متأسفانه در زمینه ی رمان خوانی ایرانیان آماری دقیق و مناسب در دست نیست و لذا نتایج تجربی موجود در مقاله، نتیجه ی مجموعه ای...

رمان شب هول، که به دلیل انتشار در بحبوحه انقلاب اسلامی با اقبال زیادی مواجه نشده است، ازنظر ساختاری و تکنیکی نوآوری هایی دارد که آن را در جایگاه درخورتوجهی نزد خوانندگان، داستان نویسان و منتقدان قرار می دهد. به دلیل پیچیدگی روایت و دشوارخوانی این رمان، در معدود نقدها و تحلیل های منتشرشده اختلاف نظرهایی درباره کیستی راوی و ترتیب زمانی روایت های مختلف داستان دیده می شود. این مقاله رمان شب هول را ...

در این نوشته قصد داریم کارکرد، انواع و جایگاه گفت‏وگو را در رمان آواز کشتگان بررسی کنیم. این رمان رئالیستی در ترسیم اوضاع سیاسی- اجتماعی عصر خود و مخلد کردن مشقت‏های مبارزات سیاسی یک نسل اهمیت خاصی دارد. در این رمان، گفت‏وگو هم به عنوان یکی از مهم‏ترین عناصر داستان و هم به عنوان یکی از سازه‏های ساختار رمان و هم به عنوان یکی از راه‏های خلق و معرفی شخصیت‏ها نقش و کارکرد خاصی دارد. براهنی از انواع...