در مقطعی از حیات امام صادق(علیه السلام)، فضایی پدید آمد که در آن امام، توانست به تبیین معارف الهی، مشغول شود. ابعاد کار فرهنگی امام صادق(علیه السلام)، بسیار گسترده و وسیع است. یکی از ابعاد این حرکت، پدید آوردن مدرسه تفسیری است. شناخت این حرکت، ثمرات معرفتی بسیاری را در بردارد. دسته ای از این معارف قرآنی، مربوط به مبانی تفسیری ایشان می باشد. معارفی که تاکنون به طور منسجم به آن پرداخته نشده است. ...

در فایل اصل مقاله موجودد است.

با توجه به دو مولفه اصلی عرفان زاهدانه؛ یعنی سختگیری بر نفس و التزام به آداب و مبانی شریعت ، باید گفت که از لحاظ تاریخی ، قرن دوم هجری ، اوج اندیشه های زاهدانه در تاریخ تفکر عرفانی است . بر این اساس ، نکوهش مال و منال دنیوی و ستایش از فقر و درویشی و تعهد به مبانی شریعت در این قرن جایگاه والایی دارد. در قرن سوم هجری و با پیدایش عناصر عرفان عاشقانه مثل ستایش توانگری و دفاع از ابلیس و تعرض به برخی...

نسبت میان مسألۀ رنج و ایمان، نزد اندیشمندان اهمیت ویژه ای دارد و دیدگاه های متفاوتی در این زمینه ـ با رویکردهای درون دینی یا برون دینی ـ ابراز شده است. اهمیت مسألۀ ایمان، عمدتاً به رابطۀ ایمان و سعادت معطوف است که در متون و مأثورات دینی، بر آن، تأکید فراوان رفته است. در عرصۀ تضارب آرا در این باب، عارفان نیز در آثار مکتوب خویش، با ابتنا بر ذوق و تجربۀ عرفانی، دیدگاه های عمدتاً بدیعی در این باره در...

موضوع زهد از دیرباز از جمله حوزه های مورد توجه عرفا و ادبای اسلامی و از جمله مفاهیم و مضامین مشترک میان آنها بوده است. از دوره هایی که زهد در ادبیات عرب و به ویژه شعر به صورت موضوع مستقلی گسترش یافت، دوره ی اندلس است. ابو اسحاق البیری، شاعر و فقیه مالکی اواخر عصر امویان و دوره ی ملوک الطوائف در اندلس، یکی از بزرگترین شاعران زهدیه سرا در ادب عربی است که مضامین و معانی زهد را در قصایدی بلند و با ...

چکیده اخلاق» یکی از ارکان اساسی فرهنگ بشری است و لذا «تربیت اخلاقی»، از دیرباز مورد توجه پیامبران، مصلحان اجتماعی، اندیشمندان و مربیان قرار گرفته است. از آنجا که در دین مبین اسلام، اخلاق و تربیت اخلاقی، آبشخور اعتقادی و معنوی دارد، رجوع به آراء و افکار بزرگان دین از جمله پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) می تواند الهام بخش برنامه های تربیت اخلاقی باشد. هدف این پژوهش که با روش تحلیلی - اسنادی انجام گرف...

در نظام اخلاقی نهج البلاغه، بحث از خودشناسی و خودسازی از جایگاه قابل تأملی برخوردار است. به گونه ای که با شناخت و به کارگیری آنها می توان در زندگی و اخلاق فردی موفق بود و این موفقیت را به جامعه نیز منتقل نمود. در این تحقیق با نگاهی کلّی به نهج البلاغه و سایر کتب دینی و روایی، مسائلی که بر خودشناسی اثرگذار بوده و عامل رشد اخلاق شخصی و اجتماعی می باشد، استخراج شده است. بدین منظور که انسان در کنار ...

چکیده نوشتار حاضر جستجویی است پیرامون آراء ، احوال واقوال فضیل بن عیاض که در آن سعی نموده ایم وجوه مختلف شخصیتی ورفتاری او را با واکاوی مبانی نظریِ عواملی همچون خلوت ، حزن واندوه ، فتوت وجوانمردی وبرخی مباحث کلامی همچون عدم ستایی مورد بررسی قرار دهیم . وجود بارقه هایی از ملامتیه ، اصول جوانمردانه رفتاری و اشتغال به حزن واندوه درکنار «عملگرایی» در حوزه ایمان ، حاکی از وامداربودن او نسبت به جوانم...