به نظر می رسد پیدایش نظریه بازی های تکاملی و گسترش بهره گیری از آن بیان کننده گونه ای تغییر در ابزارهای مورد استفاده متخصصان نظریه بازی ها و اقتصاددانان باشد؛ چه آن که برخی به این نظریه در برابر نظریه بازی های کلاسیک به عنوان نوعی پیش رفت می نگرند. این مقاله در پی آن است که نخست تفاوت های مبنایی مطرح میان نظریه بازی های کلاسیک و نظریه بازی های تکاملی را به تصویر بکشاند و دوم این که به این پرسش ...

باید از نویسندۀ محترم مقاله معرفی و نقد کتاب فلسفۀ تحول تاریخ  در شرق و غرب تمدن اسلامی، که این کتاب را برای بررسی و ارزیابی انتقادی انتخاب نموده­اند، تشکر، و از زحمتی که کشیده اند، قدردانی نمائیم. دلسوزی و دقت­نظر ناقد گرامی ـ چه با مطالب ایشان موافق و یا مخالف باشیم ـ بیش از هر چیز دیگری مهم و ارزشمند است؛ چرا که بذل توجه و موشکافی ها درباره یک اثر علمی، موجب غنای بیشتر و رفع کاستی­های آن اثر...

با نگاهی به تاریخچه علوم بلاغی، فصلی در انتهای این تاریخچه به چشم می خورد که از رکود و جمود علم بلاغت از حدود قرن ششم تا کنون حکایت می کند؛ مقطعی درازدامن از تاریخ این علم که در آن جز شرح و تلخیص هایی که بر آثار گذشتگان نوشته شده است، تقریباً چیز دیگری مشاهده نمی شود. چنین می نماید که این پدیده یک علت اصلی داشت و آن اینکه در این دوره، بلاغت که پیش از آن به عنوان یک «فن» شناخته می شد و بر پایه ذو...

در این مقاله به سه مطلب درباره فلسفه علم فقه پرداخته شده است: در مطلب اول تلاش شده است تا با استقصایی نه چندان کامل، کاربردهای سه واژه «فلسفه» «علم» و «فقه» توضیح داده شود، سپس معنا و مراد از این سه واژه بیان شود و سرانجام تعریفی از فلسفه علم فقه ارائه گردد. در مطلب دوم پس از بیان ویژگی های ساختار مطلوب در یک علم، ساختار کلّی فلسفه علم فقه در یک مقدمه و چهارده محورِ اصلی پیشنهاد شده است. در مطلب ...

تأثیرگذاری فلسفه بر علم فقه در دو بخش بررسی می‏شود: تأثیرات کلّی فلسفه بر نظام علم فقه; و تأثیرات فلسفه بر مسائل علم فقه. مهم‏ترین موارد تأثیرگذاری کلّی فلسفه بر نظام علم فقه، از این قرار است: اول، تأثیر فلسفه بر شکل‏گیری فلسفیِ اندیشه فقهی; دوّم، تأثیر فلسفه بر تقویت نقد اخباریان; سوّم، تأثیر فلسفه بر حوزه زبانی علم فقه; چهارم، تأثیر فلسفه بر حوزه تفسیر الفاظ در علم فقه; پنجم، تأثیر فلسفه بر روش عل...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعه خود و شرایط حاکم بر جامعه جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...

کارل پوپر، به دلیل مواضع­اش راجع به فلسفه و روش علم، و نیز به خاطر جهت­گیری­هایش در اندیشة سیاسی، جایگاهی را در تاریخ اندیشه­های سدة بیستم کسب کرده است. سهم پوپر در فلسفة علم، عمدتاً به نقد و تخطئة استقراگرایی و دفاع از ابطال­گرایی مربوط می­شود و سهم اصلی او در اندیشة سیاسی به دفاعی که از جامعة باز انجام داده بر‌می­گردد. هم در روش علم و هم در اندیشة سیاسی تأکید او بر "خردباوری انتقادی" است. علم ...

فلسفه را معمولا در عرض علوم قرار می دهند و با موازین و ملاکهای متدولوژی علم در باب آ ن حکم می کنند و حال آْنکه فلسفه بحث در شرایط امکان وجود چیزها چیست (و از جمله علم) است بر اثر این اشتباه است که گاهی بعضی از دانشمندان با فلسفه مخالفت می کنند. اگر بتوان اختلاف علم و فلسفه را روشن ساخت بسیار یاز انی اختلافها از میان می رود فلسفه نه فقط با علم مخالف نیست بلکه علوم در طی دو هزار سال و مخصوصا علم ...

هدف: هدف از این مقاله، بررسی مروری مبانی نظری از جمله تاریخچه و برخی نظریات مأخوذ از فلسفه و جامعه شناسی علم مربوط به حوزه ی نوپدید مصورسازی حوزه دانش به عنوان یکی از رویکردهای قدرتمند سیاستگذاری علم و فناوری می باشد. روش: در این مقاله از تحلیل متون برای استخراج محتوای لازم با توجه به هدف مقاله استفاده شده است. یافته ها: این حوزه ی نوپدید که پیش گام حوزه ی چند رشته ای مطالعات علم است از نظری...

جستجوی منشأ و غایت واحد، بر اساس ایده ی «حقایق جاویدان و جهان شمول» و عطف به امر پیوسته و امر کلان در پنداره ی پیشرفت و ترقی بی وقفه ی بشریت در رسیدن به غایت ِمبتنی بر نیل به رستگاری، جریانی عظیم بود که در دستگاه فلسفه ی تاریخ هگلی به اوج  منطقی و دستگاه مند خود رسید. دستگاهی که جهان را به راستی درنوردید و به مثابه ی منادیِ تاریخ کلیِ غایت مدارِ جهانی، مردم شناسی کلاسیک و جامعه‎شناسی کلاسیک و فیلسو...