یمن بیش از سه سال با نقض جدی بسیاری از اصول بنیادین حقوق بشردوستانه از سوی رژیم سعودی و متحدان آن مواجه است. جامعۀ بین‌المللی در انتظار واکنش نهادهای تأثیرگذار و دولت‌ها، به‌ویژه شورای امنیت سازمان ملل بود؛ اما این نهادها در برابر نقض آشکار حقوق بشردوستانه سکوت کردند. هدف پژوهش حاضر شناسایی مهم‌ترین موارد نقض حقوق بشردوستانه توسط عربستان در جریان درگیری‌های مسلحانه در یمن است که به شیوۀ توصیفی-...

دیوان بین المللی کیفری دادگاهی دائمی با صلاحیت بین المللی است. این دیوان در مقایسه با سایر دادگاه ها می تواند نقش برجسته تری در تضمین رعایت حقوق بشردوستانه ایفاء نماید. از زمان توسعه حقوق بشردوستانه در قرن نوزدهم و علیرغم حجم وسیعی از عهدنامه ها و مقرراتی که در جهت اعمال حقوق بشردوستانه تدوین شد افکار عمومی همواره نسبت به کارآمدی این شاخه حقوق بین الملل دچار شک و تردید بود. غالب مردم آن را در ب...

در روز شنبه ۲۸ اسفند ۱۳۸۹، عملیات نظامی ائتلافی چندجانبه در پاسخ به جنگ داخلی در راستای اجرای قطعنامه ۱۹۷۳ شورای امنیت سازمان ملل متحد با مشارکت نیروهای ناتو آغاز شد. این عملیات در چارچوب اعمال منطقه پرواز ممنوع و «حمایت از غیرنظامیان و مناطق غیرنظامی» در لیبی صورت گرفت و در نهایت، به سرنگونی رژیم قذافی منجر شد. عملیات «سپیده دم اودیسه» و واکنش جهانی به آنچه در لیبی روی داد، فصل نوینی از آنچه ب...

مفهوم «مداخله بشردوستانه» حاکی از تفوق یافتن اصلِ مترقی «عدالت» بر اصل کلاسیک «حاکمیت» کشورها است. طبق این مفهوم، در صورت وقوع جنایت های فاحش حقوق بشر از سوی حاکمان ستمگر، حق حاکمیت آنها مخدوش شده و بنا به شرایطی، «مداخله» در امور داخلی آنها تجویز می گردد. بر این اساس، با وقوع جنایت های گسترده حقوق بشری در سال های پس از جنگ سرد در رواندا، یوگسلاوی، سومالی و...، جامعه بین‏المللی نسبت به «فرهنگ حق...

در نتیجه آلام و فجایع ناشی از دو جنگ سترگ در سده اخیر بود که جامعه بین المللی دریافت که «در جنگ حقوق ساکت است» و بر آن شد که در کنار تدوین، به تضمین هم بیاندیشد. درست به همین دلیل است که       می توان ماده 1 مشترک کنوانسیون های ژنو 1949 و تکرار مضمون آن در پروتکل اول 1977 را برآیند فرایندی تکاملی دانست که به اجرای مقررات کنوانسیون بسنده نکرده و تضمین اجرای آن را هم مدنظر قرار می دهد. می توان هم...

طی دودهه اخیر نقش بخش غیردولتی د مداخله برای کاهش بلایای طبیعی سخت در کانون توجه قرار گرفته است. در این میان بخش خصوصی، بنگاهها و شرکتهای تجاری نیز علیرغم گرایش سودطلبانه، کارکردهای مثبت و مؤثری در حوادث غیر مترقبه داشته‌اند. این کارکردها هم به لحاظ مشاکت بخش خصوصی در آمادگی برای تخفیف آثار و پیامدهای فاجعه (به‌عنوان برنامه‌هایی بشردوستانه) مورد نر بوده است و هم از این منظر که می‌تواند برای ارت...

هدف اصلی این نوشتار، بررسی تحول مفهوم مداخله بشردوستانه در روابط بین‌الملل با کمک‏گرفتن از تئوری‏های روابط بین‌الملل می‌باشد. مداخله بشردوستانه در جامعه بین‌المللی به مثابه قاعده، سخت‌ترین آزمایش برای جامعه مذکور است که بر اساس اصول حاکمیت، عدم مداخله و عدم استفاده از زور پایه‌ریزی شده است. با جهانی‏شدن مقوله حقوق بشر و توجه ویژه به دوری‏گزیدن از نسل‌کشی، شکنجه و تجاوز به حقوق اولیه انسان‏ها، ا...

در روند تحولات پرشتاب سوریه، راهکارهای متفاوتی از سوی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای برای پایان بخشیدن به بحران این کشور پیگیری شده است. یکی از آن ها امکان مداخله نظامی در پرتو و به بهانه اصول حقوق بین الملل بشردوستانه ـ مداخلات بشردوستانه، اصل مسئولیت حمایت، ممنوعیت کاربرد سلاح های کشتارجمعی است. در واقع، جبهه کشورهای غربی در بحران سوریه، تغییر وضع موجود را با سرنگونی اسد و جایگزینی یک نظام س...

کشور سوریه از ژانویه 2011 صحنه اعتراضات مردمی قرار گرفت که خواهان برخی اصلاحات سیاسی و اقتصادی در کشور بودند. اما پس از مدتی، این اعتراضات به دلیل عدم پاسخ گویی و البته دخالت عوامل خارجی به خشونت کشیده شد. هم اکنون شواهد حاکی از آن است که این بحران داخلی، بر اساس معیارهای تعریف شده در اسناد بشردوستانه، به مخاصمه مسلحانه تبدیل شده که نتیجه آن، کشته شدن بیش از یک صدهزار و آوارگی میلیون ها شهروند ...

حقوق بین الملل در آغاز قرن بیست و یکم با چالش های فراوانی روبرو بوده است . یکی از مهم ترین آنها بحث مداخله نظامی در کشوری است که متهم به عدم رعایت و یا نقض فاحش حقوق بشر می باشد . در حقوق بین الملل سنتی مداخله بشردوستانه با مشکل زیادی مواجه نبوده است. زیرا توسل به زور به طور کلی ممنوع نشده بود .لیکن در دوره ی بعد از منشور ملل متحد یعنی از سال 1945 به بعد هرگونه تهدید و یا توسل به زور علیه تمامی...