حاشیه جنوبی ایران دارای یکی از بحرانی‌ترین اقلیم‌های جهان است و توجه به مؤلفه‌های اقلیمی در فرآیند طراحی خانه‌ها در این منطقه، می‌تواند به بالا بردن سطح آسایش حرارتی ساختمان کمک کند. اقلیم‌گرایی دیدگاهی بنیادی در طراحی خانه‌های بومی ایران بوده، از این ‌رو به‌کارگیری الگوهای فضاهای عملکردی خانه‌های بومی در طراحی مسکن معاصر هر شهر، می‌تواند سبب ارتقای سطح آسایش شود. این مقاله ضمن استخراج و معرفی ...

توسعه نامتعادل‌ فضایی– کالبدی شهرها بویژه در مناطق حومه‌ای، همواره تخریب فضا‌های باز و سبز را در پی دارد. از آن جا که رویکرد بوم‌شناسی منظر با دیدگاه کل‌نگر رابطه انسان و طبیعت را مورد بررسی قرار می‌دهد، از جایگاهی منحصربه فرد در برنامه‌ریزی پایدار منظر برخوردار است. این مقاله، در پی تبیین گام‌های اصلی در فرایند برنامه‌ریزی بوم‌شناختی براساس روش تحلیل محتوا در ادبیات تخصصی معماری منظر با هدف شن...

فضای آموزشی مناسب، از عوامل مهم و مؤثر در بهبود و بالا بردن کیفیت آموزش و یادگیری است و یکی از مقـوله های مهم در آموزش و پرورش به حساب می آید. بهبود فضاهای فیزیکی می تواند به یادگیری دانش آموز در حیطه شناختی، عاطفی و مهارتی کمک کند و انگیزه های او را بالا ببرد. در پژوهش حاضر، محقق وضعیت فیزیکی مدارس شهر اصفهان را در ارتباط با استانداردهای سازمان نوسازی و تجهیز مدارس مورد بررسی و ارزیابی قرار دا...

نیاز انسان به تعامل عاطفی با مکانی که در آن زندگی می‌کند و یا به‌عبارتی دلبستگی به مکان از جمله مهم‌ترین ابعاد رابطه انسان و مکان است که باید مورد توجه معماران، طراحان و برنامه‌ریزان شهری قرار گیرد. با ارزیابی به‌عمل‌آمده از دانشگاه‌ها ملاحظه می گردد که بخش اعظم آن را دانشکده‌ها و کلاس‌های درس و سایر فضاهای بسته تشکیل می‌دهند و تمام توجهات برنامه‌ریزان و طراحان معطوف به فضاهای درونی است. در این...

فضاهای باز واقع در محلات مرکزی شهرها می‌تواند از مهمترین فضاهای قابل برنامه‌ریزی از منظر پدافند غیر عامل باشد، زیرا، این فضاها به دلیل عدم مالکیت خصوصی و تعلق آن به عموم ساکنان و یا ارگان‏های عمومی می‌تواند در مواقع بحرانی به منظور اهدافی مانند امداد رسانی، اسکان موقت و مانند آن نقش بسیار مهمی در کاهش آسیب‌پذیری‏ها داشته باشد.بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناسایی محدودیت‏ها و توانایی فض...

سال‌هاست که تحقق آرمان پایداری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بسیاری از حوزه‌های دانش بشری به‌شمار می‌رود. در همین راستا چنانکه رویکردهای تخصصی برنامه‌ریزی و طراحی شهری به مفهوم پایداری و جنبه‌های آن بی‌توجه باشد، در زمان فشارهای فزاینده جمعیتی بر منابع طبیعی تجدیدپذیر یا تجدیدناپذیر و فرآیندهای بوم‌شناسی و روند گرم‌شدن محیط زمین از معنای چندانی برخوردار نخواهد بود. بر این اساس در این پژوهش، موضوع "...

مسکن امروز، به عنوان عرصه ی خصوصی زندگی بشر، نسبت به گذشته، دچار تغییر شده است. به طوری که اغلب واحد های مسکونی، به مجموعه ای از فضاهای بسته، تبدیل شده و فضاهای باز و نیمه باز آن، در فضاهای شهری، ادغام شده است. این مسئله، بسیاری از کارکردهای عرصه خصوصی را مختل کرده و موجب کاهش ارتباط ساکنین با طبیعت، کاهش تنوع فضایی و نزول کیفیت واحد مسکونی، شده است. در چنین حالتی، واحد مسکونی، کارائی لازم را ب...

فضاهای عمومی، مکانی برای ظهور و بروز زندگی شهری و فضاهایی برای انواع فعالیتها هستند. یکی از اهداف مهم طراحی فضاهای شهری، بهبود کیفیت استفاده از فضاها برای استفادهکنندگان از طریق تجهیز محیطهای شهری است که فضایی مناسبی برای تمام گروه‌های سنی، شغلی و گروه‌های جنسیتی فراهم میآورد. این مطالعه بر عدالت جنسیتی در حضور و استفاده از فضاها تحت عنوان رویکرد مشمولیت در استفاده از فضاهای شهری تأکید دارد. ای...

حسینیه­ها و تکایای ایرانی، مظهر پیوند زمان، مکان و مردم است و به دلیل ویژگی فضای شهری بودن آنها، نه­تنها در قیاس با مکان­های هم­­عملکرد خویش در سایر کشورها هویتی متمایز داشته، بلکه به عنوان تنها فضاهای باز شهری با عملکرد مذهبی در فرهنگ شهرسازی مسلمانان منحصر به فرد هستند. با توجه به ویژگی­های فرهنگی کشورمان و به ویژه نقش اسلام و باورهای دینی در هویت ملی و اجتماعی ایرانیان، بررسی چیستی و ویژگی­ه...

هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش دسترسی بصری و فیزیکی در فضاهای باز مجتمع‌های مسکونی و نقش آنها در تامین امنیت آن محیط است. پیرامون موضوع مطروحه، سه الگوی فضای باز در مجتمع‌های مسکونی در نظر گرفته شد که شامل"الگوی حیاط مرکزی"،"الگوی خطی یا ردیفی"‌ و"الگوی بلوک‌های پراکنده" است. ابزار ارزیابی در این پژوهش، تئوری نحو‌فضا است. فرایند این پژوهش به این صورت انجام می‌شود که در ابتدا فاکتورهای مؤثر بر...