مسئولیت در علم حقوق همواره با مضاف‌الیه‌های مختلفی همراه بوده است؛ مسئولیت مدنی، مسئولیت قراردادی، مسئولیت کیفری و مسئولیت انتظامی. هریک از این گروه‌ها خود نظامی جدا از یکدیگر دارند و مسیر خود را می‌روند. مسئولیت مدنی در مطالعات متعددی با مسئولیت قراردادی و کیفری مقایسه شده است، اما آنچه نادیده مانده، نقش و کارکرد این مسئولیت‌ها در یک نظام جامع انتظام رفتار است. در این گستره، هدف این مقاله...

چکیده ندارد.

دراین تحقیق به دنبال آن هستیم که نقش جهل و اشتباه رابه طورجامع درکل مسئولیت مدنی و با رویکرد فقهی، حقوقی مورد کنکاش قرار دهیم و به این سوال که جهل و اشتباه چه نقشی درمبانی و ارکان مسئولیت مدنی، ایفاء می کنند پاسخ دهیم. در بحث نقش جهل و اشتباه در مبانی مسئولیت مدنی می توان گفت که درقاعده غرور مسئولیت مغرور، مسئولیت ابتدایی است و در مواردی که نقش مباشر ضعیف باشد، از همان ابتدا مسئولیت برعهده غار ...

"ایدز" یکی از بحران‏های رو به گسترش در دنیا و از جمله کشور ما به شمار می‏رود. از جمله مسائل مهم در این زمینه مسئولیت فقهی ، حقوقی ناشی از انتقال این بیماری است. راجع به این موضوع قانون خاصی در نظام حقوقی ایران وجود ندارد با عنایت به اینکه عمده قواعد و قوانین حقوقی ما خصوصاً قانون مجازات اسلامی و قانون مدنی بر مبنای فقه امامیه تکامل و تنظیم شده است گشودن باب جدید مسائل ایدز درقوانین فقهی و حقوقی ...

زیاده‌خواهی در اجرای حق، نه‌فقط از نظر اخلاق نکوهیده است، بلکه علم حقوق نیز به‌صراحت آن را برنمی‌تابد؛ چراکه به حکم عقل و منطق، توازن و تعادل حقوق انسان‌ها و میزان بهره‌مندی آن، بهترین راه هم‌گرایی و نیل به عدالت مورد انتظار است. با‌این‌حال، قلمرو استفاده از حق، همیشه محل مناقشه بوده است و هرازگاهی، شاهد شکل‌گیری تصمیمات قانونی متفاوت در این حوزۀ مهم از مسئولیت مدنی هستیم. تصویب مواد 352 تا 354...

ظرفیت معرفت‌شناسی حکمی و علمی سیاسیِ حکمت متعالیِ محض و اجتماعیِ علامه طباطبایی بر این پیش‌فرض استوار است که ایشان حکیم متعالی محض و مدنی ـ اعم از اجتماعی و حتی سیاسی اجتماعی ـ است؛ ولو بسان امام خمینی وارد گفتمان انقلاب سیاسی، جابه‌جایی قدرت و دولت‌سازی نشده باشد. پرسمان حکمت محض و مدنی متعالی فراهم آمده‌ معرفت‌شناسی، روش‌شناسی و پدیده‌شناسی اعم از هستی‌شناسی، چیستی‌شناسی و چگونگی‌شناسی می­باشد ک...

این مقاله درصدد جستجوی‌‌ علل شکل‌گیری آرایی است که در منطق به نام مشهوره شناخته می‌شوند. مشهورات از دیدگاه فارابی به عنوان فیلسوف مدنی جهان اسلام و ابن‌سینا به عنوان یکی از بزرگ‌ترین وارثان حکمت مشاء بررسی خواهد شد. در آثار فارابی، هیچ‌گونه تصریحی در باب عوامل مشهورات نشده است؛ لیکن از حاصل تأمل در اقسام و آثار مشهورات و اصناف علم مدنی وی می‌توان به عوامل شکل‌گیری مشهورات پی برد. ابن‌سینا برخلا...

آیه چهارم سوره طلاق آخرین آیه در مورد عده مطلقه است. مشهور امامیه از آن استنباط عدۀ أشهُر برای یائسه مُرتابه نموده‌اند و در یائسه غیرمُرتابه هرچند مدخوله، قائل به عدم عدَّه شده اند. در برابر سید مرتضی علم الهدی (ره)  قائل به وجوب عده طلاق بر یائسه مدخوله شده است؛ خواه در سن حیض دیدن باشند یا نباشند. قانون مدنی ایران به تبعیت از مشهور امامیه بر عدم عده طلاق بر یائسه مدخوله است. انفتاح باب اجتهاد در ف...

امروزه، به آیین دادرسی نیز هم چون حقوق ماهوی به مثابه یک دانش نگریسته می شود؛ دانشی که هم چون دیگر شاخه های علم حقوق، اصول و قواعدی بر آن حکومت می کند. ‌اصل "اختیار اصحاب دعوا نسبت به قلمرو موضوعی در دادرسی مدنی" یکی از همین اصول کلی حقوق دادرسی است. بر اساس این اصل، آن چه در یک دادرسی مدنی نقش نخست را ایفا می کند اراده اصحاب دعواست؛ اراده ای که می تواند دادرسی را شکل دهد، استمرار بخشد، جهت آ...