به گواهی تاریخ، نهضت ترجمه آثار فلسفی یونان و اسکندریه در جهان اسلام، باعث رونق گرفتن روش عقلی در شناخت مسائل مختلف علمی شد. این روش در دو شاخه مختلف، یکی کلامی و دیگری فلسفی، در قرون دوم و سوم هجری رشد کرد و با حمایت دستگاه خلافت عباسی و ظهور اندیشمندان مختلف به حیات خود ادامه داد و به شکوفایی رسید. کندی نماینده روش فلسفی و معتزله نماینده روش کلامی در این دوره می باشند. از این رو برخی از محققی...

مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح بحث باز می‏گردد که بر ناسازگاری، و نه صرفاً نقض، تأکید دارد. بدین معنا که با وجود خدای قادر مطلق، ...

باور و اعتقاد به پیامبران، دومین اصل اعتقادی دین اسلام است و بدون تردید شناخت ابعاد شخصیت پیامبران که والاترین انسان¬ها و دگرگون¬سازترین چهره¬های تاریخ بشر هستند، از ضروری¬ترین شناخت¬های انسانی می¬باشد. خداوند متعال در قرآن کریم به گوشه¬هایی از داستان¬های این بزرگواران اشاره می¬کند تا سنت خدا را در بین بندگان خود روشن سازد و کسانی را که مشمول عنایت الهی شده¬ و توفیق کرامت او را یافته¬اند از آن ...

تربیت انسان از موضوعات مهم هر مکتب است، اما مکتب اسلام به این موضوع عنایت ویژه دارد به طوری که خداوند که رب العالمین است، پیامبران از جمله پیامبر گرامی اسلام را با کتاب تربیت یعنی قرآن کریم فرستاده و امامان معصوم (ع) را پس از پیامبر (ص) تعیین نموده تا به امر مهم تربیت بپردازند و روش های صحیح و عوامل مهم و موثر در تربیت را معرفی کنند. از جمله مهمترین عوامل تربیت، تقواست، که در آیات و روایات بر آ...

پوچ گرایی تفکری است که بر زندگی بشر امروزی سایه انداخته، همه ی ارزش ها را بی ارزش کرده و منجر به بحران عمیق معنوی در زندگی بشر شده است. پوچ گرایی مبتنی بر اصولی است که از نظر فلسفی و دینی قابل بحث و ابطال اند. در این رساله ما در پی ابطال مبانی پوچ گرایی در حوزه ی اندیشه ی مرحوم علامه طباطبایی(ره) و استاد شهید مطهری هستیم. مهم ترین مبانی پوچ گرایی که منجر به بی هدفی و بی معنایی زندگی می شوند عبا...

بسیاری از فیلسوفان دین برجسته مسیحی، تجربه دینی را همان تجربه خدا تفسیر می کنند و تجربه خدا در نظر کسانی مانند سویین برن و آلستون ـ دو تن از فیلسوفان دین برجسته معاصر ـ نوعی معرفت تجربی به خداوند است. این مقاله با بیان دیدگاه حکمت متعالیه صدرایی درباره حدود و انواع معرفت انسان به خدا، راه را برای دستیابی به موضع ایشان درباره معرفت تجربی به خداوند هموار کرده، اصول مورد نظر ایشان در این خصوص را ت...

خدا و انسان دو مفهوم محوری در ادیان اسلام و مسیحیت و دو قطب اصلی در مفاهیم متون مقدس آن هاست. جهان بینی این متون، صحنه ای را ترسیم می کنند که در آن، دو قطب، همراه با مجموعه ای از ارتباطات به چشم می خورد. در یک سوی این دو قطب، خدایی است که همه پدیده های زمینی و آسمانی را آفریده تا مقدمه ای برای خلقت انسان باشد، و در سوی دیگر، انسان است که خود را مخلوقی می یابد که در میان همه مخلوقات دیگر مورد عن...

دعا به معنی خواندن، رغبت به سوی خدا و درخواست عنایت و استمداد از پروردگار است . دعا و نیایش ، روح را تهذیب ، نفس را تزکیه، اندیشه را تصفیه و تردید را از دلها می زداید و راه رشد و تقوی و کمال را به رهروان این طریق می نمایاند. هر عبادتی ظاهر و باطنی دارد، باطن هر عبادتی عبارت است از توجه خالص ، ارتباط قلبی و مراقبت همیشگی بر این ارتباط. دعا نیز از چنین باطنی برخوردار است و داعی باید مراقبت کند که...

در میان ادله اثبات وجود خدا در فلسفه اسلامی، برهان های غیر مشهوری هم هستند، که در عین صحت و اتقان، کمتر مورد عنایت فیلسوفان قرار گرفته اند. یکی از این برهان ها، برهان نفس بر اثبات خدا است. در این برهان با استفاده از نفس انسانی و برخی اوصاف و عوارض آن، بر وجود خداوند سبحان استدلال می شود. ملاصدرا و برخی پیروان او چهار تقریر از این برهان ارائه کرده اند. با استفاده از علت حرکت نفس، حدوث نفس، علت غ...

امروزه بیش از هر زمان دیگری پژوهشگران حوزه سلامت به اهمیت سلامت معنوی و تأثیرگذاری آن بر سایر حوزهها واقف شدهاند و به دلیل پیچیدگی حوزه سلامت معنوی به دلیل روحانی بودن آن و وابستگی آن به روح، پژوهشگران این عرصه گرفتار نوعی سردرگمی و عدم جامعیت در این حوزه هستند و لذا نیاز به یک منبع زلال معنویت و جامع برای معرفی سلامت معنوی و شاخصهای آن در همه عرصههای حیات بشری احساس میشود و هدف این پژوهش نیز ت...