محمد بن هانی، شاعر شیعه مذهب اندلس، زبان شعر را ابزاری برای بیان عقاید دینی خود به کار برده و در بخش مدحی قصائد، فاطمیان را ادامه دهنده راه ائمه(ع) می­داند و در ضمن بیان حقانیت آنها و بطلان دعاوی عباسیان و امویان، حقانیت اهل بیت(ع) و مظلومیت آنها را بیان می­کند؛ نکته اصلی و مهم در این اشعار این است که ابن هانی عقایدی چون امامت، شفاعت، قاطعیت، گذشت و بخشش را - که از عقاید اصلی تشیع می­باشد- در ب...

با تسخیر اندلس به دست مسلمانان در قرن دوم هجری/ هشتم میلادی، فرهنگ موسیقی اسلامی که عمدتاً ریشه در میراث موسیقی ساسانی داشت، به این سرزمین راه یافت. از جمله کسانی که در این انتقال فرهنگی نقشی ایفا کرد، ابوالحسن علی بن نافع، مشهور به «زریاب» بود. برخی گزارش‌های موجود، از وی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین موسیقی‌دانان این دوره، بنیان‌گذار نظام «نوباتی» و سازنده 24 «نوبت»، یاد کرده‌اند. نوبت مجموعه‌...

در این مقاله ابتدا تحلیلی اجمالی بر شخصیت محمدبن عمربن عبدالعزیز معروف به ابنقوطیه ذکر شده و سپس اشعاری از او ترجمه، نقد و بررسی گشته و نیز نظراتی جامعپیرامون هر یک از آثار او و این که در تألیف آثارش از چه کتاب هایی استفاده کرده و چهکسانی بعداً از کتا بهای او در نوشت ههای خود بهره جست هاند، سخن به میان آمده است.خذ نیز اشاره شده است. Ĥ ضمناً به وجوه اختلاف در منابع و

موضوع اصلی این پژوهش ، بررسی چیستی اندیشه سیاسی ابن رشد می باشد و اینکه این اندیشه ، معطوف به طرح کدام الگویی از نظام سیاسی(مدینه فاضله) با چه ویژگیهایی است. از آنجا که مطالعه اندیشه سیاسی به طور معمول بر دو پایه استوار است یکی زمینه های شکل گیری اندیشه سیاسی و دیگری منطق درونی آن. این پژوهش در دو بخش سامان یافته است با فرضیه فلسفی بودن اندیشه سیاسی ابن رشد و اینکه این اندیشه سیاسی در صدد ارائه...

نقش اساسی مباحث ادبی در تفسیر قرآن بر همگان عیان است و کاربرد فراوان مباحث ادبی در تفاسیر فریقین در دوره های مختلف تاریخ تفسیر قرآن، نشان از نقش مهم آن در علم تفسیر دارد. تفسیر «المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز» «ابن عطیه اندلسی» از تفاسیر مهم مکتب اجتهادی ـ ادبی معتبر و مؤثر جهان مغرب اسلامی می باشد که مباحث ادبی یکی از منابع اساسی آن است. ذکر معنای دقیق واژگان غریب قرآن و اولویت دادن به آ...

دلّالی از حرفه‌های مشروع در بازار مسلمانان بود که محتسب بر آن نظارت می‌کرد؛ دلّالان به دو دستۀ خُرد و کلان تقسیم می‌شدند. آن‌ها ملزم بودند در ازای فروش کالا، تنها اجرت‌العمل متعارف آن را دریافت کنند و مجاز به افزایش آزادانۀ قیمت کالاها، که ثبات و نظم اقتصادی بازار را بر هم می‌زد، نبودند. در میان دلّالان کلان، گروهی موسوم به «جُلّاس» بودند که در کسب‌وکار بازاریان و ثبات اقتصادی بازار اخلال می‌کردند. ا...

چکیده: تحقیق حاضر، شرح یکصد وسه (103) بیت از شواهد شعری به کار رفته در تفسیر بحرالمحیط اثر ابوحیان اندلسی و از صفحه 94 تا صفحه 182 جلد اول است، واز تفسیر آیه 21 تا تفسیر آیه 44 سوره بقره است. گفتنی است این کار ادامه کار آقای کمال دهقانی اشکذری است که از بیت 1 تا بیت 119 وازصفحه 1 تا صفحه 94 توسط ایشان انجام گرفته است. ابیات استناد شده به آنها در این تفسیر، بیشتر مربوط به سه دور? جاهلی، اموی...

در نظریه معرفت شناسی ابن حزم اندلسی، هم چون دیگر نظریه­های مبناگروان سنتی در حوزه­ ی شناخت، معارف به باورهای پایه (معارف اوّلیه) و باورهای غیر پایه (معرفت تالیه) تقسیم شده است. او مجموعه­ ای از موادّ قیاس در منطق ارسطویی را، با مصادیقی متفاوت با دیدگاه­ رایج، به­ عنوان معرفت فطری و معرفت حسّی معرفی می­ کند. دیگر معارف (باورهای غیر پایه) نیز در قالب برهان ضروری بر آن مقدمات یقینی ابتنا دارند. در ای...

متکلمان مسلمان کوشیده­اند باورهای مذهبی خود را بر یقینیات استوار سازند. از سوی دیگر ظنی بودن بیشتر گزاره­های تاریخی ما را به این پرسش روبرو می­سازد که آیا متکلمان نمی­توانسته­اند هیچ یک از رویدادهای تاریخی را مبنای باورهای خود قرار دهند؟ در حالی که تأثیر پاره­ای رویدادهای تاریخی بر شکل­گیری یک باور مذهبی بر کسی پوشیده نیست. این مقاله می­کوشد با یک رویکرد مقایسه­ای روش سه تن از متلکمان جهان اسلا...