از جمله مسائلی که از دهه نخست هجری توجه دانشمندان علم قرائت و تفسیر را به خود جلب نمود و موجب پیدایش آراء و نظریاتی گردید ، پیدایش اختلاف قرائت در عرصه کتاب الهی بود. پدیده اختلاف قرائت به عنوان واقعیتی انکار ناپذیر قرنها افکار دانشمندان علوم قرآنی و نیز قاریان را تحت تأثیر قرار داد و به نوبه خود آثار و مکاتبی در حوزه قرائت ه وجود آورد که آثار آن تا عصر حاضر باقی است. پدیده اختلاف قرائت در عین ...

قرائتی از سوره عصر که مغایر با قرائت های معتبر قرآن کریم می باشد به امیر مؤمنان (ع) نسبت داده شده است، از آن جهت که این قرائت در بردارنده اضافه هائی بر سوره عصر است، پذیرش آن به معنای حذف بخش هائی از قرآن کریم است، بررسی اسناد دو روایتی که این قرائت را به امام (ع) نسبت می دهد، بیانگر این است که این روایات از جمله اخبار آحاد است و جز توسط یک راوی مجهول الحال نقل نشده است، ابو اسحاق سبیعی تنها کس...

قرائت قرآن، یکی از مهم ترین مسائل تاریخ قرآن کریم است، درباره زمان پیدایش اختلاف قرائات، انتساب آن به پیامبر یا قراء، تواتر قرائات، قرائات سبع و... دیدگاه­های متعددی از جانب قرآن پژوهان شیعه و اهل سنت ارائه شده است، به نظر می رسد، روشی که تا کنون برای این پژوهش ها، از جانب قرآن پژوهان مسلمان استفاده شده است، بیشتر مبتنی بر اعتماد به گزارش های روایی عصر اموی بوده است، با توجه به امکان وجود جعل و...

به دلایلی از قبیل تنوع لهجه های عربی، عاری بودن خط نوشتاری قرآن در صدر اسلام از نقطه و اعراب و اجتهادات شخصی برخی از قراء، اختلافاتی در کیفیت قرائت برخی از الفاظ قرآن پدید آمد که جهت محدود کردن تعداد قرائات، علمای علم قرائت، با تعیین شرایطی از قبیل نقل به تواتر، موافق بودن با قواعد زبان عربی و رسم الخط مصحف عثمانی، قرائات را به انواع متواتر، مشهور، آحاد، شاذ و موضوع تقسیم بندی کردند. از میان ای...

مقاله به بیان خدمت دانشمندان آسیای مرکزی در تعلیم و تدریس قرآن کریم اختصاص یافته، در آن بعضی نکته های ضروری تجوید و ترتیل قرآن کریم بر مبنای مصاحبه ی مؤلف با فراگرفتگان این رشته بیان شده است. مؤلف «ترتیل القرآن» استاد عینی و رساله های مربوط به آموزش تجوید را در صد سال آخر بررسی کرده است.

در این مقاله موضوع ناخوانا و نانویسا بودن پیامبر(ص) با نگاهی درون قرآنی مورد بررسی قرار گرفته و سه نظریه عمده مطرح شده است. یکی نظریه مشهور مبنی بر اینکه پیامبر به طور مطلق، خواندن و نوشتن نمی دانسته است. دوم نظریه خاورشناسان که به صورت مطلق، معتقد به خوانا و نویسا بودن پیامبرند. سوم دیدگاه منتخب است که با نقد دو دیدگاه یاد شده، ثابت نموده است پیامبر(ص) قبل از بعثت ناخوانا و نانویسا بوده، ولی پ...

رابطه اختلاف قرائات با تحریف قرآن یکی از مسائل چالش برانگیز درحوزه علوم قرآنی بوده است که از سوی محدّث نوری مطرح گردید. او در قرن سیزدهم با استناد به روایات متناقض، بین اختلاف قرائات و تحریف قرآن ارتباط برقرار کرد و مدعی شد که اختلاف قرائات یکی از عوامل تحریف قرآن می باشد. ازطرف دیگر اهل سنت بر مبنای اعتقاد به نزول قرآن بر هفت حرف، منشأ اختلاف قرائات را به عصر پیامبر(ص) بر می گرداند. برمبنای آیا...

علم قرائت قرآن همواره یکی از عوامل موثر در اثبات اصالت قرآن به حساب می آمده است امرتعلیم قرائت قرآن توسط شخص پیامبر اکرم (ص) آغاز گردید.ازصدر اسلام تا به امروز عده ای عهده دار قرائت قرآن و تعلیم آن در جوامع اسلامی در ادوار مختلف بوده اند. باتوجه به کتاب وسنت پیرامون قرائت قرآن در فن موسیقی و فنون و مهارت های صوت و لحن،حدود و ضوابطی در محدوده های مقبول و مجاز،مشخص گردیده است.وقتی پیامبر اکرم(ص) ...

یکی از حوزه های مهم مطالعات تفسیری خاورشناسان، بررسی صحت انتساب و تاریخ گذاری متون کهن تفسیری است. اللغات فی القرآن منسوب به ابن عباس مجموعه ای مشتمل بر بیش از سیصد واژه قرآن به ترتیب سوَر است که در آن واژه ها با انتساب به لهجه یکی از قبایل عرب یا زبانی بیگانه مانند فارسی، سریانی، نبطی،... معنا شده است. ونزبرو با استناد به تحلیل ادبی، و ریپین با همین شیوه و اندک توجهی به سند در انتساب اللغات به ...

یکى از علومی که در فهم، ترجمه و تفسیر کلام الهى تأثیر مستقیم دارد، «علم قرائات قرآن کریم» است. به همین سبب، این علم از دیرباز، موردتوجه مفسران قرآن بوده و تلاش جمعىِ ایشان بر این بوده که با توجه به قرائت‌های مختلف و تأثیر دادن آن‌ها در فهم قرآن، بتوان بهترین برداشت را مطابق قرائت مقبول عرضه نمود. همین اثرگذارى، در تفسیر نیز خود را می‌نمایاند. پرسشی که این پژوهش درصدد پاسخگویی به آن است آنکه اختل...