شناخت واجب الوجود، جزو مسائل اساسی در الهیات باالمعنی الاخص است، به طوری که در زمرة مهم ترین اهداف فلسفه است و سعادت بزرگ فلسفه به شمار آمده است. این مطلب تحت عنوان «الحق ماهیته انیته» بیان می کند که حق تعالی، واجب الوجود، انیت محض و محقق محض است (انیت یعنی وجود و تحقق). یعنی ذات او حتی در ذهن هم قابل تحلیل به تحقیق موجود وجود نیست بلکه او تحقق وجود محض است. دربارة این مسئله دو دیدگاه عمده وجود...

برنامه درسی و برنامه درسی آموزش عالی همانند سایر رشته‌های علمی دارای فلسفه‌ای است. به صور مختلفی می‌توان فلسفه برنامه درسی آموزش عالی را مورد بررسی قرار داد. مثلاً می‌توان به سؤالات متافیزیکی، معرفت‌شناختی و ارزش‌شناختی رو کرد و پرسید که پاسخ‌های ارائه شده به پرسشِ ماهیت واقعیّت، ‌‌چگونه و چه بخشی از برنامه درسی آموزش عالی را متأثر می‌سازد و اینکه واقعیت عینی است، ذهنی است یا عینی ذهنی است، چگونه ...

پیش فرض های حاضر که جستار حاضر بر آن استوار است، این است که چون هیچ آموزه ای در سنت و تفکر اسلامی بدون مشروعیت بخشی " نص" {قرآن} امکان تدوین نمی یافت، از همین حیث " فلسفه" نیز به رغم انتقال آن از یونان باستان، نه تنها بر مدار مشروعیت " نص" رشد و نمو یافت، بلکه " فلسفه" پس از انتقال در عالم اسلامی، ماهیت و ساختاری متناسب با ساختار " نص" و نهایتا " تئولوژیک" پیدا کرد.    نخستین گام در تثبیت فلسف...

استاد مطهری در فلسفه اسلامی آرا خاصی دارد استقصا آنها در فهم رشد تاریخی فلسفه در فرهنگ اسلامی اهمیت دارد تامل در نسبت بین امکان ذاتی و امکان استعدادی و نیز تحلیل اعتبارات ماهیت به عنوان دو نمونه برای نشان دادن دیدگاه خاص استاد مورد مطالعه قرار می گیرند

با اینکه اغلب به غلط تصور می­شود که فلسفۀ تحلیلی، به عنوان یک جنبش ضد-متافیزیکی، هیچ ارتباطی با متافیزیک ندارد، اما دلایل خوبی وجود دارند که بر اساس آن می­توان تمایلات متافیزیکی فیلسوفان تحلیلی را تصدیق نمود و متعاقباً ماهیت ضد-متافیزیکی فلسفه تحلیلی را در تمام مراحل شکل­گیری­اش به حداقل رساند. چون فلسفه تحلیلی یک جنبش تاریخی است که ماهیت اصلی آن در چند مرحله شکل یافته است، لذا با پیگیری این مرا...

اهمیت چشم ناپوشیدنی خلاصه‌نویسی، به منزله یکی از انواع بسیار مهم نوشته‌های مسلمانان در طول تاریخ اسلامی، از طریق بررسی قدمت آنها و نیز اعتباری که متفکران اسلامی برای این نوع نوشته‌ها قائل‌ شده‌اند و بالاخره از رهگذر فواید این گونه از آثار قابل پیگیری است. بررسی علل رویکرد مسلمانان به خلاصه نویسی، فایده شناسی و آسیب‌ شناسی این‌گونه از نوشته‌ها بر عهده این تحقیق است. در این بررسی، به علل مختلف ای...

  امروزه فلسفه تطبیقی به عنوان حوزه‌ى مطالعاتی جدیدی در حال بسط و گسترش است، گرچه برخی در اعتبار آن به شک و تردید می‌نگرند، اما در این مقاله ماهیت مسائل فلسفه تطبیقی، تعریف مبانی، امکان و روش‌شناسی آن مورد بحث قرار گرفته است. در پایان نتیجه می‌گیریم فلسفه تطبیقی در ساحتی فرافلسفی با تلفیقی از روش‌شناسی‌های موجود ممکن است و این فلسفه توانایی پاسخ به برخی از مسائل حل ناشده را داراست. بنابراین می...

این نوشتار چیستی نظریه در فلسفه سیاسی را با ابتناء به آراء علامه طباطبائی و بر اساس روش تفسیری متن‌محور مورد بحث قرار داده است. ابتدا جایگاه فلسفه سیاسی و تعریف آن در گستره علوم اسلامی مشخص گشته و سپس با مبنا قرار دادن نظریه ادراکات اعتباری، به تعریف نظریه در سطح فلسفه سیاسی پرداخته می‌شود. بر این اساس نظریه عبارت است از مجموعه اعتبارهای کلی و ثابتِ(اعتبارهای حدوسط) ارزشمند و مقدس که با سامان دا...

در این مقاله، یک بحثی تطبیقی میانه دو فیلسوف، یکی متعلق به حوزة تحلیلی و دیگری به حوزة ایده­آلیسم آلمانی، در مسألة بنیاد و آغاز فلسفه، انجام می­گیرد. تعهد و تمرکز مقاله بر "ویتگنشتاین" بیش از "هگل" خواهد بود. دشواری و در عین حال جذابیت بحث از آن­روست که دو فیلسوفِ مورد مطالعه، ماهیت فلسفه، روش و وظایف آن را متفاوت می­نگرند و دارای موضوع، غایت و مسألة کاملاً متغایرند. دو فیلسوف درمعقولاتی مانند...

رساله حاضر با عنوان ماهیت وحی از دیدگاه فلسفه مشاء و کلام امامیه در چهار فصل و ذیل عناوین کلیات، ماهیت وحی از دیدگاه فلسفه مشاء، ماهیت وحی از دیدگاه کلام امامیه و جمع بندی و نتیجه تنظیم شده است. در فصل اول کلیاتی نظیر طرح کلی تحقیق و برخی واژگان کلیدی نظیر فلسفه مکتب مشاء کلام و وحی بررسی شده است. فصل دوم و سوم که حجم اصلی این رساله را تشکیل می دهند به بررسی وحی در دو دیدگاه فلسفه مشا و کلام ام...