فرم یکی از مفاهیم اساسی و کلیدی هنر است که به دلیل گستره معنایی کاربرد وسیع و کلی بودن و باز بودن آن نیاز مبرمی به تبیین از منظر خاص هنری دارد. از آنجائیکه در کتب مختلف هنری کمتر ابعاد مختلف و وجوه معنایی فرم تشریح شده است پرداختن به وجوه مختلف مفهوم این اصطلاح پایه ای ضرری به نظر می رسد. برای این منظور در این مقاله سعی گردیده است تا ابتدا با بررسی معنای لغوی واژه فرم بر اساس فرهنگ های معتبر فا...

چکیده تاریخ هنر در سیر تطور خود، منابع بی شماری را در جهت ارائه باورهای معنوی هنرمندان پیش روی ما گذاشته است. می توان به جرأت مهم ترین انگیزه خلق هنری را اعتقادات دینی دانست. اما هر دین بنا به اصول و آموزه های خود، رویکرد خاصی را در آفرینش هنر یایجاد نموده است. دو دین اسلام و مسیحیت به عنوان بزرگترین بسترهای خلق آثار هنری، هر یک کاربرد خاصی از هنر دینی را عرضه داشته اند. بررسی وجوه اشتراک و اف...

توجه در وجه نظری امور یا به بیانی فنی تر نظریه پردازی ، یکی از ضروری ترین ، حساس ترین و در عین حال پیچیده ترین موضوعات بشری محسوب می شود از این جهت که هر دانش و حتی هر بینشی برای اینکه استحکام و صلابت خویش را بیابد یا بشناساند نیاز به نظریه دارد . و از اینجاست که پدیده ی هنر در فرهنگ غرب ، در وجه نظری خود از صبغه و سابقه ای بهره می برد که در وجه عملی اش ، در حالی که این وجه از هنر در فرهنگ اسلا...

فلسفه ی کنش متقابل سنت و تجدد و بازتاب آن در عرصه های اجتماعی، فرهنگی و هنری همواره زمینه هایی را برای حضور هنر گذشته در هنر معاصر ایران فراهم کرده است. گستردگی، پیچیدگی و اهمیت موضوع به گونه ای است که تنها در یک پژوهش نمی توان به تمام ابعاد این موضوع پرداخت. به همین دلیل در این پژوهش با استفاده از روش نشانه شناسی و بر اساس نظریات سوسور و بارت، به بررسی مفاهیم عناصر تصویری مسجد شیخ لطف الله به ...

شالوده های فلسفی پایداری که افلاطون و ارسطو بنا کردند، علاوه بر دنیای فلسفه، در رویکردهای نظری به هنر نیز تأثیراتی بر جا گذاشت. این مقاله درصدد است این تأثیرات را در حوزه ی فلسفه ی فیلم بررسی کند و با تقسیم سینما به دو جزء تصویر و حرکت، و دنبال کردن این دو جزء در هنرهای یونان باستان و توجه به شکل گیری فلسفه ی هنر افلاطون و ارسطو در مواجهه با این هنرها، دیدگاه صاحب نظران معاصر، یعنی یان ژاروی و ...

سیمرغ و جلوه های آن درهنر ایرانی پیشینه ای کهن دارد که از بنیادهای فرهنگ ایرانِ پیش از اسلام، مایه گرفته است . سیمرغ همواره در حوزه های مختلفی اعم از اساطیر، دین، ادب، فلسفه، حکمت، عرفان و هنر، طی ادوار تاریخی به عنوان یکی از پر بارترین نمادها جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. اهمیت آیکون سیمرغ سبب شده است تا پژوهشگران بسیاری در جهت شناسایی هویت اسطوره ای آن به کنکاش بپردازند. نتایجی که...

چکیده هنرهای اسلامی، دربردارندة گرایشی عقیدتی و بنیانی معرف تشناسانه اند. نگاه هنرمند در این جهان درون گرایانه و حقیقت جویانه است. این خصوصیت با ویژگی ذاتی هنر موسیقی  که اساساً هنری تجریدی است  در برخی عناصر مشابهت میی ابند. ویژگی های هنر اسلامی در تصویرپردازی به نوعی رمزگان سازی وابسته است که خاص هنر اسلامی است. به همین دلیل باید هنر اسلامی و برابرسازی آن در موسیق یتصویر را بر مبنای این ر...

رابطه ی عالم خیال با نگارگری بسیار ظریف اما پر معناست. در فلسفه ی هنر اسلامی، عالم خیال از ارکان اساسی خلق و شکل گیری فرم ها و تصاویر خیال انگیز است. تفکرات عمیق و خلاق فیلسوف مسلمان در باب عالم خیال نیز از جنبه های بسیار مهم در فلسفه ی اسلامی به شمار می آید. این پژوهش با تحلیل آرای فلاسفه ی اسلامی (ابن سینا، سهروردی، ملاصدرا) در باب عالم خیال، در پی پاسخ به این مهم است که جایگاه و اهمیت آن ر...

چکیده ندارد.

آن چه فلسفة دین هگل نامیده می شود حاصل نگاه فلسفی وی به دین است. در نظام فلسفی هگل، هنر، دین، و فلسفه در بخش روح مطلق قرار دارد. هنر نمود حسی، دین نمود تمثّلی، و فلسفه صورت عقلی (مفهوم) امر مطلق است. این سه مقوله در نسبتی دیالکتیکی با یک دیگر قرار دارند. دین آنتی تز (وضع مقابل) هنر، و فلسفه سنتز (وضع مجامع) هنر و دین است. مهم ترین تحولی که به وسیلة هگل، دربارة دین، در تاریخ تفکر پدید آمد پیدایش ...