قاعده ی فقهی، حکمی بسیار کلّی است که منشاء استنباط احکام محدودتر واقع می شود و اختصاص به یک مورد خاصّ ندارد، بلکه مبنای احکام مختلف و متعدد قرار می گیرد». یکی از این قواعد، قاعده ی درء است که از مشهورترین قواعد فقه کیفری بوده، و در قانون جزا کاربرد فراوانی دارد، به موجب این قاعده، هر گاه در اثر وقوع شبهه ای، اعم از شبهه در موضوع و یا شبهه در حکم، انتساب جرم به متّهم مورد شک و تردید قرار گیرد، قا...

سرقت که از مصادیق حدود می باشد عبارت است از برداشتن مخفیانه ی مالِ محترم دیگری توسط شخص مکلف از حرز آن، که به حد نصاب رسیده و بدون شبهه است، که گاه به علت نبود شرایط، مشمول احکام تعزیری می گردد. سرقت گاهی ممکن است میان زوجین روی دهد. زوجین گاه نکاحشان ثابت و بعضی از اوقات متزلزل است؛ مثلاً در عده ی طلاق رجعی با اینکه طلاق صورت گرفته است اما زن و مرد در زمان عده باز هم زن و شوهر محسوب می شوند. مسأ...

تعیین قلمرو حقوق کیفری و سطح مجازات مداخله حقوق جزا به عنوان شدید ترین نوع مداخله در حقوق و آزادی های شهروندان با پیچیدگی ها و دشواری های متعددی مواجه است. اصل حداقل بودن حقوق جزا به عنوان یکی از اصول بنیادین این دانش فن و ابزار کنترل اجتماعی با تاکید بر آثار سوئ مصرف مفاهیم ابزارها و نهادها ی حقوق کیفری در تلاش است تا قلمرو مجاز مداخله کیفری را تعیین نموده امکان حضور و زیست سایر ابزارها و نهاد...

حمایت ازحیثیت وآبروی افراد یکی از رسالت های مهم هر حاکمیت می باشد . بعلاوه یکی از کارکردهای مهم حقوق کیفری این است که در تحقق این رسالت مهم به دولتها کمک کند . قانونگذار در قانون کیفری و دیگر قوانین مرتبط عناوین مجرمانه ای تحت عنوان افترا و نشراکاذیب را پیش بینی کرده است که نگارنده در این نوشتار به بررسی آنها پرداخته است . افترا به عنوان انتساب عمل غیرقانونی به فرد از جرایم شدیده ای باید تلقی...

تعیین لحظه دقیق مرگ در حقوق از آن رو دارای اهمیت فوق العاده است که از یک سو در حقوق ارثیه و تعیین وارثان مؤثر است و از سوی دیگر در مباحثی از حقوق جزا، اثرگذار اثر مهم تری که در دهه های اخیر رخ نموده است، تعیین زمان کالبد شکافی اشخاص و استفاده از اعضای آنها برای پیوندهای پزشکی است، چرا که کالبد شکافی قبل از مرگ شخص، امکان پذیر نیست. در اعصار ماضی فقه و عرف و پزشکی به توافقی دست یافته بودند که تع...

در فقه شیعه در باب مسؤولیت پزشک با عنوان «ضمان طبیب» دو نظریه ی عمده مطرح است. اکثر فقها (مشهور) پزشک حاذق و ماهر را اگر چه مرتکب تقصیری نشده باشد، ضامن می دانند؛ در مقابل، اقلیت فقها (غیرمشهور) وی را ضامن نمی دانند که عمده ی دلیل آن ها اصل برائت است. قانون مجازات اسلامی نیز به پیروی از نظر مشهور، مسؤولیت مطلق را پذیرفته است. این در حالی است که اصل برائت به علت دارا بودن مبانی دینی، اخلاقی و ان...

جرایم بر ضد عفت و اخلاق عمومی جامعه فصل هجدهم باب تعزیرات قانون مجازات اسلامی را بخود اختصاص داده است که مشتمل بر 5 ماده است. در پژوهش پیش رو ابتدا سیر قانونگذاری و تاریخچه جرم جریحه دار کردن عفت عمومی را بیان و سپس این جرم را از منظر حقوقی و بالأخص حقوق جزا و در ادامه از نظر فقهی (امامیه و اهل تسنن) بررسی کرده و در پایان آن را در فقه اسلامی و حقوق موضوعه مورد بررسی تطبیقی قرار دادیم.درطی این ب...

.