حوزه ی اخلاق یا عمل به میان می آید . این امر که انسان آزاد و اخلاقی چگونه در قلمرو طبیعت عمل خ واهد کرد و حال آنکه طبیعت قلمرو ضرورت علی و معلولی می باشد مسئله ایست که با توجه به دوپاره گی فلسفه ی نقادی کانت در دو حوزه ی عمل و نظر با مشکل مواجه می شود. با وجود تلاش وی در ارائه ی نظامی جامع و مستحکم، این نظام هم با نقائص و مشکلاتی دست به گریبان است . 1762 ) فیلسوف برجسته ی آلمانی باتلقی خاص ...

فلسفه در قرن بیستم )و ب هتبع آن فلسفه سیاسی(، به طرز شگفت آوری درگیر مسئله زبان بوده است. ظهورفلسف ههای تحلیلی، مکاتب هرمنوتیک، زبان شناسی ساختاری )فردینان دو سوسور( و تأکیدی که برخی از فیلسوفان وجودی چون هایدگر بر «زبانیت» هستی داشته اند از یکسو و نقدهای پساساختار گرایانه دریدا و لیوتارد با تمرکز بر مفاهیم زبانی، جهان فلسفه در قرن بیستم را ی کسر زبان آلوده ساخته اند. با این وجود، در «رهای یبخش...

وجود شیء فی‌نفسه به معنای جهان مستقل از ذهن و مسائل مرتبط به آن همواره یکی از مهمترین مسائل فلسفه به شمار می‌آمده است. به نظر بسیاری از متفکران، در طول تاریخ تفکر فلسفی، شیء فی‌نفسه از واقعیت برخوردار نیست. کانت از زاویه دیگری شیء فی‌نفسه را در نظر می‌گیرد. وی بیان می‌کند که متعلق آگاهی ما فقط پدیدارها هستند اما پدیدار بدون چیزی که این پدیدار، پدیدار آن باشد معنا ندارد. بنابراین لحاظ شیء فی‌نفس...

از اواخر قرن نوزدهم،مذهب تحصلی در علوم دچارسستی و تزلزل شد و بحثهای گوناگون درباب عینیت یا عدم عینیت علم سبب شد تامبانی نظری علوم جدید گرفتار بحران شود .ادموند هوسرل درآخرین اثرخود، بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی ،این بحران را تشریح می کند و آن را به فرهنگ اروپایی و یا به صورت عام تر به تفکر غربی مربوط می داند.او برای غرب ،یک صورت نفسانی واحد قائل است که درتاریخ اروپا تقرر یافته است....

ادموند هوسرل را پدر پدیدارشناسی نامیده اند. پدیدارشناسی روشی است که به جای پیش بینی و اندازه­گیری مرسوم در علوم بر کشف، توصیف و معنی تأکید می کند. هوسرل ابتدا موضوع اصلی پدیدار­شناسی خود را آگاهی قرار می دهد، لذا بسیاری پدیدارشناسی وی را نوعی شناخت­شناسی دانسته­اند. این پژوهش به این مسأله می­پردازد که هر چند هوسرل در برخی از آثارش متوجه آگاهی است اما در آثار متأخرش از آگاهی­شناسی یا اگولوژی فرا...

پژوهش حاضر به طرح ملاحظاتی انتقادی درباره مباحث دو فصل نخست از جلد اولِ کتاب «درآمدی بر فلسفه تعلیم و تربیت در جمهوری اسلامی ایران»، نوشته دکتر خسرو باقری می‌پردازد. مؤلف این کتاب در فصل نخست، به طرح سه رویکرد به فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی و تبیین ویژگی‌های آنها پرداخته و با برشمردن برخی نقاط ضعف دو رویکرد نخست، رویکرد سوم را به عنوان رویکرد مختار خود در کتاب برگزیده است. فصل دوم کتاب نیز به بحث...

سولیپسیسم، به مفهوم اینکه از لحاظ هستی‌شناختی تنها من هستی دارم و هستیِ جهانِ خارج فقط به مثابه موضوع و مضمون ذهن من، هستی دارد و هر آنچه شناخته می‌شود فقط به واسطه ذهنمندی من همچون تنها شناسنده، نگریسته می‌شود، مساله‌ای است که از دوران مبنا قرار گرفتن سوژه اندیشنده توسط دکارت و همچنین توجه به ذهن شناسنده توسط فلاسفه‌ای همچون بارکلی و کانت و سپس در ایده‌آلیسم آلمانی، اهمیت فراوانی داشته است. در ن...

هدف از این نوشتار به دست دادن فهمی روشن از مفهوم چالش برانگیز «علم زیست جهان» در کتاب بحران علوم اروپایی و پدیده‌‌‌شناسی استعلایی و معنای این طرح نزد هوسرل است. در این خصوص، نخست توجه به تمایز گذاری و در عین حال نسبت میان علم عینی و علم زیست جهان ازاهمیت اساسی برخوردار است و سپس درنگ بر گام‌‌های رسیدن به این علم استعلایی از جمله اپوخه علم عینی و اپوخه زیست جهان و تقلیل استعلایی اجتناب­ناپذیر می...

مارتین هایدگر موضوع فلسفه‌ی خود را وجود قرار می‌دهد و معتقد است این موضوع در تاریخ تفکر مورد غفلت قرار گرفته و باید توجه خود را به آن معطوف داشت‌‌. وی اساس تفکر خود را توجه به هستی و پرسش از وجود می‌داند ولی نقطه‌ی آغاز و روش پژوهش او متفاوت است. او برای این کار از وجود خاص انسان (دازاین) شروع می‌کند که پرسش از وجود، از ویژگی‌های اساسی اوست. روش وی که به پدیدارشناسی هرمنوتیکی معروف شده است با ر...

واژة «استعلایی» از مفاهیم کلیدی تفکّر کانت است که اساساً نظام فلسفی خویش را با آن می شناساند [ایدئالیسم استعلایی]. با وجود این، واژة مذکور در فلسفة کانت در معنای یکسانی به کار نرفته است. با توجه به اینکه در گفته ها و نوشته های راجع به کانت، عمدتاً یک معنا برای آن ذکر می شود [شرایط تجربة ممکن]، لذا روشن سازی معنای این اصطلاح، جهت جلوگیری از بدفهمی آنْ لازم می نماید. دستاورد این پژوهش ـ که اساساً با ...