پرسش از کیستی و هویت افراد، طوایف، اقوام و ملت ها از اساسی ترین مسایل فکری جامعه بشری بوده است و افراد و جوامع انسانی از دیر زمان در تکاپوی هویت فردی و اجتماعی خود در دوره های مختلف حیات خویش بوده اند. با تکوین و حاکمیت یک گفتمان هویتی، گفتمان های هویتی رقیب به حاشیه رانده می شود؛ ولی هرگز از بین نرفته و مترصد فرصتی است که مجدداً ظهور یابد و حاکمیت خود را احیا نماید. با توجه به موقعیت جغرافیایی...

تکثر قومی از خصوصیاتِ بارزِ هویتِ ایرانی است. پیش‌از انقلابِ اسلامی، حل مسئله تکثر قومی در جهت دست‌یابی به هویتِ ملیِ یکپارچه با تکیه بر سیاست‌های هویتیِ منبعث از فرآیندِ تجددمآبیِ آمرانه‌ی رضاخانی صورت می‌پذیرفت. پس از انقلابِ اسلامی در چرخشی فرهنگی، سیاست‌های هویتی بیشتر بر ارزش‌های بومی تکیه نمود. بر این اساس، سیاست‌های فرهنگیِ مختلفی در جهتِ برساختِ هویت یکپارچه ملی اتخاذ و اجرا شده است. با توجه...

این پژوهش سعی دارد با مطالعه­ی رمان­های ادبیات مهاجرت فارسی، چالش عناصر هویت­ساز دو سرزمین مبدا و میزبان را در فضاهای بیناگفتمانی مهاجرت، در سرزمین میزبان، مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. هدف از این بررسی، پاسخ به این پرسش اصلی است که: جابجایی سوژه­ی انسانی از سپهر نشانه­ای سرزمین مادری به سپهر نشانه­ای سرزمین میزبان، عناصر هویت­ساز سرزمین مادری را دچار چه چالش­هایی می­کند؟ مقاله برای رسیدن به پاس...

سطوح هویتی، ابعاد فردی و جمعی هویت را در بر می‌گیرد، که این ابعاد، هویت‌های جنسیتی، خانوادگی، شهروندی، محلی، ملی و دینی را شامل می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که گاه این ابعاد و به‌عبارتی سطوح، هم‌ساز و سازگار با هم هستند و گاه ناهم‌ساز و ناسازگار با هم بوده و به نوعی کشمکش و منازعه در اجتماعات و جوامع به وجود می‌آید. مهم‌ترین ناسازگاری معمولاً در ارتباط با سطوح کلان هویتی؛ محلی و ملی است. بر این ا...

نحوه مواجهه با غرب یکی از مولفه­های اصلی فضای اندیشه­ای ایران است که وقوع انقلاب اسلامی ایران نیز محصول همین دغدغه­مندی می باشد. شریعتی در قالب پارادایم نقد غرب­زدگی سعی داشت تا با خلق معناها و مضامین جدید برگرفته از عناصر سنتی، مذهبی، اسطوره­ای و مدرن به ارائه تصویری از غرب در چارچوب گفتمان­ سیاسی خود بپردازد که دارای جلوه­ای متمایز از قبل باشد. در این مقاله از آموزه­های مطالعات پسااستعماری و ...

شکل‌گیری جمهوری دمکراتیک آذربایجان (1918 تا 1921) در دوران اوج‌گیری جنبش‌های ملی‌گرایانه در مناطق مختلف جهان صورت گرفت. قفقاز از مناطقی بود که از موج دولت-ملت‌سازی بعد از جنگ اول جهانی تأثیر زیادی پذیرفت و دولت‌های مستقل از دل آن سر بر آوردند. گزینش نام «آذربایجان» برای منطقه‌ای که تا قبل از آن «اران» نامیده می‌شد، برای ایرانیان اقدامی در راستای زمینه‌سازی برای جداسازی مناطق ترک‌نشین ایران و تح...

تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط بین گرایش های هویتی اجتماعی در عراق جدید و تأثیر آن بر امنیت ملی ایران با روش کتابخانه ای و استفاده از اسناد و مدارک معتبر به عنوان ابزار به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که وضعیت گرایش های هویتی اجتماعی در ابعاد ملی، دینی و قومی در عراق جدید گونه است و پیامدهای امنیتی آن بر کشور ایران چیست؟ نتایج پژوهش در پاسخ به این سؤال اصلی که آیا گرایش های هویتی در عراق جدی...

در میان مؤلفه‌‌های هویتی یک متن تاریخی، عنوان اثر جایگاه ویژه‌‌ای به خود اختصاص داده است. نام هر اثر تاریخی، عامل تمایز و شناسایی آن از دیگر آثار و معیار معرفی مضامین مندرج در آن است. انجام مطالعات در حیطۀ نام‌‌پژوهی منابع تاریخی می‌تواند افق تازه‌‌ای را فراروی پژوهشگران این رشته بگشاید. مقالۀ حاضر، با خوانش هرمنوتیکی نام‌‌گزینی منابع تاریخ ایران اسلامی در نظر دارد که به تحلیل دلایل نام‌‌گذاری ...

هویت اجتماعی و هویت فرهنگی از جمله ابعاد مهم هویتی هستند که به دلیل ماهیت و محتوایی که دارند، شاید بتوان آنها را از ابعاد مهم هویت قلمداد کرد. این مقاله درصدد است پاسخی قانع کننده و علمی به این پرسش بدهد که میزان تعلق به هویت فرهنگی و اجتماعی در بین جوانان چقدر است و چه عواملی بر روی آن تأثیر میگذارد. در این راستا، و برای دستیابی به الگویی علی، نظریههای مختلف هویتی (در سه حوزه روانشناسی، جامعهش...