چکیده منطقه قفقاز در طول تاریخ یکی از مناطق استراتژیک جهان به شمار می‌آمد. اهمیت ژئوپلیتیکی این منطقه عمدتاً ناشی از نقش کوه‌های قفقاز می‌باشد که همچون سدی این منطقه را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کرده‌اند. با تشکیل دولت ایلخانان در ایران و جنوب کوه‌های قفقاز و دولت اردوی زرین در شمال قفقاز یعنی دشت قپچاق بار دیگر اهمیت ژئوپلیتیک منطقه قفقاز برجسته شد. خانات اردوی زرین که پیش از ایلخانان در ش...

با توجه به عضویت روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متحد، قدرت هسته ای، هم جواری و درگیر بودن در عرصه گسترده ای از جغرافیای جهان (از ژاپن، چین، آسیای مرکزی، خاورمیانه، دریای سیاه، شرق اروپا، تا حوزه بالتیک) و نیز امکان حمایت و تقویت نظامی گروه ها و حکومت های مختلف، هنوز هم تاثیرگذاری دوری و نزدیکی روسیه در مناطق مختلف جهان به ویژه در حوزه قفقاز جنوبی غیرقابل انکار است. مجموعه ایی از منافع امنیتی و...

به قدرت رسیدن دموکرات ها به رهبری باراک اوباما به منزله طیف گسترده‌ای از تغییرات در حوزه سیاست خارجی آمریکا بود که در بسیاری از ابعاد، آن را از دوران حاکمیت نومحافظه‌کاران متمایز می‌سازد. یکی از بارزترین وجوه این تمایز را می‌توان در تغییر رویکرد سیاست خارجی آمریکا در قبال منطقه قفقاز جنوبی مشاهده نمود. پرسش مهم این است که سمت و سوی این تغییرات به چه نحوی بوده است؟ و نیز دلایل و پیامدهای این...

بعد از فروپاشی اتحاد شوروی و استقلال کشورهای منطقۀ آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به‌عنوان همسایگان شمالی جمهوری اسلامی ایران، زمینه برای برقراری روابط ایران با این کشورهای تازه تأسیس فراهم شد. کشورهای این منطقه نسبت به سایر مناطق پیرامونی ایران از نظر تاریخی، تمدنی، قومیتی و فرهنگی با ایران نزدیکی بسیاری دارند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، نگاه ایران به مناطق هم‌جوار براساس مسائل فرهنگی است. ایران ب...

تدبیر سیاسی در عرصه‎ی سیاست خارجی، چونان بازی شطرنجی می‎ماند که در آن فرآیند شناخت، تجزیه و تحلیل و گمانه‎زنی اقدام بازیگران، از اهمّیّت به‎سزایی برخوردار است. بر این اساس استراتژی به‎مثابه طرحی کلان برای ارتقای جایگاه بازیگر در معادلات استراتژیک با استفاده از مجموع توان ملّی، موضوعیّت می‎یابد. از این دیدگاه، جهان سیاست عرصه‎ی ظهور و برخورد استراتژی‎ها در ابعاد مختلف امنیّتی، سیاسی، اقتصادی و نظامی ...

ایران در 25 سال گذشته نظاره‏گر رویدادهایی در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی بوده که گاه نقش چندانی در آن‌ها نداشته است. با این همه، به‏دلیل وجود رگه‏هایی از عمل‏گرایی در سیاست خارجی ایران در قبال جمهوری‏های اتحاد شوروی پیشین، تهران توانسته است تاحدودی نقش و جایگاه تاریخی خود را در این مناطق حفظ کند و از منافع آن بهره‏مند شود. پرسشی که پژوهش حاضر در پی یافتن پاسخی برای آن برآمده، این است که سیاست خار...

تدبیر سیاسی در عرصه‎ی سیاست خارجی، چونان بازی شطرنجی می‎ماند که در آن فرآیند شناخت، تجزیه و تحلیل و گمانه‎زنی اقدام بازیگران، از اهمّیّت به‎سزایی برخوردار است. بر این اساس استراتژی به‎مثابه طرحی کلان برای ارتقای جایگاه بازیگر در معادلات استراتژیک با استفاده از مجموع توان ملّی، موضوعیّت می‎یابد. از این دیدگاه، جهان سیاست عرصه‎ی ظهور و برخورد استراتژی‎ها در ابعاد مختلف امنیّتی، سیاسی، اقتصادی و نظامی ...